10. kadencja, 29. posiedzenie, 2. dzień (21-02-2025)

29. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz niektórych innych ustaw (druk nr 825).

Poseł Piotr Górnikiewicz:

    Dziękuję, panie marszałku.

    Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz niektórych innych ustaw, druk nr 825, budzi w nas poważne zastrzeżenia. Choć rozumiemy potrzebę reform, to jednak zmiany wprowadzone w tym projekcie budzą poważne wątpliwości pod względem spójności legislacyjnej, skutków społecznych i gospodarczych oraz administracyjnej wykonalności. Brak mechanizmów przejściowych i chaos legislacyjny. W projekcie zakłada się znaczące zmiany w 19 ustawach, likwidując podatek od spadków i modyfikując podatek od darowizn. Mimo skali tych zmian nie przewidziano odpowiednich przepisów przejściowych, co grozi poważnym chaosem prawnym oraz problemami interpretacyjnymi dla podatników i administracji skarbowej. Bez jasno określonych procedur wdrożeniowych możemy spodziewać się niespójności i przypadkowości w stosowaniu nowych regulacji. Pojawia się ryzyko niejasności i luk prawnych. Projektodawcy posługują się licznymi ogólnikami i niejednoznacznymi sformułowaniami. Do tego usunięcie ust. 2 z art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn otwiera furtkę dla nadużyć. Ze względu na jego brak istnieje realna obawa, że podatnicy znajdą sposoby na obchodzenie prawa, wykorzystując nowe schematy optymalizacji podatkowej. Proponowane zniesienie podatku może stać się sposobem na ukrywanie transakcji finansowych w formie darowizn. Niestety projekt nie zawiera żadnych mechanizmów zabezpieczających budżet przed takimi stratami. W uzasadnieniu brakuje także przekonujących dowodów na analizę pod kątem zagrożeń i luk prawnych.

    (Poseł Konrad Berkowicz: Przecież to nie... Co pan opowiada?)

    Wprawdzie uzasadnienie projektu wskazuje, że wpływy z podatku od spadków i darowizn dla jednostek samorządu terytorialnego są niewielkie, ale ich eliminacja bez rekompensaty finansowej może wpłynąć negatywnie na budżety mniejszych gmin. W perspektywie rosnących wydatków taka decyzja jest co najmniej lekkomyślna, a każda strata wpływu może być dotkliwa. Ponadto założenie, że projekt ma walczyć z inflacją prawa, nie znajduje oparcia. Z jednej strony kwestia podatku od spadku nie stanowi rdzenia systemu prawa podatkowego. Nie oczekujemy, aby jego regulacja miała rewolucyjny wpływ na cały system. Z drugiej strony projekt nie upraszcza obowiązujących przepisów, opierając się na szeregu wyjątków.

    Nie jesteśmy przeciwni reformom, wręcz przeciwnie. Potrzebujemy jednak projektu, który będzie oparty na solidnych, przemyślanych zapisach, eliminujących ryzyko nadużyć i zapewniających przejrzystość prawa. Konsultacje z ekspertami, szczególnie analizy oraz prowadzenie precyzyjnych mechanizmów przejściowych, to niezbędne warunki, aby reformy służyły społeczeństwu, a nie pogłębiały nierówności. Podatków nikt nie lubi, ale ich znoszenie powinno być merytorycznie uzasadnione, a nie rzeźbione na szybko i bezrefleksyjnie.

    Mówimy nie niedopracowanej ustawie, pełnej luk i nieprzewidzianych konsekwencji. Mówimy nie prawodawstwu, które zamiast porządku przynosi chaos i ryzyko podatkowej niesprawiedliwości. Klub Parlamentarny Polska 2050 nie może poprzeć tego projektu w jego obecnej formie. Dziękuję.

Przebieg posiedzenia