10. kadencja, 27. posiedzenie, 3. dzień (24-01-2025)

20. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy (druk nr 934).

Poseł Barbara Dolniak:

    Bardzo dziękuję.

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tu nie będzie ujawniania danych personalnych żadnego pracownika. Przedmiotowy projekt ustawy dotyczy obowiązku podawania informacji o wynagrodzeniu w ofertach pracy. Dziś w Polsce brak jawności w tym zakresie i często prowadzi to w procesie rekrutacyjnym do nierówności, do ich pogłębiania. W szczególności te nierówności dotyczą młodych pracowników oraz kobiet.

    W konsultacjach nad wspomnianym projektem nowelizacji Kodeksu pracy, bo o zakresie przedmiotowego projektu mówimy w związku z Kodeksem pracy, wzięło udział 195 osób. I, proszę państwa, 77% osób, które uczestniczyły w konsultacji, opowiedziało się pozytywnie, za rozwiązaniem, za tym pomysłem. Oczywiście on będzie wymagał dyskusji w komisji, ale o tym za chwilę.

    Według Głównego Urzędu Statystycznego w 2022 r. mężczyźni zarabiali średnio o 17,6% więcej niż kobiety, i to praktycznie we wszystkich grupach zawodowych. W praktyce oznacza to, że w każdym miesiącu przeciętna Polka traci pieniądze tylko dlatego, że jest kobietą. Młodzi ludzie, którzy wchodzą na rynek pracy, są równie bezbronni. Brak doświadczenia i niewystarczający dostęp do informacji sprawiają, że często zgadzają się na niesprawiedliwe i zaniżone stawki. Wśród ankietowanych 64% przyznało, że w ich firmach nie ma jawnych wynagrodzeń. Dowiadują się, jak powiedziała pani poseł przede mną, o tych zarobkach od siebie, co ma formułę zwyczaju, ale my w Polsce funkcjonujemy nie na zasadzie prawa zwyczajowego, tylko na podstawie uchwalonych aktów prawnych. 60% badanych przyznało, że nigdy nie widziało taryfikatora wynagrodzeń w swojej firmie. Obowiązek publikowania proponowanego wynagrodzenia w ofertach pracy to konkretny krok w stronę wyrównania szans i przeciwdziałania dyskryminacji.

    Wprowadzenie jawności może przynieść liczne korzyści: po pierwsze, zredukuje lukę płacową; po drugie, poprawi efektywność rekrutacji; po trzecie, wpłynie na większe poczucie sprawiedliwości w miejscu pracy; po czwarte, przyczyni się do budowania zaufania w zespole. Pracownicy zyskają narzędzie umożliwiające porównanie swoich zarobków z wynagrodzeniami innych osób w podobnej sytuacji zawodowej. Pamiętajmy, że kraje Europy Zachodniej już dawno wprowadziły podobny przepis. Jawność wynagrodzeń to w nich standard. Na wprowadzenie wymogu podawania informacji o wynagrodzeniach w ogłoszeniach o pracę zdecydowali się np. nasi sąsiedzi Litwa i Słowacja.

    Proszę państwa, przedmiotowy projekt, ponieważ jest to zmiana kodeksowa, zmiana Kodeksu pracy, trafi do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Zapraszam wszystkich państwa zainteresowanych tematem do udziału w pracach tejże komisji. Chodzi o to, byśmy wypracowali projekt, który da rozwiązanie przyczyniające się do poprawy istniejącej sytuacji, w tym pozycji kobiet czy młodych osób na rynku, ale także uwzględniające uwagi ze strony pracodawców. Pan poseł przedstawiciel wnioskodawców wyraźnie powiedział, że uwzględniono uwagi zebrane w ramach toczącej się dyskusji społecznej nad tym projektem. Przygotowane są już nawet poprawki do tego projektu.

    Mam nadzieję, że wspólnie z ministerstwem pracy i polityki społecznej, a także wszystkimi zainteresowanymi gremiami przedyskutujemy ten projekt, bo najważniejsze jest to, żebyśmy ostatecznie uchwalili ustawę, która będzie służyć i pracownikom, i pracodawcom. Im więcej wiemy, startując do pracy, o warunkach, jakie czekają nas w nowym miejscu zatrudnienia, tym łatwiej jest nam podejmować rozsądne decyzje dotyczące tego zatrudnienia. Jednocześnie mamy możliwość oceny, czy proponowane wynagrodzenie rzeczywiście odpowiada zakresowi obowiązków i tematyce pracy, którą będziemy wykonywać na danym stanowisku. Zapraszam więc do pracy. Mam nadzieję, że efektem tego będzie ostatecznie jak najlepszy projekt, który cała Izba uchwali w niedługim czasie. (Dzwonek) Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia