10. kadencja, 28. posiedzenie, 1. dzień (05-02-2025)

Oświadczenia.

Poseł Anna Dąbrowska-Banaszek:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 82 lata temu, w nocy z 7 na 8 lutego 1943 r., w pierwszej akcji bojowej UPA oddział Hryhorija Perehijniaka zaatakował niemiecki posterunek we Włodzimiercu, po czym udał się do kolonii Parośla 1, gdzie 9 lutego dokonał masowego mordu na Polakach uznawanego za początek rzezi wołyńskiej. Te wydarzenia to wciąż nierozliczona karta naszej historii. Potomkowie ofiar ludobójstwa na Wołyniu pytają, co jest robione, aby przywrócić pamięć tym, którzy wówczas zginęli, leżą w bezimiennych dołach, a kult tych, którzy wówczas przyczynili się do masowych mordów, wciąż jest żywy i ma się dobrze.

    Słyszymy o nawiązaniu rozmów ze stroną ukraińską o ponownym rozpoczęciu ekshumacji szczątków. Z 15 wniosków już złożonych przez stronę polską jeden został rozpatrzony pozytywnie. Zobaczymy, co przyniosą kolejne dni.

    Jako posłowie przygotowaliśmy poselski projekt zmiany ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz ustawy - Kodeks karny. W czasie obecnego, 28. posiedzenia Sejmu będziemy nad nim procedować. Główne założenia zmiany w pierwszej ustawie to doprecyzowanie określenia zbrodni przeciwko narodowi polskiemu o wymienienie wśród nich również zbrodni członków i współpracowników Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery i Ukraińskiej Armii Powstańczej oraz innych ukraińskich formacji kolaborujących z III Rzeszą Niemiecką. Kolejna zmiana to doprecyzowanie definicji zbrodni ludobójstwa: Zbrodniami członków i współpracowników Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery, Ukraińskiej Armii Powstańczej oraz innych ukraińskich formacji kolaborujących III Rzeszą Niemiecką w rozumieniu ustawy są zbrodnia ludobójstwa polegająca na eksterminacji w szczególności ludności polskiej, żydowskiej, czeskiej, słowackiej, ormiańskiej i ukraińskiej dokonana na Wołyniu i w sąsiednich regionach II Rzeczypospolitej Polskiej, tj. na terenach województw wołyńskiego, poleskiego, lwowskiego, tarnopolskiego, stanisławowskiego i lubelskiego w latach 1943-1945, a także inne czyny (Dzwonek) popełnione w latach 1921-1950 polegające na stosowaniu przemocy, terroru lub innych form naruszania praw człowieka wobec jednostek lub grup ludności narodowości polskiej lub obywateli polskich innych narodowości.

    W drugiej ustawie - Kodeks karny jest propozycja zmian: Tej samej karze podlega, kto publicznie propaguje ideologię nazistowską, komunistyczną, faszystowską lub ideologią nawołującą do użycia przemocy w celu wpływania na życie polityczne lub społeczne, w tym ideologię Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery i Ukraińskiej Armii Powstańczej, która doprowadziła do ludobójstwa na Wołyniu i w sąsiednich regionach w latach 1943-1945.

    Wierzę, że proponowane zmiany zyskają poparcie parlamentu. Dla nas, Polaków, ważna jest prawda. Nie godzimy się na gloryfikację osób, które przyczyniły się do ludobójstwa. Nie godzimy się na afiszowanie symboli, które o nich przypominają. Proponowane zmiany pozwolą nam to egzekwować. Dziękuję.

Przebieg posiedzenia