10. kadencja, 29. posiedzenie, 2. dzień (21-02-2025)
21. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Paweł Bejda:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie należy zaznaczyć, że niestabilna sytuacja polityczno-militarna za wschodnią granicą Polski spowodowała potrzebę podjęcia pilnych działań mających na celu wzmocnienie potencjału Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w najbliższych latach, co również stało się jednym z determinantów prowadzonej polityki zbrojeniowej.
Chciałbym podkreślić, że polski sektor zbrojeniowy stoi obecnie w obliczu ogromnych wyzwań, ale jednocześnie ma przed sobą ogromne szanse. Konflikt zbrojny, który toczy się za naszą wschodnią granicą, przypomina nam o strategicznym znaczeniu zdolności obronnych państwa i roli, jaką odgrywa w tym zakresie polska gospodarka. Dlatego Ministerstwo Obrony Narodowej nieustannie podejmuje działania, aby wspierać rozwój przemysłu zbrojeniowego w naszym kraju.
Trzeba zaznaczyć, że na rok 2025 zostały przeznaczone rekordowe środki finansowe na wydatki na obronność - aż 4,7% PKB. To zdecydowanie najwyższa kwota, jaką Polska kiedykolwiek zainwestowała w Siły Zbrojne, najwięcej w NATO.
W ramach realizacji procesu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych resort obrony narodowej za każdym razem analizuje najbardziej optymalny sposób osiągnięcia wymaganych zdolności, w tym możliwości jak największego zaangażowania polskiego przemysłu obronnego zgodnie z obowiązującymi procedurami oraz przepisami prawa. Należy zaznaczyć, że po objęciu władzy od poprzedników nie zrezygnowaliśmy z realizacji Pakietu Wzmocnienia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2023-2025, czyli nie wzorowaliśmy się na złych przykładach znanych z przełomu lat 2015-2016, uznając potrzebę szybkiego pozyskania sprzętu wojskowego. Mam na myśli m.in. zerwanie kontraktu przez byłego ministra Macierewicza na śmigłowce Caracal.
Odnosząc się konkretnie do pierwszego pytania, pragnę podkreślić, że w polskim systemie prawnym nadzór nad państwowymi spółkami sektora obronnego, a w szczególności zagadnienia związane z zarządzaniem i działalnością gospodarczą państwowych przedsiębiorstw nie znajdują się w zakresie kompetencji ministra obrony narodowej tylko Ministerstwa Aktywów Państwowych, co nie znaczy, że polskie spółki zbrojeniowe nie są w naszej sferze zainteresowania. W związku z powyższym Ministerstwo Obrony Narodowej nie ingeruje w decyzje biznesowe, które są podejmowane przez samodzielne podmioty gospodarcze. Podobnie decyzje dotyczące działalności poszczególnych spółek leżą w gestii ich organów zarządzających.
W przedmiotowym obszarze Ministerstwo Obrony Narodowej ściśle współpracuje z Ministerstwem Aktywów Państwowych i Ministerstwem Rozwoju i Technologii, aby wypracować optymalne rozwiązania z punktu widzenia bezpieczeństwa kraju i obywateli. W ocenie Ministerstwa Obrony Narodowej posiadanie krajowych, niezależnych podmiotów przemysłu obronnego jest niezbędnym filarem zapewnienia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju, kryzysu oraz bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Ponadto z uwagi na obecną sytuację światową posiadanie własnych niezależnych źródeł zaopatrzenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej jest polską racją stanu, jest niezbędne.
Realizując proces modernizacji Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, dążymy zarówno do budowy potencjału militarnego, jak i przemysłowego naszego kraju. Polski przemysł zbrojeniowy jest kołem zamachowym polskiej, ogólnonarodowej gospodarki. W tym kontekście chciałbym podkreślić, że celem kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej jest dążenie do wydatkowania minimum 50% środków przeznaczonych na rozwój i modernizację Sił Zbrojnych w spółkach polskiego przemysłu obronnego.
Jednocześnie bardzo ważnym aspektem w prowadzonych dialogach z partnerami zagranicznymi jest dążenie do długoterminowej maksymalizacji zaangażowania polskich podmiotów przemysłu obronnego, w tym ustanowienia zdolności produkcyjnych i serwisowo-naprawczych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Do kluczowych dla funkcjonowania i modernizacji Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej należy zaliczyć inwestycje dotyczące w szczególności amunicji i środków bojowych oraz wdrażania rozwiązań opartych o nowe technologie, produktów o zaawansowanym stopniu rozwoju technologicznego. Chodzi m.in. o algorytmy sztucznej inteligencji, technologię kwantową, systemy bezzałogowe, bezpieczne zarządzanie informacją, nowe systemy symulacyjne przyspieszające szkolenie i ograniczające jego koszty oraz zdolności do działania w cyberprzestrzeni.
W zakresie amunicyjnym resort obrony narodowej m.in. współuczestniczył w pracach dotyczących opublikowanej ustawy z dnia 27 listopada 2024 r. o finansowaniu działań zmierzających do zwiększenia zdolności produkcji amunicji. Mając na celu rozbudowę potencjału Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ustawa ma głównie zabezpieczyć jedną z najpilniejszych potrzeb, jaką jest rozbudowa i dywersyfikacja bazy produkcyjnej amunicji wielkokalibrowej oraz uzupełnienie jej rezerw. Ministerstwo Obrony Narodowej przeznaczyło środki finansowe w wysokości 2 mld zł na dofinansowanie przedmiotowych działań, obejmujących realizację strategicznych, ważnych inwestycji dla bezpieczeństwa kraju. Ministerstwo Aktywów Państwowych w ramach realizacji przedmiotowej ustawy będzie dokapitalizowywało z Funduszu Inwestycji Kapitałowych podmioty, które złożą wniosek w sprawie zwiększania ich zdolności przemysłowych. (Dzwonek)
W związku z zapotrzebowaniem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na produkty o zaawansowanym stopniu rozwoju technologicznego konieczne jest stworzenie warunków systemowych wzrostu potencjału produkcyjnego uwzględniającego możliwości dostarczania do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przedmiotowych produktów z udziałem krajowych podmiotów badawczych. Pragnę podkreślić, że Ministerstwo Obrony Narodowej dąży do maksymalnego zaangażowania krajowych spółek zbrojeniowych pozostających pod nadzorem właścicielskim Ministerstwa Aktywów Państwowych, uwzględniając przepisy obowiązującego prawa.
Bardzo dziękuję, panie marszałku, reszta w następnym wystąpieniu.
Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:
Ale jak pan minister chce dokończyć, to proszę bardzo.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Paweł Bejda:
A, to bardzo dziękuję.
Resort obrony narodowej wspiera projekt rozbudowy przemysłu krajowego m.in. poprzez, po pierwsze, kierowanie do spółek Skarbu Państwa zadań w trybie decyzji nr 9 Ministerstwa Obrony Narodowej w sprawie postępowania w zakresie oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa. Do najistotniejszych przeprowadzonych procedur podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa można zaliczyć np. serwisowanie czołgów M1 Abrams, serwisowanie czołgów K2, serwisowanie silników AGT-1500 do czołgów Abrams i serwisowanie armatohaubic K9.
Jeśli chodzi o finansowanie ustanawiania kompetencji w polskim przemyśle obronnym na skutek zawarcia umów offsetowych z zagranicznymi dostawcami, do najważniejszych umów obejmujących ustanowienie offsetu można zaliczyć następujące działania: w zakresie realizacji systemu Patriot podpisano zobowiązania offsetowe dotyczące pozyskania elementów do przeciwlotniczych i przeciwrakietowych zestawów rakietowych średniego zasięgu ˝Wisła˝. W zakresie dotyczącym śmigłowców AH-64E Apache podpisano zobowiązania offsetowe na rzecz polskiego przemysłu obronnego oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej - i tutaj są to Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 i w Łodzi, i w Dęblinie, Wojskowa Akademia Techniczna oraz Wojskowe Centralne Biuro Konstrukcyjno-Technologiczne.
Zdolności serwisowe śmigłowców będą w Polsce. Rozbudowa krajowego systemu obronnego zabezpieczy nie tylko potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ale również umożliwi realizację zadań na rzecz innych państw w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a ponadto włączenie ustanowionego potencjału w amerykańską inicjatywę w ramach programu zakładającego obsługę amerykańskiego sprzętu wojskowego na wschodniej flance NATO.
W tym obszarze przedstawiciele instytucji resortu obrony narodowej, tj. Agencji Uzbrojenia, a także przedstawiciele przemysłu obronnego, w tym Polskiej Grupy Zbrojeniowej, prowadzili i prowadzą rozmowy w celu dalszego ustanawiania potencjału produkcyjnego oraz obsługowo-naprawczego dla nowo pozyskiwanego technologicznie zaawansowanego sprzętu wojskowego. Działania te docelowo przyniosą nie tylko korzyść w wymiarze wojskowym, ale i gospodarczym, rozbudowując pozycję polskiego przemysłu na rynku europejskim, a w dziedzinie obronności zwiększając eksport sprzętu wojskowego oraz przyspieszając rozwój innych obszarów gospodarki. Bardzo dziękuję, panie marszałku. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia