10. kadencja, 31. posiedzenie, 1. dzień (19-03-2025)
1. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o współpracy rozwojowej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1034 i 1086).
Poseł Arkadiusz Sikora:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o współpracy rozwojowej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1034, oraz sprawozdania komisji, druk nr 1086.
Szanowni Państwo! Polska jako państwo członkowskie ONZ, Unii Europejskiej oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, przystępując do tych organizacji, podjęła szereg zobowiązań w zakresie zwiększenia swojej aktywności na arenie międzynarodowej na rzecz redukcji ubóstwa i zwiększenia pomocy rozwojowej właśnie tam, gdzie jest ona potrzebna. Działania te realizujemy. Polska w ostatnim czasie zwiększyła swoje zaangażowanie w ramach tych działań, zwiększyła swoją aktywność, przeznaczając w 2022 r., po agresji oczywiście Rosji na Ukrainę, kwotę ponad 15 mld zł na ten cel, co stanowiło ponad 0,5% dochodu narodowego brutto. Przypomnę, że zgodnie ze zobowiązaniami międzynarodowymi, które podjęliśmy w 2021 r., określiliśmy tę kwotę minimalną na poziomie ok. 0,3%. I tak jak wspomniała moja przedmówczyni, ta kwota będzie stopniowo rosła.
Żeby środki na tego typu działalność były zwiększane, konieczne jest właściwe wykorzystanie nowych instrumentów finansowych czy nowych instrumentów, które będą prowadziły do zwiększenia możliwości przeznaczania właśnie tych środków na ten cel. I tutaj konieczne jest wyznaczenie takiej instytucji finansowej, która mogłaby koordynować taką działalność, pośredniczyć w niej. Takich instytucji finansowych, które zajmują się tego typu rzeczami, jest już kilka, są w każdym z europejskich krajów i nie tylko. U nas jeszcze taka instytucja nie była powołana i w tej ustawie, nad którą procedujemy, jest ta wola. Co prawda nie powołujemy nowej instytucji finansowej, bo nie ma takiej potrzeby, ale zwiększamy kompetencje Banku Gospodarstwa Krajowego, który już dzisiaj ma odpowiednie zaplecze organizacyjne i zasoby merytoryczne, żeby taką rolę pełnić.
Szanowni Państwo! Aby tak się stało, musimy przyjąć tę ustawę, która daje pewne możliwości powiększenia kompetencji Banku Gospodarstwa Krajowego. To będzie związane z tym, że Bank Gospodarstwa Krajowego nie tylko będzie działał na terenie, jak do tej pory, naszego państwa, ale także będzie wykraczać swoją działalnością poza obszar Polski, poza obszar Unii Europejskiej, na arenie międzynarodowej wspierając i finansując pewne działania państw słabo rozwiniętych. Dlaczego jest takie ważne, żeby taka instytucja powstała? Ponieważ będzie miała możliwość pozyskiwania na tę działalność, o której dyskutujemy, środków, które będzie można pozyskać z innych źródeł, pochodzących spoza naszego budżetu. Mówię tutaj o pieniądzach, które będą przeznaczane w tej chwili głównie przez Komisję Europejską. Te środki finansowe będą odpowiednio wykorzystane i rozdysponowane pomiędzy polskie firmy, również poza granicami naszego kraju. To jest o tyle ważne, że w perspektywie zakończenia w najbliższym czasie wojny w Ukrainie już wiemy, że ponad 2 tys. firm zadeklarowało, że są zainteresowane współpracą przy odbudowie Ukrainy. Te firmy potrzebują jakiegoś patrona, jakiejś instytucji, która mogłaby wspierać ich działanie, która nie tylko mogłaby służyć na zasadzie doradztwa merytorycznego, ale też przede wszystkim mogłaby wdrożyć instrumenty finansowe dostępne dzisiaj na rynku międzybankowym, na rynku finansowym, które zwiększą możliwość osiągania dobrych wyników przez właśnie te firmy. W tym kierunku ta ustawa idzie.
Ustawa oczywiście nakłada też pewnego rodzaju ograniczenia. Bank Gospodarstwa Krajowego nie będzie mógł samodzielnie przeznaczać nieograniczonej ilości środków na tego typu cele. (Dzwonek) Dlatego w ustawie zaznaczone są kwoty na poszczególne lata. One oczywiście będą mogły być za każdym razem zwiększane, ale Bank Gospodarstwa Krajowego będzie musiał zwrócić się o to zarówno do Sejmu, jak i do Ministerstwa Finansów.
Szanowni Państwo! Tego typu ustawa jest potrzebna na dzień dzisiejszy. Ona musi zostać podjęta. Ale sama ustawa, powiedzmy o tym, i sam instrument, który ta ustawa tworzy, są niewystarczające.
Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:
Dziękujemy.
Poseł Arkadiusz Sikora:
Ostatnie zdanie, panie marszałku. W perspektywie prac związanych z odbudową Ukrainy liczymy przede wszystkim na negocjacje polskiego rządu, Ministerstwa Spraw Zagranicznych właśnie w rozmowach z rządem Ukrainy oraz państwami, które będą uczestniczyły w odbudowie tego kraju. Tak że Lewica popiera ustawę i będzie głosowała za. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia