10. kadencja, 29. posiedzenie, 1. dzień (20-02-2025)
15. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (druki nr 982 i 1029).
Poseł Wioleta Tomczak:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Polska 2050 - Trzecia Droga w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, potocznie nazwanej ustawą antytytoniową. Celem projektu jest wprowadzenie zakazu sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych o charakterystycznym armacie, co obok takich działań jak ograniczenie dostępności, wzrost cen, zakaz reklamy i promocji jest niezwykle istotnym działaniem kreującym prozdrowotną politykę publiczną.
Proponowana zmiana przepisów wynika z konieczności implementacji prawa Unii Europejskiej, tj. dyrektywy delegowanej Komisji Unii Europejskiej 2022/2010 z dnia 29 czerwca 2022 r. zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE w odniesieniu do zniesienia niektórych zwolnień w przypadku podgrzewanych wyrobów tytoniowych. Należy podkreślić, że zgodnie z art. 2 ust. 1 tej dyrektywy państwa członkowskie powinny stosować jej przepisy od dnia 23 października 2023 r. Jak więc łatwo zauważyć, ta regulacja powinna zostać ustanowiona w IX kadencji Sejmu, ale nie została.
Szanowna Rado Ministrów! Nie mogę państwa pochwalić, bo i owszem, dziś procedujemy nad tą ustawą, i wierzę, że ją przegłosujemy, ale proces rządowych uzgodnień w mojej opinii jako specjalistki zdrowia publicznego nie był wolny od działań mających na celu osłabienie bądź też opóźnienie wprowadzenia niekorzystnych dla branży tytoniowej zmian, ale korzystnych dla zdrowia i zdrowych wyborów Polek i Polaków.
W procedowanym projekcie ustawy antytytoniowej regulujemy definicję podgrzewanego wyrobu tytoniowego oraz obejmujemy te produkty zakazem stosowania w nich aromatów charakterystycznych. Celem tej nowelizacji obok technicznej implementacji unijnego prawa jest ochrona obywateli przed negatywnymi skutkami używania nikotyny poprzez redukcję dostarczania jej przez nowatorskie wyroby tytoniowe zawierające tytoń, kuszące swoim słodkim, owocowym czy mentolowym aromatem. Heated tobacco products nie pomagają palaczom rzucić nałogu. Substancje przez nie wydzielane mają działanie kancerogenne i nie są obojętne dla układów immunologicznego, kardiologicznego, oddechowego oraz rozrodczego. Badania z 2024 r. wskazują, że 20% dorosłych Polaków zadeklarowało przynajmniej jednorazowe użycie tych produktów. Codziennie używa ich blisko 5% obywateli. Możliwość używania produktów dostarczających nikotynę o charakterystycznym aromacie jest alternatywą dla tradycyjnych papierosów, w których już te aromaty od kilku lat są w Polsce zakazane. I wcale nie jest to zdrowsza alternatywa, ale kusząca zarówno dzieci, młodzież, jak i dorosłych użytkowników. Stąd działania decydentów w tej sprawie muszą być zdecydowane i wykraczać poza zakres tej regulacji. To już się dzieje tu, w Wysokiej Izbie, choć w opinii Klubu Parlamentarnego Polska 2050 - Trzecia Droga w niewystarczającym zakresie.
Poprzemy ten projekt ustawy, wzywając Ministerstwo Zdrowia i rząd do kolejnych kompleksowych działań ograniczających epidemię używania produktów tytoniowych i dostarczających nikotynę. Bierzemy odpowiedzialność za wybory, zwłaszcza młodego pokolenia. Zróbmy wszystko, by były to wybory korzystne dla zdrowia naszych obywateli. Wprowadzając procedowaną dziś regulację, wskazujemy jednoznacznie, że podgrzewane wyroby tytoniowe nie są produktami pierwszej potrzeby, że są produktami niezdrowymi i nie możemy pozwolić na to, by konsumenci byli manipulowani praktykami branży tytoniowej. Kolejne odważne kroki dotyczące e-papierosów, saszetek nikotynowych i innych produktów są przed nami. Wierzę, że będą to odważne i odpowiedzialne działania. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia