10. kadencja, 29. posiedzenie, 2. dzień (21-02-2025)

17. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia (druki nr 948 i 1021).

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Małgorzata Baranowska:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za wszystkie pozytywne głosy z państwa strony. Dziękuję również za pytania, które dzisiaj państwo zadaliście przy okazji procedowania nad ustawą o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jesteśmy, jak państwo wiecie, po pracach w Komisji Nadzwyczajnej. Prace te z jednej strony wykazały pilną potrzebę przyjęcia nowych regulacji, a z drugiej strony pozwoliły na doprecyzowanie projektu, za co chcieliśmy bardzo podziękować posłom i posłankom z ww. komisji.

    Projekt ustawy realizuje część kamienia milowego, reformy zapisanej w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności. Reforma ta ma kilka głównych celów. Wśród nich jest podniesienie współczynnika aktywności zawodowej oraz zwiększenie elastyczności i bezpieczeństwa polskiego rynku pracy. Reforma będzie sprzyjać wzrostowi wydajności, odporności kryzysowej i konkurencyjności na rynku gospodarki m.in. poprzez zmianę sposobu funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia i wzmocnienie aktywności polityki rynku pracy. Dzięki środkom z KPO usprawnimy systemy teleinformatyczne urzędów pracy, zintegrujemy usługi cyfrowe i przeszkolimy pracowników. Ustawa kompleksowo reguluje kwestie zatrudnienia i dopasowania kompetencji do wyzwań nowoczesnej gospodarki i otaczającego nas świata. W obliczu postępu technologicznego i zmian na rynku pracy kluczową rolę odgrywają publiczne służby zatrudnienia. To nie tylko urzędy pracy, ale również OHP, wojewódzkie urzędy pracy oraz agencje zatrudnienia. Oferowane przez nie szkolenia, doradztwo i staże pomogą w zdobywaniu nowych umiejętności.

    Chcemy także zwiększyć dostęp do ofert pracy. Pracodawcy korzystający ze środków publicznych będą zobowiązani do zgłaszania wakatów do bazy urzędów pracy, co ułatwi proces poszukiwania zatrudnienia.

    (Poseł Artur Jarosław Łącki: Ale dlaczego?)

    Nowe przepisy wspierają również aktywność zawodową seniorów, o której to grupie także nie zapomnieliśmy. Wprowadzamy dofinansowanie dla firm zatrudniających emerytów i umożliwiamy im dostęp do szkoleń. Aktualnie brak jest możliwości wsparcia przez urzędy pracy osób, które osiągnęły wiek emerytalny, a chciałyby dalej pozostać na rynku pracy. Dostrzegamy ten problem i widzimy potrzebę wspierania aktywności tej grupy, dlatego projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia wprowadza możliwość uzyskania przez przedsiębiorcę dofinansowania na zatrudnienie emeryta. Wprowadzany instrument z jednej strony będzie stanowił zachętę dla pracodawców do zatrudniania seniorów, a z drugiej strony powinien pozytywnie wpłynąć na poziom aktywności zawodowej tej grupy społecznej.

    Ułatwiamy mobilność zawodową. Bezrobotni będą mogli rejestrować się w urzędzie pracy zgodnie z miejscem faktycznego zamieszkania, a rolnicy otrzymają dostęp do usług i instrumentów urzędów pracy. Obecnie, jeżeli osoba zameldowana w Krakowie chce skorzystać z pomocy urzędu pracy, a faktycznie mieszka np. w Warszawie, to musi jechać specjalnie do Krakowa, żeby móc się zarejestrować. Chcemy ułatwić kontakt bezrobotnego z urzędem pracy na terenie działania tego urzędu, gdzie dany bezrobotny akurat zamieszkuje. Obecnie rolnicy, jeśli posiadają grunty rolne o powierzchni powyżej 2 ha przeliczeniowych, nie mogą rejestrować się jako bezrobotni. Zdajemy sobie również sprawę z tego, że osoby te mogą potrzebować pomocy oferowanej przez urzędy pracy. Dlatego przygotowany projekt ustawy zakłada umożliwienie rolnikom dostępu do form pomocy oferowanych przez urzędy pracy. Dzięki temu osoby te zyskają możliwość zdobycia nowych umiejętności i kwalifikacji, również w poszukiwaniu ofert pracy. Przyjęte rozwiązanie będzie także korzystne dla pracodawców, którzy zyskają nowe zasoby kadrowe.

    Zapewnimy bezrobotnym długotrwałą oraz kompleksową pomoc we współpracy z ośrodkami i z instytucjami pomocy społecznej. Wprowadzimy program wsparcia na wypadek nagłych kryzysów na rynku pracy, np. zwolnień grupowych, o których była też mowa i odnośnie do których były też zadawane pytania. Program ten będzie uruchamiany przez ministra właściwego do spraw pracy w sytuacji nagłego zdarzenia, mogącego mieć negatywny wpływ na poziom zatrudnienia na obszarze kraju, województwa lub powiatu, w szczególności w przypadku zwolnień grupowych. Reformujemy Krajowy Fundusz Szkoleniowy. Rozszerzamy grupę osób uprawnionych do korzystania z jego środków. Modernizujemy system staży, ich maksymalny czas skracamy do 6 miesięcy, a nowy staż+ będzie premiował zdobywanie kwalifikacji dodatkowymi świadczeniami. Wprowadzamy także pożyczkę edukacyjną na rozwój kompetencji z możliwością częściowego jej umorzenia.

    Nasza reforma to inwestycja w ludzi i w przyszłość rynku pracy. Co ważne, dzięki poprawce komisji ustawa uwzględnia również pracowników publicznych służb zatrudnienia, którzy będą mogli niezależnie od zajmowanego stanowiska korzystać z dodatków motywacyjnych. Będzie to leżało w gestii dyrektorów powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy oraz komendantów ochotniczych hufców pracy, za co bardzo dziękujemy. Przewidziane w ustawie rozwiązania przyczynią się do zwiększenia poziomu zatrudnienia w Polsce. Unowocześnimy publiczne służby zatrudnienia, stworzymy przyjazną i nowoczesną administrację.

    Dzisiejsza dyskusja pokazuje, jak ważny i aktualny jest temat rynku pracy. Naszym wspólnym celem jest stworzenie systemu, który będzie sprzyjał zatrudnieniu i wspierał pracowników i pracodawców oraz odpowiadał na wyzwania zmieniającej się gospodarki. Dlatego omawiana dziś ustawa jest tak bardzo ważna i potrzebna. Jak państwo posłowie już wspominali w swoich wystąpieniach, była tak bardzo oczekiwana, ponieważ obecna funkcjonuje już od 20 lat i była 200 razy nowelizowana. Zapewniam, że wszystkie zgłoszone propozycje zostaną wnikliwie przeanalizowane. Reforma rynku pracy to nie tylko konieczność, ale i szansa na lepszą przyszłość dla milionów Polaków.

    Dziękuję bardzo państwu za debatę, za zadane pytania. Postaram się na niektóre z nich odpowiedzieć. Na część pytań szczegółowo odpowiemy w formie pisemnej. W ciągu tygodnia państwo dostaniecie odpowiedź.

    Pytaliście państwo o środki finansowe w ramach KPO. Jak już wcześniej wspomniałam, na system teleinformatyczny dla urzędów pracy mamy przeznaczoną kwotę 52 mln euro. Będziemy ją przeznaczać właśnie na te systemy informatyczne.

    Jeśli chodzi o pytanie, czy urząd pracy ma być... Urząd pracy ma się zajmować pracą, ofertami pracy, ale także aktywizacją osób bezrobotnych. Stąd ta ustawa.

    Jeśli chodzi o vacatio legis, to mamy 2 lata na wdrożenie tego całego systemu. To będzie taki okres przejściowy.

    Były także pytania, dlaczego ta ustawa została wprowadzona tak późno. Z informacji, które posiadam, wynika, że poprzednia wersja ustawy została zablokowana przez poprzedni rząd. Było to na etapie stałego komitetu Rady Ministrów. W tamtym okresie prace nad tą ustawą już były zaczęte i nad nią procedowano. Konsultowaliśmy tę ustawę przez wiele miesięcy w ostatnim roku, tak aby - jak to pani poseł powiedziała - była ona dobra, przemyślana i skuteczna. Jest jeszcze czas na niektóre poprawki i na pewno w Komisji Nadzwyczajnej będziemy jeszcze nad tym pracować.

    Jeśli chodzi o to, o czym pan poseł wspomniał, o pakt migracyjny, to nic mi nie wiadomo o tym, żeby ta ustawa była przygotowywana w związku z tym paktem. Pierwsze słyszę.

    Na resztę pytań szczegółowo odpowiemy państwu w formie pisemnej. Dziękuję bardzo za uwagę.

Przebieg posiedzenia