10. kadencja, 33. posiedzenie, 2. dzień (24-04-2025)

Oświadczenia.

Poseł Marcin Józefaciuk (tekst niewygłoszony):

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Coraz częściej mamy do czynienia z niebezpiecznym zjawiskiem, jakim jest technologia deepfake, umożliwiająca tworzenie realistycznych, ale całkowicie fałszywych nagrań z udziałem prawdziwych osób. To narzędzie coraz częściej służy nie tylko dezinformacji, ale również oszustwom i manipulacji emocjami.

    Niedawno media doniosły o francuskiej kobiecie, która straciła 830 tys. euro po tym, jak uwierzyła, że koresponduje z aktorem Bradem Pittem. Oszuści użyli jego wizerunku i sztucznie wygenerowanego głosu, by przekonać ją, że są oni w związku i potrzebują wsparcia przy rzekomym projekcie filmowym. Kobieta sprzedała dom, rozwiodła się i przekazała oszczędności życia - wszystko w oparciu o iluzję.

    Niedawno w Polsce ofiarą takiego działania padł prof. Jerzy Szaflik, uznany lekarz, którego wizerunek i głos zostały wykorzystane w fałszywej reklamie niesprawdzonego preparatu medycznego. Tego typu manipulacje godzą nie tylko w dobre imię lekarzy, ale również w zaufanie pacjentów.

    Zjawisko to doskonale wpisuje się w opisaną przez ks. Kiełpińskiego w ˝Edukacji Prawniczej˝ erę postprawdy, w której emocje zastępują fakty, a granica między prawdą a fałszem ulega zatarciu. Deepfake to nie tylko technologia, to wyzwanie cywilizacyjne, które dotyczy nas wszystkich: lekarzy, pacjentów, obywateli, mediów i instytucji publicznych.

    Zjawisko to narasta. Jak podaje NASK, tylko w I połowie 2024 r. zidentyfikowano ponad 120 przypadków wykorzystania technologii deepfake w celach przestępczych i dezinformacyjnych. Dotyczy to polityków, duchownych, dziennikarzy - ale coraz częściej właśnie lekarzy.

    Z drugiej strony ta sama technologia - jak pokazuje film dokumentalny ˝Welcome to Chechnya˝ - może być wykorzystana etycznie, by chronić życie osób zagrożonych prześladowaniami. To dowód, że nie sama technologia, lecz sposób jej użycia powinien być przedmiotem naszej refleksji.

    Potrzebujemy świadomości i narzędzi, by nie stać się kolejną ofiarą cyfrowej fikcji, która wygląda jak rzeczywistość. Dziękuję.

Przebieg posiedzenia