10. kadencja, 31. posiedzenie, 1. dzień (19-03-2025)
9. punkt porządku dziennego:
Przedstawiony przez Ministra Zdrowia dokument: ˝Narodowy Program Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032 - Roczne sprawozdanie z realizacji Programu za 2023 r.˝ wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druki nr 776 i 976).
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Kos:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będę się starał, staram się przedstawić to państwu jak najlepiej i w jak najwłaściwszym skrócie.
Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:
Super.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Kos:
Wysoka Izbo! Narodowy Program Chorób Układu Krążenia to strategiczny, kompleksowy program, który wytycza kierunki rozwoju w obszarze kardiologii w Polsce. Program jest realizowany na podstawie uchwały nr 247 Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 2022 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pn. Narodowy Program Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032. Uchwała nr 19 Rady Ministrów z dnia 11 marca 2025 r. zmieniająca uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego ogłoszona zostanie w dniu 28 marca 2025 r.
Głównym celem programu jest obniżenie zachorowalności na choroby układu krążenia i umieralności z ich powodu. Realizacja programu powinna przyczynić się - i już się przyczynia - do zmniejszenia częstości występowania w populacji polskiej klasycznych czynników ryzyka chorób układu krążenia, takich jak nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu, zaburzenia lipidowe, otyłość czy cukrzyca. Poprawi się także jakość życia pacjentów z chorobami układu krążenia w trakcie i po zakończeniu leczenia. Program ma zapewnić obywatelom równy i adekwatny do potrzeb dostęp do wysokiej jakości świadczeń zdrowotnych przez przyjazny, nowoczesny i efektywny system ochrony zdrowia.
Całkowity budżet Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032 wynosi 2,724 mld zł. Budżety na poszczególne lata to 24 mln zł w roku 2022 i po 270 mln zł rocznie w latach 2023-2032.
W roku 2023 z budżetu Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia na realizację działań określonych w programie wydatkowano kwotę 88,6 mln zł, z czego 84 mln zł przeznaczono na zakup sprzętu, a pozostałą kwotę, wynoszącą 4,6 mln zł - na sfinansowanie działań realizowanych przez Narodowy Instytut Kardiologii w Warszawie. Niskie wydatkowanie środków w 2023 r. wynika z faktu, że był to pierwszy rok, kiedy rozpoczęto jakiekolwiek działania związane z programem. Należy tu wspomnieć, że program wszedł w życie 28 grudnia 2022 r., tak że w roku 2022 trwał 4 dni. W pierwszym roku realizacji programu większość działań miała charakter planowy i organizacyjny. Dla porównania w 2024 r. na realizację programu przekazano środki w wysokości 175,2 mln zł.
Chcę przedstawić najważniejsze działania podjęte w roku 2023, które wpisują się w zadania programu. Działania te uporządkowałem według pięciu kluczowych obszarów programu. Chcę zaznaczyć, że większość wymienionych działań to działania realizowane bezkosztowo, w ramach działań własnych, lub finansowane z innych projektów, których założenia wpisywały się w założenia Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia.
Pierwszy obszar to inwestycje w kadry. Tutaj kontynuowano prace nad nowelizacją standardów kształcenia na studiach na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo. Dokonano także zmiany programów specjalizacji w wybranych dziedzinach. W kontekście kształcenia pielęgniarek i położnych dokonano aktualizacji programów trzech kursów kwalifikacyjnych i dwóch kursów specjalistycznych oraz opracowano sześć nowych kursów specjalistycznych, w tym specjalny kurs: Edukator w chorobach układu krążenia. W samym 2023 r. ten kurs ukończyło 1797 pielęgniarek.
Obszar drugi to inwestycje w edukację, profilaktykę i styl życia. Wypracowano kompleksowe rozwiązania w zakresie szkolnej edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowego stylu życia dla uczniów klas IV-VIII szkół podstawowych jak również klas I-III szkół ponadpodstawowych.
Wprowadzono zmiany w podstawach programowych wychowania fizycznego dla uczniów szkół podstawowych, szkół branżowych jak również szkół ponadpodstawowych: chodzi o jednolite testy sprawności fizycznej uczniów umożliwiające identyfikację programów zdrowotnych oraz promocję aktywności fizycznej jako elementu zdrowego stylu życia.
Kontynuowano pracę nad systemem przyjaznego etykietowania żywności. W zakresie znakowania żywności to informacje o wartości odżywczej produktu z przodu opakowania. Kontynuowano także działania z zakresu edukacji żywieniowej oparte na upowszechnianiu zasad prawidłowego wyżywienia dzieci i młodzieży oraz wspieraniu zdrowych wyborów żywieniowych. Jest to także jeden z planów Narodowego Programu Zdrowia.
Obszar trzeci - inwestycje w pacjenta. Tutaj rozpoczęto pracę nad ankietą stanu zdrowia, jest to w aplikacji w ramach projektu mojeIKP, oraz kartą ryzyka chorób układu krążenia. Te narzędzia umożliwiły użytkownikom na podstawie informacji wskazanych w ankiecie na temat prowadzonego przez nich stylu życia wskazanie zakresu pewnych badań laboratoryjnych, takich jak poziom glukozy, cholesterolu i innych, chociażby badania ciśnienia tętniczego. Miało to oceniać ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych w odniesieniu do zdrowej osoby z prawidłowymi wynikami. W ramach obszaru trzeciego kontynuowano inwestycje w pacjenta, także finansowanie motywacyjnych dodatków kwartalnych i rocznych dla świadczeniodawców, którzy realizowali świadczenia zdrowotne w ramach profilaktyki chorób układu krążenia. Było to związane z poziomem wykonania tych zadań.
Przejdę do obszaru czwartego - inwestycje w naukę i innowacje. Tutaj w grę wchodziły rozszerzenia zakresu gwarantowanych świadczeń zdrowotnych w obszarze chorób układu krążenia. Jako przykład mogę wskazać, że wprowadzono m.in. możliwość wystawiania przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej skierowania na badanie tomografii komputerowej tętnic wieńcowych przy wskazaniu do diagnostyki w kierunku choroby niedokrwiennej serca. Wprowadzono także warunki realizacji trzech nowych świadczeń gwarantowanych. Były to świadczenia takie jak wszczepienie przezcewnikowe bezelektrodowego systemu do stymulacji jednojamowej, przezcewnikowa naprawa niedomykalności zastawki trójdzielnej metodą brzeg do brzegu za pomocą klipsa oraz monitorowanie zdarzeń arytmicznych przy użyciu wszczepialnych rejestratorów zdarzeń.
(Poseł Czesław Hoc: Też limitowane?)
Limitowane.
Następny temat to inwestycje w naukę i innowacje. To znaczy, to był rok 2023, to wtedy był program pilotażowy i wtedy było to nielimitowane.
Rozwijano Centra Wsparcia Badań Klinicznych należące do Polskiej Sieci Badań Klinicznych, a także opracowano dokumentację niezbędną do rozpoczęcia procedury wyboru wykonawcy badania zagrożenia populacji polskiej chorobami układu krążenia - WOBASZ. Realizacja badania rozpocznie się już tuż niebawem, w kwietniu tego roku.
Obszar piąty to inwestycje w system opieki kardiologicznej. Tutaj wprowadzono program pilotażowy opieki nad świadczeniobiorcą w ramach sieci kardiologicznej, który został przyjęty w roku 2021 na terenie siedmiu województw. Program dotyczył kompleksowej i koordynowanej opieki kardiologicznej dla pacjentów z nadciśnieniem tętniczym opornym lub wtórnym albo z niewydolnością serca lub nadkomorowymi i komorowymi zaburzeniami rytmu i przewodzenia lub zastawkowymi wadami serca. Zgodnie z danymi z Narodowego Funduszu Zdrowia w zakresie realizacji programu pilotażowego wartość udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych w pilotażu sieci kardiologicznej wyniosła ponad 143 mln zł. Na dzień 31 grudnia 2023 r. do programu pilotażowego zostało włączonych 1275 zakładów w ramach 505 podmiotów, które zawarły porozumienia na realizację świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych w pilotażu sieci kardiologicznej. Przypomnę, że program pilotażowy realizowany był w siedmiu województwach.
Od początku realizacji programu pilotażowego do końca 2023 r. zakwalifikowano 21 247 pacjentów. Sfinansowano inwestycje w aparaturę i sprzęt medyczny dla podmiotów leczniczych, które uczestniczyły w programie pilotażowym opieki nad świadczeniobiorcą w ramach sieci kardiologicznej o łącznej wartości 84 mln zł. Z tych środków zakupiono m.in.: 10 aparatów do krążenia pozaustrojowego, 65 aparatów do znieczulenia z wyposażeniem, 456 kardiomonitorów, 121 defibrylatorów, 45 urządzeń do kompresji klatki piersiowej, 51 platform hemodynamicznych, 263 systemy holterowskie pomiaru ciśnienia z akcesoriami, 182 rejestratory typu holter i 28 oprogramowań do analizy. W roku 2023 wsparciem finansowym objęto 50 ośrodków.
Sfinansowano także inwestycje w aparaturę i sprzęt medyczny dla podmiotów leczniczych przeszczepiających serce o łącznej wartości 3800 tys. zł. Zakup zrealizowany w ramach Narodowego Programu Transplantacyjnego. Wsparcie objęło dwa ośrodki, zakupiono zestaw monitorujący, centrale i 16 kardiomonitorów, kardiomonitory, aparat echokardiograficzny z wyposażeniem, platformę hemodynamiczną parametrów życiowych z wyposażeniem, jak również diatermie z wyposażeniem.
To wszystkie informacje, które chciałem przekazać. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska)
Przebieg posiedzenia