10. kadencja, 29. posiedzenie, 2. dzień (21-02-2025)

28. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny (druk nr 830).

Poseł Rafał Weber:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pan minister, pan poseł Andrzej Adamczyk dokonał wprowadzenia do przedmiotowego projektu ustawy. Opowiedział historie z ostatnich lat, powiedział też o tym, dlaczego bezpieczeństwo ruchu drogowego w Polsce w ciągu ostatnich 10 lat wzrosło - dzięki bardzo wyraźnym spadkom wypadków drogowych, spadkom liczby ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych, a także rannych. To była, szanowni państwo, bardzo systemowa praca. Polegała na trzech filarach. Pierwszy filar to filar inwestycji drogowych, które bez wątpienia poprawiają BRD. Te duże inwestycje to budowa dróg szybkiego ruchu, obwodnic, ale także mniejsze inwestycje związane z doświetleniem przejść dla pieszych, z budowaniem chodników i ścieżek rowerowych. Takich inwestycji przez ostatnie lata zostało zrealizowanych bardzo wiele.

    Drugi filar to edukacja, to skuteczne akcje społeczne, które działają na wyobraźnię kierowców, na wyobraźnię pieszych, na wyobraźnię wszystkich tych, którzy korzystają z infrastruktury drogowej. I takie systemowe akcje rok do roku przez Ministerstwo Infrastruktury czy Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego były realizowane. Dość powiedzieć o tym, że wprowadziliśmy do szkół w ramach lekcji techniki wychowanie komunikacyjne, aby młodych ludzi już od samego początku uczyć odpowiednich postaw na drodze.

    I trzeci filar - filar dobrych przepisów prawa. Też w ostatnich latach wprowadzaliśmy ustawy, które były popierane przez największy klub opozycyjny wówczas i które przyczyniły się do poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Dzisiaj ten projekt ustawy jest, szanowni państwo, kontynuacją naszych działań. Byliśmy skuteczni przez 8 lat naszych rządów i musimy tę skuteczność utrzymać. A wiecie państwo dlaczego? Bo w roku 2024 po raz pierwszy od wielu lat mieliśmy więcej wypadków drogowych, więcej ofiar śmiertelnych wypadków drogowych i więcej rannych w wypadkach drogowych niż w roku 2023. Załamała się tendencja spadkowa i musi być odpowiednia reakcja rządu, przynajmniej powinna być, i musi być odpowiednia reakcja parlamentu. I do takiej reakcji legislacyjnej Wysoką Izbę zapraszamy.

    Szanowni Państwo! Przechodzę już do samego projektu ustawy. Co proponujemy? Proponujemy, aby Kodeks karny został uzupełniony o następujące przepisy.

    Proponujemy, aby po art. 173 został dodany art. 173a w brzmieniu: Kto prowadząc pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, nie licząc się ze skutkami swojego czynu powoduje śmierć człowieka: będąc w stanie nietrzeźwości lub będąc pod wpływem środka odurzającego, lub w wyniku prowadzenia pojazdu bez posiadania uprawnień albo pomimo cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdem - podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 12 lat albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. Myślę, że to przepis klarowny, czysty, oczywisty. Jest to tzw. definicja zabójstwa drogowego. Tego do tej pory w polskim systemie prawnym nie było.

    Kolejna kwestia, tym razem związana z przepadkiem pojazdu: Sąd orzeka przepadek, o którym mowa w art. 44b, w razie prowadzenia pojazdu bez posiadania uprawnień albo pomimo cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdem. Sąd może odstąpić od orzeczenia przepadku, jeżeli zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.

    Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

    To jest, szanowni państwo, propozycja, którą składamy. Wyszliśmy z tą inicjatywą w październiku poprzedniego roku. Kilka tygodni przed naszą ustawą, przed naszą aktywnością rząd zapowiadał bardzo pilne działania legislacyjne w tym obszarze. Czy Wysoka Izba pracowała w ostatnim czasie nad jakimś projektem zwiększającym bezpieczeństwo w ruchu drogowym, projektem, który proponuje Ministerstwo Sprawiedliwości albo Ministerstwo Infrastruktury? Nie. Ten projekt, poselski projekt ustawy przygotowany przez Prawo i Sprawiedliwość, jest pierwszym projektem ustawy w tej kadencji - a mija już (Dzwonek) 14 miesięcy - związanym z obszarem bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Proponujemy dwie zmiany. Na tym się koncentrujemy.

    Panie marszałku, ostatnie trzy zdania.

    Dlaczego proponujemy akurat te dwie zmiany? Po pierwsze, jest dla nich konsensus polityczny, przynajmniej po wypowiedziach posłów od lewa do prawa, Konfederacji również. W ostatnich miesiącach brałem udział w kilkunastu debatach, dyskusjach związanych właśnie z bezpieczeństwem drogowym. W tych dyskusjach posłowie od lewa do prawa mówili o potrzebie wprowadzenia do polskiego systemu prawnego definicji zabójstwa drogowego. No i ta propozycja jest. Zachęcamy, szanowni państwo, do tego, żeby być konsekwentnym. Pan minister Andrzej Adamczyk powiedział, że jesteśmy otwarci na różnego rodzaju poprawki. Zachęcamy do tego. Mam nadzieję, że czy to Komisja Infrastruktury, czy to Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka tym projektem ustawy się zajmie. Podobnie kwestia przepadku pojazdu, który dotyczyłby osób kierujących pojazdem bez uprawnień, bo albo ich w ogóle nie miały, albo zostały im cofnięte. Szanowni państwo, istnieje już coś takiego, jeżeli chodzi o kierowców pijanych. Przepadek pojazdu - ta definicja istnieje w polskim systemie prawnym od marca poprzedniego roku, niespełna 11 miesięcy, i z tego, co widać po statystykach, tego typu orzeczenia przez sąd są stosowane. Dlatego nie wyważamy otwartych drzwi, tylko wykorzystujemy te przepisy, które już działają, poszerzając je na kolejną grupę osób, które stwarzają nie tylko potencjalne zagrożenie na drodze, ale po prostu są tymi, którzy to niebezpieczeństwo niestety realne powodują.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zachęcam w imieniu wnioskodawców, w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość do dyskusji, debaty na ten temat. Zróbmy wszystko tak jak przez ostatnie kadencje, żeby bezpieczeństwo w ruchu drogowym nie miało barw politycznych. Powtarzam: wiele inicjatyw rządowych z poprzednich dwóch kadencji uzyskiwało bardzo szerokie poparcie różnych stron politycznych, w tym największego klubu opozycyjnego w poprzedniej kadencji również. My jesteśmy konsekwentni i mam nadzieję, że i państwu tej konsekwencji, jeżeli chodzi o ten projekt ustawy, nie zabraknie. Dziękuję bardzo.

Przebieg posiedzenia