10. kadencja, 27. posiedzenie, 2. dzień (23-01-2025)

12. i 13. punkt porządku dziennego:


   12. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 951).
   13. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (druk nr 950).

Poseł Ewa Szymanowska:

    Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Projekt, który przedstawiam w imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 - Trzecia Droga, to odpowiedź na narastające od lat problemy związane z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu tego systemu. Podstawowym celem tej ustawy jest przywrócenie integralności, skuteczności i bezpieczeństwa procedur wizowych, co jest niezbędne dla ochrony interesów naszego państwa i jego obywateli.

    Nieprawidłowości, które zidentyfikowano, wynikają z lat zaniedbań oraz bezprecedensowego wzrostu liczby wniosków wizowych. Już od 2015 r. obserwujemy, jak brak spójności polityki migracyjnej, zbyt liberalne procedury oraz niewystarczające mechanizmy kontrolne prowadzą do sytuacji, w której polskie wizy stały się narzędziem do legalizowania nieuczciwych praktyk. Musimy to zmienić.

    Wnioski z prac grupy roboczej do spraw migracji oraz raport Najwyższej Izby Kontroli, a także strategia migracyjna Polski na lata 2025-2030 wskazują jasno, że obecny system wymaga reformy. Należy usprawnić procedury wydawania wiz, zintegrować działania różnych organów publicznych oraz zapewnić skuteczny nadzór nad wykorzystaniem wydawania wiz.

    Projekt ustawy wprowadza kilka kluczowych zmian. Po pierwsze, usprawnia przepływ informacji między instytucjami publicznymi. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Straż Graniczna, Zakład Ubezpieczeń Zdrowotnych i inne podmioty publiczne będą zobowiązane do udostępniania danych niezbędnych do weryfikacji wniosków wizowych. Pozwoli to na wyeliminowanie nadużyć i skrócenie czasu procedur.

    Ustawa ta zakłada również reformę wiz studenckich. Uczelnie będą miały obowiązek weryfikacji kandydatów pod kątem ich rzeczywistego zamiaru podjęcia nauki. Wprowadzenie limitu liczby cudzoziemców w poszczególnych uczelniach zapobiegnie ich masowemu napływowi do instytucji o niskiej renomie, które często stają się przepustką do strefy Schengen.

    Chciałabym na chwilę zatrzymać się przy tym temacie. W sierpniu ub.r. wszystkie uczelnie w Polsce zostały narażone na zachwianie swojego wizerunku w oczach przyszłych kandydatów w związku ze zmianami procesu wizowego wobec aplikantów. Jako główny argument Ministerstwo Spraw Zagranicznych podało nieprawidłowości w raporcie NIK na temat nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie jako jedną z przyczyn wskazano wystąpienie zjawiska nadużywania łatwej rekrutacji na studia i ścieżki uzyskania wizy krajowej w celu odbycia studiów przez cudzoziemców, których rzeczywistym celem wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogło być świadczenie pracy lub emigracja do innych państw z obszaru Schengen. Nieprawidłowości te dotyczyły w rzeczywistości kilku uczelni niepublicznych w Polsce, niemniej jednak wszystkie uczelnie zostały potraktowane w ten sam sposób. Należy zwrócić uwagę, by projektując ustawę, nie zaszkodzić uczelniom, które zawsze funkcjonowały uczciwie i nie brały udziału w tym procederze. Walcząc z patologią, nie możemy wszystkich wrzucać do jednego worka.

    Kolejna sprawa to zaostrzenie zasad wydawania wiz pracowniczych. Nowe przepisy ograniczą możliwość wykorzystania wiz pracowniczych przez osoby nieposiadające kwalifikacji wymaganych przez nasz rynek pracy. Konsulowie będą mieli więcej narzędzi do weryfikacji wiarygodności deklaracji cudzoziemców.

    Ustawa chce również ograniczyć nadużycia w legalizacji pobytu poprzez usprawnienie pracy urzędów wojewódzkich i wprowadzenie nowych mechanizmów monitorowania, co pozwoli na skuteczniejszą kontrolę nad wydawanymi zezwoleniami na pobyt.

    Nie można pominąć aspektu bezpieczeństwa. Nielegalna migracja i nadużycia wizowe zwiększają ryzyko zagrożeń dla obywateli Polski oraz całego obszaru Schengen. Polska, będąc odpowiedzialnym członkiem tej wspólnoty, ma obowiązek dbać o szczelność swoich granic i procedur. Projektowana ustawa wzmacnia mechanizm kontroli, w tym monitorowanie celu, dla którego wydano wizę. Organy państwowe będą miały narzędzia do weryfikacji, czy cudzoziemiec faktycznie realizuje deklarowany cel pobytu.

    Szanowni Państwo! Reforma systemu wizowego to krok w stronę lepszej ochrony naszych granic, interesów gospodarczych i społecznych. Powinniśmy w tym kluczowym obszarze współpracować ponad partyjnymi podziałami, ponieważ przyjęcie tej ustawy to nie tylko odpowiedź na obecne problemy, ale także inwestycja w przyszłość i bezpieczeństwo naszego państwa.

    Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga będzie głosował za tą ustawą i skierowaniem jej do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)


Przebieg posiedzenia