10. kadencja, 27. posiedzenie, 2. dzień (23-01-2025)

10. i 11. punkt porządku dziennego:

   10. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia (druk nr 948).
   11. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 949).

Poseł Agnieszka Maria Kłopotek:

    Szanowny Panie Marszałku! Pani Ministro! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga mam przyjemność zabrać głos w sprawie dwóch rządowych projektów ustaw: projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia oraz projektu ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

    Wysoka Izbo! Wejście w życie przepisów ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia jest realizacją części kamienia milowego nr A51G: efektywne instytucje na rzecz rynku pracy, który został zapisany w Krajowym Planie Odbudowy. Ten kamień milowy związany z rynkami pracy odnosi się do działań mających na celu dostosowanie struktur zatrudnienia oraz kształtowanie polityki rynku pracy w odpowiedzi na zmieniające się potrzeby gospodarki. Jego realizacja może obejmować rozwój programów wsparcia dla osób poszukujących pracy, w tym szkoleń zawodowych, doradztwa zawodowego, oraz tworzenie miejsc pracy w obszarach, które są najbardziej dotknięte przez zmiany technologiczne i globalne trendy. Kluczowym elementem w tym procesie jest dbałość o równość szans zarówno w zakresie dostępu do zatrudnienia, jak i w tworzeniu polityk wspierających grupy w trudniejszej sytuacji na rynku pracy. Kamień milowy A51G podkreśla także rolę innowacji i technologii, które wpłyną na ewolucję zawodów i wymagają ciągłego dostosowywania systemów edukacyjnych i zawodowych.

    Zadania państwa w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej są realizowane przez publiczne i niepubliczne instytucje rynku pracy. Publiczne służby zatrudnienia odgrywają ważną rolę w zwiększaniu szans na zatrudnienie osobom bezrobotnym i poszukującym pracy, a pracodawcom na znalezienie odpowiednich pracowników. Publiczne służby zatrudnienia tworzy 16 wojewódzkich urzędów pracy, które podlegają marszałkom województw, oraz 340 powiatowych urzędów pracy, które podlegają starostom. Obecny model działania urzędów pracy wymaga ponadto zdecydowanej zmiany w kierunku uwzględniającym nowe potrzeby pracodawców i pracowników oraz zmiany na rynku pracy. Urzędy pracy powinny przede wszystkim wykonywać zadania związane z aktywizacją zawodową bezrobotnych.

    Polskie Stronnictwo Ludowe z uznaniem odnosi się do inicjatywy mającej na celu modernizację instytucji rynku pracy w Polsce. Zgadzamy się, że kluczowym wyzwaniem, przed którym stoi nasz kraj, jest zwiększenie poziomu zatrudnienia oraz zapewnienie obywatelom dostępu do miejsc pracy wysokiej jakości. Uważamy jednak, że w procesie legislacyjnym należałoby uwzględnić kilka kluczowych aspektów, które przyczynią się do osiągnięcia zamierzonych celów, np. poprzez modernizację służb zatrudnienia, która powinna obejmować: zwiększenie kompetencji urzędów pracy - niezbędne jest podniesienie kwalifikacji pracowników urzędów pracy, aby lepiej rozumieli potrzeby lokalnych rynków pracy i byli w stanie skuteczniej wspierać osoby bezrobotne w znalezieniu zatrudnienia; rozwój cyfryzacji usług - popieramy wprowadzenie nowoczesnych narzędzi cyfrowych, które ułatwią zarówno pracodawcom, jak i poszukującym pracy dostęp do informacji oraz przyspieszą proces rekrutacji; lepszą współpracę z pracodawcami - ważnym elementem jest budowanie partnerstw między służbami zatrudnienia a lokalnymi przedsiębiorcami, co pozwoli lepiej dostosować oferty rynku pracy do aktualnych potrzeb gospodarki.

    Polskie Stronnictwo Ludowe podkreśla, jak ważne są wsparcie dla grup zagrożonych wykluczeniem i potrzeba objęcia szczególną opieką grup, które mają trudności z wejściem na rynek pracy, takich jak osoby długotrwale bezrobotne, młodzież, osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami oraz mieszkańcy wsi i małych miejscowości. Polskie Stronnictwo Ludowe popiera działania zmierzające do modernizacji instytucji rynku pracy, ale apeluje również o przyjęcie podejścia, które łączy wzrost zatrudnienia z poprawą jakości miejsc pracy, ze wsparciem dla grup zagrożonych wykluczeniem oraz z równomiernym rozwojem regionalnym. Tylko w ten sposób możemy zapewnić, że proponowane reformy będą służyły wszystkim obywatelom i przyczynią się do budowy sprawiedliwego, nowoczesnego rynku pracy w Polsce.

    Również w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałabym przedstawić nasze stanowisko wobec projektu ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Celem projektowanej ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom jest ograniczenie występujących nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości w zakresie załatwiania spraw przez urzędy oraz pełna elektronizacja postępowań. Projektowana ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP jest również częścią tiret drugiego w kamieniu milowym A51G.

    Szanowni Państwo! W dobie pojawiających się zmian na rynku pracy, spowodowanych zarówno procesami demograficznymi, jak i globalnymi kryzysami, takimi jak pandemia czy konflikt zbrojny za naszą wschodnią granicą, regulacje dotyczące zatrudniania cudzoziemców stają się coraz bardziej istotne. Projekt ustawy, który dziś omawiamy, zmierza do uporządkowania tych kwestii, ale budzi także wątpliwości i pytania, które nie mogą zostać bez odpowiedzi. Konieczne jest uwzględnienie zagrożeń związanych z napływem znacznej liczby migrantów zarobkowych, takich jak ryzyko wypierania miejscowych pracowników z rynku pracy, obniżania poziomu wynagrodzeń, wyzysku pracowników cudzoziemskich i rozwoju tzw. szarej strefy czy handlu ludźmi. W związku z tym utrzymane lub wzmocnione będą rozwiązania mające na celu zapobieganie tego typu nadużyciom.

    Polskie Stronnictwo Ludowe zawsze podkreślało znaczenie dialogu społecznego i równowagi pomiędzy interesami pracodawców, którzy często zmagają się z niedoborem rąk do pracy, a potrzebą ochrony praw pracowników, zarówno polskich, jak i cudzoziemskich. W naszej ocenie zaproponowane w ustawie rozwiązania mogą przyczynić się do poprawy sytuacji na rynku pracy, ale jest konieczne, aby były one wdrażane z poszanowaniem zasad uczciwości, przejrzystości i solidarności społecznej. Popieramy inicjatywy, które zmierzają do uproszczenia procedur zatrudniania cudzoziemców, zwłaszcza w sektorach, w których brakuje wykwalifikowanej siły roboczej, takich jak rolnictwo, budownictwo czy opieka zdrowotna. Jednak projekt powinien jednocześnie wskazywać na potrzeby eliminowania takich patologii jak zaniżanie wynagrodzeń czy wykorzystywanie luk prawnych do obchodzenia obowiązujących standardów pracy.

    Projekt ustawy został podzielony na rozdziały. Rozdział 1 projektu określa zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy, definiuje ustawowe wskazanie przypadków, gdy podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi jest uprawniony do powierzenia pracy, określenie przesłanek wydania, odmowy wydania oraz uchylenia zezwolenia na pracę. W rozdziale 2 projektu zostały określone rozwiązania prawne dotyczące wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca na rzecz polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi. Rozdział 3 dotyczy zezwolenia na pracę w związku z pełnieniem określonej funkcji. Zawarto w nim regulacje prawne, które będą miały zastosowanie w przypadku powierzenia pracy cudzoziemcom pełniącym funkcję członka zarządu w spółkach kapitałowych, cudzoziemcom prowadzącym sprawy spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, cudzoziemcom pełniącym funkcję pełnomocnika przedsiębiorcy, tzw. prokurenta. Rozdział 4 to uregulowanie kwestii dotyczących wydania zezwolenia na pracę w celu delegowania cudzoziemca przez podmiot zagraniczny na terytorium RP. Rozdział 5 zawiera przepisy dotyczące wydania zezwoleń na pracę sezonową. W rozdziale 6 są regulacje dotyczące instytucji oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. W rozdziale 7 zebrane zostały przepisy dotyczące przetwarzania danych w systemie teleinformatycznym. Rozdział 8 zawiera przepisy dotyczące szczególnych działań dotyczących aktywizacji zawodowej i integracji społecznej cudzoziemców. Rozdział 9 projektu ustawy zawiera przepisy karne, a rozdziały 10 i 11 zawierają odpowiednio dostosowanie przepisów innych ustaw oraz przepisy przejściowe i końcowe.

    Wysoka Izbo! Polskie Stronnictwo Ludowe z troską przyjmuje każdą inicjatywę, która służy poprawie warunków pracy i integracji pracowników z zagranicy z polskim społeczeństwem. Niemniej jednak obawiamy się, czy zaproponowane przepisy nie będą generowały dodatkowych obciążeń administracyjnych, co mogłoby zniechęcić przedsiębiorców do podejmowania współpracy z cudzoziemcami. Ponadto nie można pominąć znaczenia ochrony interesów polskich pracowników. Konieczne jest stworzenie mechanizmów, które zapewnią równą konkurencję na rynku pracy.

    Podsumowując, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego dostrzega potrzebę wprowadzenia regulacji w obszarze zatrudniania cudzoziemców i prosi o dalsze prace nad projektem ustawy, aby zapewnić jego zgodność z interesami zarówno pracowników, jak i pracodawców. Oczekujemy na konkretne rozwiązania, które uwzględnią głosy środowisk rolniczych, przedsiębiorców oraz organizacji społecznych. Wobec powyższego jesteśmy za skierowaniem obu projektów ustaw do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak)

Przebieg posiedzenia