10. kadencja, 27. posiedzenie, 2. dzień (23-01-2025)

12. i 13. punkt porządku dziennego:

   12. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 951).
   13. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (druk nr 950).

Poseł Adam Dziedzic:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Kary za nielegalne zatrudnienie cudzoziemca, niezapowiedziane kontrole Straży Granicznej, blokada pośredników wizowych, kontrola wjazdów i kompetencji - to działania, które wprowadzamy. Mówiąc krótko, zaczynamy walczyć z nadużyciami. Ale dla przypomnienia - trochę historii. Polska wydawała najwięcej wiz pracowniczych w Unii Europejskiej, ale nie kontrolowała, ilu cudzoziemców rzeczywiście w kraju podjęło pracę, jakie są ich kwalifikacje i czy nasz rynek takich kwalifikacji i takich ludzi potrzebuje. Tym po prostu nikt się nie przejmował, albo stracił nad tym kontrolę, albo jej po prostu nigdy nie miał.

    Nasz system wizowy działał w dużej mierze w oparciu o firmy pośredniczące i tworzył mechanizm bezkontrolowanego wjazdu do Europy pod pretekstem pracy zarobkowej czy też nauki. Dlatego zmiana przepisów ma ograniczyć te nadużycia. Te patologie, które trwały latami, wyszły na jaw w aferze wizowej, którą rozlicza prokuratura i sejmowa komisja śledcza. Wprowadzana przez rząd zmiana przepisów ograniczy te nadużycia, również te w obszarze rzekomego kształcenia na naszych uczelniach obcokrajowców, szczególnie tych, którzy nigdy nie znali języka polskiego, nie zamierzali się go uczyć, nie studiowali na uczelniach ani na nich nie zamierzali nigdy studiować. Wydawać by się mogło, że niektórzy na tym procederze po prostu dobrze zarabiali.

    Kolejny przykład: w naszym kraju przez profil zaufany zakładano spółki, które choć nie prowadziły działalności w naszym kraju, wystawiały oświadczenia o powierzeniu pracy dla cudzoziemców. Chętnych ściągano do Polski także na wizy gościnne, a nawet na specjalne wizy Poland Business Harbour uprawniające do pracy w naszym kraju bez uzyskania zezwolenia na zatrudnienie w trakcie ważności tej wizy. Te centra wizowe mieściły się w Ukrainie i Białorusi.

    Wizy edukacyjne z kolei podpierano dokumentami o nauce w nieistniejących szkołach policealnych, które kształciły cudzoziemców na tak absurdalnych kierunkach jak np. historia kuchni japońskiej. Klientami byli Białorusini, Ukraińcy, a także obywatele Mołdawii, Gruzji i państw Azji. Hurtowo sprzedawano wizy gościnne - otrzymuje osoba bliska, która zostaje zaproszona przez mieszkającego w Polsce cudzoziemca - wizy edukacyjne, a nawet specjalne dla informatyków. Cena - przystępna, według ustalonej taksy. Osoba, która je wystawiała, otrzymywała 100-150 zł od osoby, a w przypadku zatrudnienia - 200 zł. Usługa dotycząca wizy PBH kosztowała 700 dolarów za dwie osoby dorosłe plus dziecko. Można? Można. A tu, w kraju, w międzyczasie poddawano społeczeństwu w formie medialnej papki antyimigracyjną propagandę, zapewnienia o szczelności naszych granic, stosowano zastraszanie imigrantami, chorobami, terrorystami. A po cichu, po wielkiemu cichu, jakby pod osłoną nocy, wpuszczano tych, którzy za ten proceder płacili. Imigranci raczej u nas nie zostawali, pojechali dalej, ale to problem całej Europy, w której przecież my wszyscy funkcjonujemy.

    (Głos z sali: Super.)

    Czy to nie dziwne, że staliśmy się jednak współtwórcami kryzysu migracyjnego, tworząc te podwójne standardy? I komu to miało służyć? Skąd ta dwulicowość i hipokryzja? Kto na tym zyskał?

    (Głos z sali: Czy jest na sali lekarz?)

    Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec omawianych dziś projektów ustaw. Oba te dokumenty są nie tylko odpowiedzią na wyzwania, przed którymi stoi nasze państwo, ale również narzędziem naprawy szkód wyrządzonych przez zaniedbania i nieodpowiedzialne decyzje poprzedniego rządu. Przypomnę: z jednej strony zbudowaliście płot na granicy, mówiąc, że to zatrzyma nielegalnych migrantów, ale z drugiej strony wydaliście według raportu NIK w latach 2018-2022 ponad 6 mln wiz, z tego 366 tys. wiz trafiło do obywateli krajów muzułmańskich i afrykańskich, w tym był także mechanizm korupcjogenny. Polskie wizy można było kupić, obchodząc wszelkie procedury.

    (Głos z sali: Gdzie?)

    W latach 2018-2022 Polska wydawała najwięcej wiz w Europie. Umożliwiliście rozwój grup przestępczych, a miał być rozwój Polski. Projekty, o których za chwilę powiem, są odpowiedzią na wasze zaniedbania. Sprowadzenie rzekomych fachowców, którzy fachowcami nigdy nie byli, studentów, którzy nie znali języka i nie studiowali ani nie zamierzali nigdy studiować w Polsce - to tylko niektóre wyimki z wielu.

    Pierwszy z omawianych projektów ustaw, druk nr 950, zmiany w ustawie o cudzoziemcach oraz w niektórych innych ustawach - czego dotyczy? Proszę państwa, polska gospodarka od lat zmaga się z deficytem wysoko wykwalifikowanych pracowników w sektorach kluczowych dla rozwoju państwa. W ochronie zdrowia, inżynierii, IT, edukacji czy nowoczesnych technologiach brakuje specjalistów, którzy mogliby wnieść wiedzę i doświadczenie na światowym poziomie. Zmiany przewidziane w projekcie ustawy pozwalają na przyciągnięcie tych osób w sposób odpowiedzialny i kontrolowany. Projekt wprowadza kluczowe przepisy umożliwiające harmonizację polskiego prawa z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2021/1883. Celem tych regulacji jest pozyskiwanie wykwalifikowanych specjalistów z krajów trzecich za pośrednictwem mechanizmu niebieskiej karty Unii Europejskiej, wprowadzenie nowych definicji, takich jak mobilność krótkoterminowa i długoterminowa. Umożliwia on osobom posiadającym niebieską kartę Unii Europejskiej łatwiejsze przemieszczanie się między państwami członkowskimi Unii Europejskiej. W dzisiejszym świecie, gdzie mobilność jest kluczowym elementem rynku pracy, takie rozwiązania są niezbędne, aby Polska mogła konkurować z innymi krajami. Warto podkreślić, że niebieska karta Unii Europejskiej nie tylko przyciąga wysoko wykwalifikowanych specjalistów, ale również umożliwia ich rozwój zawodowy, co bezpośrednio przekłada się na wzrost innowacyjności naszej gospodarki.

    Drugi projekt, zawarty w druku nr 951, dotyczący eliminacji nieprawidłowości w systemie wizowym, stanowi konieczną odpowiedź na nieudolność i brak odpowiedzialności poprzedniego rządu w zarządzaniu polityką migracyjną. W sposób niekontrolowany pozwolono na wjazd do Polski, do całego obszaru Schengen potencjalnie niebezpiecznych obywateli państw trzecich. Sprzedaż wiz prowadzona przez poprzednią administrację stała się symbolem korupcji, braku nadzoru i ignorowania fundamentalnych zasad bezpieczeństwa narodowego. W wyniku tych praktyk polska wiza stała się narzędziem nadużyć i migracji, co podważyło nasze relacje z innymi krajami strefy Schengen. Tysiące osób otrzymywały dokumenty pobytowe bez względu na rzeczywisty cel ich przyjazdu. Dotyczyło to zwłaszcza wiz edukacyjnych, które były masowo wydawane osobom niemającym podstaw do studiowania na polskich uczelniach. W rezultacie wizyty były wykorzystywane jako furtka do nielegalnej migracji.

    Wysoka Izbo! Oba omawiane dziś projekty są fundamentem, na którym możemy budować nowoczesną, efektywną i bezpieczną politykę migracyjną. Z jednej strony otwierają one Polskę na wysoko wykwalifikowanych specjalistów, którzy wniosą wartość dodaną do naszej gospodarki. Z drugiej strony zamykają furtkę dla nadużyć, które przez lata były powodem wstydu i szkodziły naszej reputacji na arenie międzynarodowej. Proponowane zmiany mają na celu lepszą kontrolę systemu wizowego i uproszczenie procedur dla osób legalnie przebywających i pracujących w Polsce.

    Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga z pełnym przekonaniem popiera oba projekty ustaw i apeluje do wszystkich ugrupowań politycznych o ich przyjęcie. Naszym obowiązkiem wobec przyszłych pokoleń jest nie tylko naprawa błędów przeszłości, ale również budowa systemu, który będzie odporny na kryzysy i zapewni Polsce oraz jej mieszkańcom rozwój i bezpieczeństwo. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)

Przebieg posiedzenia