10. kadencja, 32. posiedzenie, 3. dzień (04-04-2025)

24. punkt porządku dziennego:

Informacja Rady Ministrów o sytuacji osób starszych w Polsce za 2023 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Senioralnej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druki nr 938 i 946).

Poseł Tadeusz Tomaszewski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Dziś Wysoka Izba pochyla się nad sytuacją osób starszych, nad raportem za rok 2023. Z tego raportu wynika, że blisko 10 mln osób to osoby w wieku 60+. W porównaniu do 2022 r. to o 1% więcej. Najliczniejszą grupę wśród seniorów 60+ stanowią osoby do 69. roku życia. Prawie połowa to są właśnie te osoby. A jeśli chodzi o osoby wieku 65 lat i więcej, to 72% stanowią kobiety. Długość życia kobiet i mężczyzn w porównaniu do lat 50. zwiększyła się. Wtedy to była różnica 6 lat, w tej chwili wynosi ona 9 lat.

    Jakie są podstawowe przyczyny zgonów? Jak wynika z raportu za 2023 r., po pierwsze, choroby układu krążenia - 39%, dalej nowotwory - 24%. Musimy sobie zadać pytanie, jaki jest dzisiaj dostęp seniorów do lekarzy specjalistów. 1,5 lekarza na 100 tys. mieszkańców, jeśli chodzi o geriatrów. Według danych z marca tego roku dzisiaj średnio 210 dni czeka się na wizytę u kardiologa, średnio 6 miesięcy w przypadku osób powyżej 65. roku życia. Ale kiedy popatrzymy na zróżnicowania w Polsce w poszczególnych województwach, to ta średnia oczekiwania wynosi od 120 dni do 400 dni. Stąd, myślę, to wspólne wyzwanie dotyczące poprawy opieki zdrowotnej dla seniorów. Można to uczynić tylko i wyłącznie przez Narodowy Fundusz Zdrowia, bo z dochodem średnim seniora w 2023 r. wynoszącym 3 tys. zł nie można sobie pozwolić na wizytę u kardiologa - pierwszą za 300 zł. Stąd to wyzwanie dla władz publicznych.

    Po drugie, jeśli chodzi o kwestie związane z aktywnością, tzn. siłą nabywczą tego, co seniorzy dostali w 2023 r., tak, to prawda, te przychody się zwiększyły. Ale warto zauważyć różnicę, 700 zł różnicy między tym, co ma senior żyjący na wsi, i tym, co ma senior żyjący w mieście. Wynika to też z systemowego rozwiązania, o którym Lewica mówiła, kiedy przyjmowaliśmy w poprzednim parlamencie ustawę - złożyła własną - że nie można różnicować minimalnej emerytury na wsi i w mieście. A dzisiaj minimalna emerytura w KRUS stanowi 90% minimalnej emerytury w ZUS. Tak więc świadomie, w sposób systemowy pogarszamy sytuację tych osób mieszkających na wsi. Ponadto ubóstwo zaglądające w 2023 r. do rodzin seniorów miało przede wszystkim wymiar wysokiej inflacji. Zwiększone dochody zostały zjedzone przez zwiększoną inflację. Ale gdy popatrzymy na osoby samotnie zamieszkałe, samotnych seniorów, to 40% jest zagrożonych wykluczeniem społecznym. Stąd nasza lewicowa, nasza koalicyjna odpowiedź: renta wdowia dla osób samotnych. Kiedy jedna osoba odchodzi, druga musi się zmierzyć z utrzymaniem mieszkania i z innymi kosztami życia. Ponad 600 tys. wniosków już złożono. Od 1 lipca - 15%, od 1 stycznia 2027 r. - 25%. Musimy budować rozwiązania systemowe, które będą polepszać sytuację emerytów i rencistów. Mamy, pani minister, zmierzyć się z biedaemeryturami. Dzisiaj ponad 400 tys. osób otrzymuje (Dzwonek) świadczenia poniżej minimalnych, a są takie jak za 2 gr. W związku z powyższym to jest nasze wyzwanie.

    Lewica przyjmuje ten raport, bo to jest nic innego jak spojrzenie historyczne na rok 2023. Ale wszystko to, co buduje rozwiązania systemowe, będzie uzyskiwało wsparcie Lewicy. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia