10. kadencja, 32. posiedzenie, 1. dzień (02-04-2025)

6. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (druki nr 995 i 1123).

Poseł Marek Jan Chmielewski:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Koalicja Obywatelska przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Dotyczy to druków nr 995 i 1123.

    Obecne przepisy dotyczące wspólnot gruntowych określają, że po upływie 5 lat od wydania decyzji administracyjnej dotyczącej ustalenia składu wspólnoty gruntowej oraz podziału udziałów nie można jej już podważyć ani unieważnić. Oznacza to, że nie ma możliwości wznowienia postępowania ani stwierdzenia nieważności takiej decyzji, nawet jeżeli została wydana z naruszeniem prawa. W efekcie osoby, które chciałyby zakwestionować taką decyzję, po upływie 5 lat nie mają do tego skutecznej drogi prawnej. Nie mogą nawet uzyskać oficjalnego stwierdzenia, że decyzja była błędna, co uniemożliwia im dochodzenie ewentualnego odszkodowania od państwa.

    Podobne ograniczenie istniało wcześniej w ustawie o scalaniu i wymianie gruntów. Ale jednak w 2018 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że takie rozwiązanie jest sprzeczne z konstytucją, ponieważ zamyka drogę sądową dla osób poszkodowanych przez błędne decyzje administracyjne. W wyniku tego wyroku przepisy dotyczące scalania gruntów zostały zmienione, tak aby po upływie 5 lat nadal można było stwierdzić, że dana decyzja została wydana z naruszeniem prawa. Dzięki temu dotknięte nieprawidłową decyzją osoby mogą przynajmniej ubiegać się o odszkodowanie.

    Obecnie proponuje się podobną zmianę w przepisach dotyczących wspólnot gruntowych. Projekt nowelizacji przewiduje, że po 5 latach nadal nie będzie można unieważniać decyzji, ale będzie możliwe stwierdzenie, że została ona wydana z naruszeniem prawa. Pozwoli to osobom poszkodowanym na dochodzenie swoich praw, np. ubieganie się o odszkodowanie za straty wynikające z błędnej decyzji administracyjnej.

    Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ich ogłoszenia. Dodatkowo projekt przewiduje, że będą one miały zastosowanie również do spraw, które są już w toku, ale jeszcze się nie zakończyły. Oznacza to, że osoby, które już wcześniej złożyły wnioski o stwierdzenie nieważności decyzji, będą mogły skorzystać z nowych przepisów i domagać się przynajmniej stwierdzenia, że decyzja była błędna. Zmiana ta ma na celu poprawienie sytuacji osób, które zostały poszkodowane przez nieprawidłowe decyzje administracyjne, jednocześnie zachowując stabilność prawa własności w zakresie wspólnot gruntowych. W związku z tym klub Koalicji Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia