10. kadencja, 27. posiedzenie, 3. dzień (24-01-2025)

22. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia nadużywania tymczasowego aresztowania oraz ochrony praw osób tymczasowo aresztowanych (druk nr 935).

Poseł Maciej Tomczykiewicz:

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Bardzo się cieszę. Bardzo dziękuję Konfederacji za ten projekt. On się wpisuje w coś, o czym prawnicy mówili od dawna. wpisuje się w to, co staramy się zrobić w komisji sprawiedliwości, choćby wyznaczając w tej komisji debatę o tymczasowym aresztowaniu, która była bardzo żywa i, myślę, bardzo rozwijająca.

    Mamy do czynienia już z jednym projektem, bardzo podobnym, jak słusznie pan poseł zauważył. Jest też projekt przygotowywany przez ministerstwo. Wiele założeń tego projektu również z tym państwa projektem się pokrywa. Tak że myślę, że pierwszy raz od dawien dawna mamy do czynienia z materią, co do której naprawdę w dużej mierze jesteśmy zgodni, i mamy szansę zgodnie dla poprawienia tego stanu rzeczy pracować. Mam nadzieję, że przyjdzie nam pracować nad tym jak najszybciej i jak najlepiej, żeby tę kwestię rozwiązać. Oczywiście posłowie, chociażby ci, którzy tu siedzą, zdaje się, mają tego świadomość, natomiast państwo, którzy się przysłuchują tej debacie, mogą nie zdawać sobie sprawy, że problem tymczasowego aresztowania jest problemem, który istnieje od samego początku wolnej Polski. Nigdy dotąd nie zdołaliśmy sobie z nim poradzić. Teraz jest wielka szansa. Mam nadzieję, że ją wykorzystamy.

    A żeby nie być gołosłownym. Mówimy o przepisach, które dla niektórych mogą nie być jasne. Ludzie faktycznie postrzegają osoby tymczasowo aresztowane jako już de facto przestępców, skazanych, już wszystko jest dla wielu obserwatorów takich procesów jasne. Natomiast mamy aktualnie w praktyce do czynienia z różnymi sytuacjami. To są moje osobiste doświadczenia. Kiedy zostaję wyznaczony obrońcą z urzędu na etapie zażalenia na tymczasowe aresztowanie, na pół godziny przed posiedzeniem dostaję telefon z Sądu Okręgowego w Katowicach. Mówię, że ja tam dotrę, przyjadę, tylko potrzebuję, żeby pani sędzia przesunęła rozprawę o 1,5-2 godziny, na koniec wokandy - ja przyjdę, chętnie będę pracował, rzucę wszystko. Ale pani sędzia się nie zgadza. Już nie mówię o jakimś czasie na to, żeby się z tymi dokumentami zapoznać. Składam skargę w tej sprawie i się okazuje, że w ogóle nie ma żadnego problemu, bo to w zakresie wolności orzeczniczej pani sędzi było. A w aktach oczywiście jest zaprotokołowane, że obrońca był prawidłowo powiadomiony o postępowaniu. Z własnego doświadczenia przykład: pani prokurator, z Chorzowa bodajże, wywalczyła dla podejrzanego 3 miesiące aresztu, po czym pojechała na 2-tygodniowy urlop, potem 2 tygodnie na L-4, nieprzeprowadzone żadne czynności, zero poczucia odpowiedzialności za to, że pozbawiamy na tym etapie zdecydowanie niewinnych ludzi wolności.

    Też się cieszę z propozycji, która się tu pojawiła - bodajże 3 dni na rozpatrzenie zażalenia. Obawiam się, że w praktyce może być z tym problem. Choć z drugiej strony moje doświadczenie ze sławnego Sądu Apelacyjnego w Katowicach jest takie, że jak to leżało w interesie prokuratury, to sąd I instancji był w stanie w ciągu doby wydać uzasadnienie, dlaczego nie przedłużył tymczasowego aresztowania, prokuratura w ciągu doby złożyła zażalenie, a Sąd Apelacyjny w Katowicach, chyba pierwszy raz w historii tego sądu, zebrał się w sobotę i procedował w sobotę. Jeszcze do tego sędzia sprawozdawca, sędzia prowadzący to postępowanie okłamał obrońców, twierdząc, że w Sądzie Apelacyjnym w Katowicach istnieje coś takiego jak lista dyżurów, która nie funkcjonuje. Ale dla nikogo to nie było problemem, była to nawet informacja medialna, nikt się tym specjalnie nie przejął. Cieszę się, że my na tej sali, my, posłowie, w tej kadencji się tym naprawdę przejmujemy i chcemy to zmienić. Bardzo państwu dziękuję.

    W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej deklaruję, że będziemy głosować za skierowaniem tego do komisji, i mam nadzieję, że będziemy nad tym (Dzwonek) intensywnie i szybko pracować. Bardzo dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia