10. kadencja, 32. posiedzenie, 2. dzień (03-04-2025)
14. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w 500. rocznicę Hołdu Pruskiego (druki nr 937 i 1097).
Poseł Dorota Olko (tekst niewygłoszony):
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie poselskiego projektu uchwały w 500. rocznicę Hołdu Pruskiego, druk nr 937, wraz ze sprawozdaniem Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w 500. rocznicę Hołdu Pruskiego, druk nr 1097.
Hołd pruski, którego okrągła, 500. rocznica przypada za tydzień, był symbolicznym zakończeniem kilkusetletniej konfrontacji między Polską a państwem zakonu krzyżackiego. Konfrontacji, z której Królestwo Polskie wraz z Wielkim Księstwem Litewskim wyszły zwycięsko. Przez stulecia zakon krzyżacki stanowił egzystencjalne zagrożenie najpierw dla rozbitej na dzielnice Polski, potem dla odrodzonego, ale nadal początkowo słabego Królestwa Polskiego. Złamanie potęgi zakonu było niezbędne, żeby państwo polsko-litewskie mogło istnieć i rozwijać się, aby w połowie XVI w. osiągnąć szczyt swojej pozycji i swojego znaczenia.
Historycy do dzisiaj spierają się, czy z punktu widzenia długofalowych interesów Polski sekularyzacja państwa zakonnego i przekształcenie go w dziedziczne księstwo Hohenzollernów było najlepszym rozwiązaniem. To dobrze, te spory są potrzebne, bo różne perspektywy, różne interpretacje są podstawą prowadzenia badań. Myślę natomiast, że hołd pruski był i jest dziś ważniejszy nie tyle jako fakt, ale przede wszystkim jako ważny - i w przeszłości, i obecnie - symbol tego, że nawet zwycięstwo nad egzystencjalnym zagrożeniem dla polskiej państwowości jest możliwe. Ten symbol był szczególnie żywy i ważny w okresie zaborów, kiedy dawał nadzieję na odbudowę państwowości i na to, że nawet po najczarniejszej nocy przyjdzie dzień.
Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy poprze przedstawiony projekt uchwały.
Przebieg posiedzenia