10. kadencja, 29. posiedzenie, 2. dzień (21-02-2025)
21. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Zbigniew Ziejewski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Posłanki! Panowie Posłowie!
(Poseł Barbara Bartuś: Jestem posłem. A pan?)
Dyskusja w sprawie sytuacji na Poczcie Polskiej SA jest niezwykle istotna, dlatego też postaram się odpowiedzieć na zadane pytania. Musimy przy tym pamiętać, że Poczta Polska pełni bardzo istotną funkcję dla państwa polskiego, zarówno komunikacyjną, gospodarczą, jak i obronną. Chodzi o funkcję zapewnienia komunikacji między obywatelami, transport przesyłek, w tym doręczenia przesyłek zagranicznych, a także świadczenia usług finansowych czy konwojowania ważnych przesyłek. Przede wszystkim Poczta Polska jest operatorem wyznaczonym do świadczenia usług powszechnych i elektronicznego doręczania. Oznacza to, że ma obowiązek zapewnienia usług także tam, gdzie z uwagi na nieopłacalność nie robią tego inni operatorzy.
Pełni również ważną rolę - realizuje zadania na rzecz obronności państwa. Infrastruktura pocztowa jest traktowana przez wszystkie państwa jako jeden z podstawowych zasobów krytycznych, szczególnie istotny podczas kryzysów wywołanych działaniami wojennymi, klęskami żywiołowymi czy też masowymi cyberatakami. Z tych powodów utrzymanie ciągłości usług i dobrej kondycji tej spółki jest istotne dla państwa oraz dla obywateli. Dlatego chciałbym podziękować państwu za zainteresowanie jej sytuacją oraz wszelkie podejmowane starania, aby zabezpieczyć jej funkcjonowanie.
W zeszłym roku nowy zarząd Poczty Polskiej ogłosił plan transformacji określający zadania niezbędne do jej uratowania, a następnie jej unowocześnienia i rozwoju. Dramatyczna sytuacja spółki jest wynikiem nie tylko zmian rynku przesyłek pocztowych, ale też lat zaniedbań i fatalnego zarządzania, które spowodowały niedostosowanie modelu spółki do obecnych wyzwań rynku pocztowego, ponieważ ta sytuacja jest trwała.
Jak już wskazałem, przez wiele lat sytuacja finansowa spółki była bardzo zła. W 2023 r. straty Poczty sięgnęły 745 mln zł, a straty w 2024 r. są na poziomie 230 mln zł, czyli trzykrotnie mniejszym. Dlatego minister aktywów państwowych wypracował w 2024 r. rozwiązania, które pozwoliły na wypłatę Poczcie Polskiej należnych jej środków za świadczenia pocztowe. Dzięki temu w czerwcu 2024 r. podpisał z Pocztą Polską umowę dotyczącą wypłaty rekompensaty za świadczenie usług pocztowych za lata 2021-2022 na łączną kwotę 749 mln zł. Przełomowym momentem było potwierdzenie przez Komisję Europejską w listopadzie 2024 r. zgodności rekompensaty dla Poczty Polskiej SA z tytułu tzw. kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych w latach 2021-2025 z prawem europejskim dotyczącym pomocy publicznej. W swojej decyzji Komisja Europejska zatwierdziła plany przekazania przez państwo polskie rekompensaty w kwocie 865 mln euro, co stanowi 3,7 mld zł. Poczta Polska w 2024 r. otrzymała także pomoc w związku z usuwaniem skutków powodzi z września ub.r. w wysokości blisko 600 tys. zł. Pozostałe wydatki z tego tytułu zostaną poniesione i zrekompensowane w 2025 r.
Realizacja planu transformacji oraz powyższe dotacje pozwoliły Poczcie Polskiej na utrzymanie niezakłóconej działalności w najgorszym jej okresie. Ponadto na podstawie rozwiązań prawnych przyjętych w ubiegłym roku zaplanowano przekazanie spółce w 2025 r. finansowania w ramach, po pierwsze, rekompensaty za koszt netto obowiązku świadczenia powszechnej usługi pocztowej za rok 2023 w kwocie 963 mln zł. Po drugie, refundacji kosztów inwestycyjnych poniesionych w latach 2020-2024 w kwocie do 100 mln zł. Po trzecie, w związku z usuwaniem skutków ubiegłorocznej powodzi - 7 mln zł. Łączna kwota transferów finansowych planowanych na 2025 r. do wypłaty na rzecz Poczty Polskiej wyniesie 1067 mln zł.
Chciałbym szerzej odnieść się do planu transformacji ogłoszonego w sierpniu 2024 r. Ma on na celu przemianę spółki w nowoczesną, prężną, detaliczną, finansowo-cyfrową firmę kurierską. Wdrożenie planu transformacji zostało podzielone na dwie fazy: transformację wewnętrzną spółki (Dzwonek) i transformację biznesową. Obecnie spółka skupia się na działaniach, które poprawią wewnętrzną sprawność organizacji umożliwiającą realizację ambitnych celów biznesowych. To przede wszystkim wdrożenie nowej, efektywnej struktury organizacyjnej, odbiurokratyzowanie kluczowych procedur, poprawa jakości usług pocztowych oraz optymalizacja zatrudnienia.
Pani marszałek, czy mogę trochę dłużej, bo chciałbym powiedzieć o tym zatrudnieniu.
Wicemarszałek Monika Wielichowska:
Sytuacja jest bardzo poważna, więc myślę, że panie poseł wysłuchają również.
(Poseł Barbara Bartuś: Tylko jakby pan odpowiedział.)
Proszę bardzo, proszę kontynuować, przedłużam panu.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Zbigniew Ziejewski:
Jeżeli chcemy mówić o zatrudnieniu, to został opracowany... Tutaj panie posłanki pytały, czy jest współpraca między zarządem spółki a organizacjami. Chciałbym powiedzieć, że w Poczcie Polskiej jest 68 związków zawodowych. Trwają rozmowy.
(Poseł Joanna Borowiak: Demokracja.)
Osiem razy odbyło się posiedzenie zarządu ze związkami zawodowymi. Ustalono kolejne spotkanie na 26 luty tego roku.
(Poseł Joanna Borowiak: Lutego.)
Idąc w tym kierunku, ustalono plan dobrowolnych odejść. Pracownicy, którzy dobrowolnie zgodzą się na odejście, otrzymają 12 pensji w zależności od stażu w spółce czy wybranego wariantu rekompensaty. Żadna spółka w Polsce, która jest w restrukturyzacji, nie przedstawiła swoim pracownikom tak korzystnej oferty. Złożonych zostało w związku z tym prawie 4 tys. ofert dla pracowników, którzy zgodzili się dobrowolnie odejść, z tego 2,4 tys. przyjęło te oferty. Trwają dalsze uzgodnienia ze związkami zawodowymi i mam nadzieję, że zarząd i związki zawodowe dojdą do porozumienia. Dla rządu polskiego jest to spółka o strategicznym znaczeniu i dlatego też w grudniu 2024 r. zostały podniesione wynagrodzenia w spółce o 11%.
Poczekam na dalsze pytania. Jak panie zadadzą następne pytanie, odpowiem w drugiej części. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia