10. kadencja, 32. posiedzenie, 2. dzień (03-04-2025)
10. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Czesław Mroczek:
Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Poseł! Szanowni Państwo! Tym drugim pytaniem kontynuujemy tematykę z poprzedniego pytania. Jeżeli chodzi o skuteczność granicy w momencie, kiedy w grudniu 2023 r. przejmowaliśmy odpowiedzialność za sprawy państwa, na podstawie danych, które mamy od strony niemieckiej, i jednocześnie własnych danych dotyczących prób przekroczenia granicy można powiedzieć, że skuteczność powstrzymywania migrantów w grudniu 2023 r. była na poziomie nie większym niż 50%. To znaczy ponad 50% tych, którzy próbowali przedostawać się przez tę granicę, co powodowało trudności, o których mówiliśmy przed chwilą, na granicy zachodniej... W grudniu 2023 r. na granicy wschodniej mieliśmy wybudowaną barierę fizyczną na odcinku lądowym, to było blisko 200 km, i ona ze względu na swoje wady miała właśnie niską skuteczność w zakresie ochrony granicy, dlatego że jej pokonanie było dosyć łatwe. Czas na jej pokonanie był tak krótki, że nawet kiedy Straż Graniczna miała informację o miejscu, gdzie dochodzi do prób przekroczenia granicy, to w czasie kilkudziesięciu sekund nie była w stanie tam dotrzeć i skutecznie powstrzymać migrantów.
Dzisiaj, proszę państwa, mamy barierę na odcinku 600 km. Jest na całym przebiegu z granicą rosyjską i na całym przebiegu z granicą białoruską. Na odcinkach rzecznych jest tylko bariera optoelektroniczna, ale dzięki niej mamy pełną informację o próbach przekroczenia granicy i miejscach jej przekraczania. Zrealizowaliśmy te inwestycje, jak widać, w niespełna rok, przeprowadzając etap projektowania postępowań konkurencyjnych i wreszcie samego wykonawstwa. Istotnie zmieniliśmy też sposób funkcjonowania żołnierzy i funkcjonariuszy, zwiększyliśmy mobilność patroli, lepiej ich wyposażyliśmy zarówno w sprzęt ochrony osobistej, jak i w środki pozwalające powstrzymywać tych, którzy próbują przekroczyć granicę i działają w grupie w sposób agresywny. Dzisiaj możemy powiedzieć, że szczelność granicy jest na poziomie 95%, a zatem możemy też mówić o tym, co było naszym celem: że ten nielegalny szlak migracyjny, który jest organizowany przez grupy przestępcze przy wsparciu służb białoruskich i rosyjskich, jest niezwykle trudny. Mam nadzieję, że on będzie wygasał z uwagi na to, że pokonać tę granicę jest niezwykle trudno.
Tak jak pani poseł zauważyła, oprócz tego, że wzmocniliśmy i wybudowaliśmy nowe odcinki zapory, usprawniliśmy funkcjonowanie służb: żołnierzy, funkcjonariuszy Straży Granicznej i Policji, korzystaliśmy również z narzędzi prawnych wspierających naszą pracę. Od wielu już miesięcy na granicy z Białorusią wprowadzony jest czasowy zakaz przebywania, czyli strefa buforowa, która w sposób istotny ogranicza możliwości działania grup przestępczych i odbierania z granicy tych migrantów, którym uda się granicę przekroczyć.
Z uwagi na to, że tę granicę jest coraz trudniej przekroczyć, migranci, których celem jest dotarcie do państw Europy Zachodniej, a którzy wcześniej tak często nie składali wniosków o ochronę międzynarodową, teraz, próbując nawet kilkakrotnie przekroczyć tę granicę, dochodzą do przekonania, że złożą wniosek o ochronę międzynarodową i rozpoczną procedurę w Polsce, mimo ryzyka, że mogą zostać zawróceni. To jest jednak pretekst. To nie jest rzeczywisty wniosek o ochronę międzynarodową, tylko próba dostania się do Polski, bo wcześniejsze próby kończyły się niepowodzeniem. W związku z tym na wniosek premiera Donalda Tuska zainicjowaliśmy prace nad wprowadzeniem czasowego, terytorialnego zawieszenia przyjmowania wniosków o ochronę międzynarodową, by uniemożliwić tym migrantom przedostanie się przez granicę i później dalsze próby przedostania się do innych państw członkowskich Unii Europejskiej. W ten sposób domykamy system, który - mam nadzieję - poprawi jeszcze tę już w tej chwili bardzo wysoką skuteczność powstrzymywania nielegalnych migrantów. Można powiedzieć, że ten kryzys na granicy, kryzys bezpieczeństwa państwa, czyli to, co dla naszych poprzedników było źródłem korzyści partyjnych, dla nas jest wyzwaniem, by go zażegnać, by go zlikwidować.
(Poseł Jacek Bogucki: To niegodne, panie ministrze.)
Trzeba stanąć w prawdzie i się z nią zmierzyć.
W związku z tym, proszę państwa, powstrzymujemy nielegalną migrację na granicy wschodniej. A to, co się dzieje na granicy zachodniej, jest skutkiem, pochodną sytuacji na granicy wschodniej, jeśli chodzi o nielegalną migrację. Jeżeli powstrzymamy nielegalną migrację na granicy wschodniej, to nie będzie nielegalnych migrantów na granicy zachodniej. (Oklaski)
(Poseł Jacek Bogucki: Panie ministrze, zapraszam na Podlasie, do Czerwonego Boru pana rodzinę...)
Przebieg posiedzenia