10. kadencja, 28. posiedzenie, 1. dzień (05-02-2025)
1. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 956 i 979).
Poseł Łukasz Litewka:
Dziękuję.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw.
Przede wszystkim tę dyskusję powinniśmy zacząć od tego, że sektor transportu jest odpowiedzialny za zużycie 1/3 energii końcowej w Unii Europejskiej, z czego znaczna część pochodzi z ropy naftowej. Jest też jedynym sektorem, w którym poziom emisji wzrósł w porównaniu z 1990 r. Zatem aby zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej, należy podjąć działania na rzecz ograniczenia emisyjności transportu. Nic prostszego. Niezbędne jest wprowadzenie narzędzi służących szerszemu wykorzystaniu biopaliw, biokomponentów zaawansowanych oraz energii elektrycznej w transporcie. Dzięki temu będzie można ograniczyć negatywny wpływ sektora paliw i transportu na środowisko, co jest oczywiście kluczowe, najważniejsze dla poprawy jakości powietrza i naszego zdrowia.
Ustawa o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach oraz niektórych innych ustaw wprowadza dyrektywę RED II w zakresie wykorzystywania w transporcie niskoemisyjnych paliw oraz energii elektrycznej, jak również określa poziomy narodowego celu wskaźnikowego, NCW, na kolejne lata, czyli minimalny udział biokomponentów i innych paliw odnawialnych zużytych we wszystkich rodzajach transportu w ogólnej ilości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych zużywanych w ciągu roku w transporcie drogowym i kolejowym. W założeniu minimalny udział tej energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii w transporcie ma wynieść do 2025 r. 9,2%, a w latach 2026-2029 - 10%. Od 2030 r. powinno być to 14,9%. Realizacja tych celów powinna być osiągnięta przede wszystkim przy wykorzystaniu biokomponentów pochodzących z surowców spożywczych lub pastewnych, biokomponentów zaawansowanowanych wytworzonych z surowców odpadowych lub pozostałości oraz z odnawialnej energii elektrycznej.
Ustawa ta uzupełnia również katalog paliw, którymi można realizować narodowy cel wskaźnikowy. Chodzi m.in. o ciekłe i gazowe paliwa węglowe i gazowe paliwa węglowe pochodzące z recyklingu czy też odnawialną energię elektryczną. Paliwem takim będzie mógł być biometan, a także paliwa lotnicze i żeglugowe. Zgodnie z założeniami dyrektywy RED II w projektowanej ustawie dodano szczegółowe zasady obliczania udziału energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w transporcie, zasady wykazania wykorzystanej energii elektrycznej w ramach określonych sposobów przyłączenia lub dostaw energii oraz zasady wykazywania i zaliczenia na poczet realizacji NCW energii elektrycznej z OZE dostarczonej do pojazdów drogowych lub kolejowych.
Do innych kluczowych zmian wprowadzonych w ustawie należy, po pierwsze, ustalenie maksymalnego udziału biokomponentów wytworzonych z roślin spożywczych i pastewnych. Biorąc pod uwagę znaczący udział krajowego sektora rolnego w realizacji celu OZE w transporcie w Polsce, przyjęto, że limit wykorzystania biokomponentów wytwarzanych z roślin spożywczych i pastewnych powinien zostać ustanowiony na maksymalnym dopuszczalnym poziomie, tj. 6,1%. Wprowadza się także zmiany w zakresie kryteriów zrównoważonego rozwoju. Zmiany dotyczą kryteriów zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do paliw z biomasy oraz biopłynów. Ponadto uzupełniono listę surowców do produkcji biokomponentów zaawansowanych. Rozszerzenie tego katalogu surowców istotnie przyczyni się do zwiększenia możliwości wytwarzania biopaliw.
W projekcie ustawy w części dotyczącej zmian w ustawie o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw uchylone zostały przepisy dotyczące obowiązku realizacji narodowego celu redukcyjnego. Dotychczas stanowił on obowiązek dla przedsiębiorców importujących bądź produkujących paliwa transportowe wprowadzone na polski rynek. Obecnie jego usunięcie stanowi kolejny element działań podejmowanych wobec podmiotów realizujących NCW w celu ułatwienia realizacji tego obowiązku w perspektywie do 2030 r. Uchylenie tego obowiązku skutkuje zmniejszeniem kosztów funkcjonowania podmiotów zobowiązanych do realizacji NCR.
Omawiany projekt ustawy jest bardzo obszernym projektem. W naszej ocenie zawiera on pakiet potrzebnych zmian zmierzających do poprawy ochrony klimatu. Jako klub Lewicy jesteśmy za uchwaleniem ustawy. Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia