10. kadencja, 34. posiedzenie, 1. dzień (07-05-2025)
5. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1172 i 1195).
Poseł Bożena Borys-Szopa:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawię stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1172, i sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny po przeprowadzonym pierwszym czytaniu oraz rozpatrzeniu tego projektu 23 kwietnia, druk nr 1195.
Celem omawianego projektu jest zmiana dotychczasowej wysokości oraz sposobu naliczania zasiłku pogrzebowego. Zasiłek pogrzebowy to jednorazowe świadczenie przysługujące osobie, która pokryła koszty pogrzebu zmarłego. Obecnie wynosi on 4 tys. zł. Od 1 stycznia 2026 r. zgodnie z omawianym projektem ma wzrosnąć do 7 tys. Ustawa ponadto zakłada, że po przekroczeniu 5% inflacji będzie on podlegał waloryzacji.
W tym miejscu należy przypomnieć, że przed 1 marca 2011 r. zasiłek pogrzebowy przysługiwał w wysokości 200% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione. W 2010 r., a więc przed zmianą, kwota ta wynosiła ponad 6 tys. zł. Gdy się liczy w ten sposób, konieczne jest przypomnienie, że w 2024 r. przeciętne wynagrodzenie netto wynosiło 7140 zł, a więc zasiłek wynosiłby ponad 14 tys. Wysokość zasiłku zmieniła się 1 marca 2011 r., za rządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u. Nie pozwala ona pokryć typowych kosztów pogrzebu. To właśnie rząd Donalda Tuska obniżył o blisko 40% ten zasiłek, nie słuchając ani Polaków, ani przedstawicieli branży pogrzebowej.
Uznając, że kwota 7 tys. zł nie pokryje w pełni kosztów związanych z pochówkiem i że nie jest przywróceniem wcześniejszych bardziej korzystnych świadczeń, stwierdzam, że niezrozumiały jest w tym kontekście zapis w uzasadnieniu ustawy. Cytuję: Zasiłek pogrzebowy finansowany jest m.in. ze środków funduszu rentowego, który stanowi część Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Należy zwrócić uwagę, że mimo deficytu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych fundusz rentowy ma nadwyżkę przychodów ze składek nad wydatkami - wskaźnik pokrycia w 2023 r. wynosił 125,9%, a w 2024 r. wzrósł do poziomu 128,7%. Oznacza to w szczególności, że wpływy ze składki rentowej, która przeznaczona jest m.in. na finansowanie zasiłku pogrzebowego, są wyższe niż wydatki finansowane z tej składki. Przemawia to za podwyższeniem zasiłku pogrzebowego. Koszty tego rozwiązania mogą zostać bowiem w całości sfinansowane z wpływów z tej składki. Koniec cytatu.
W świetle powyższego proponowaną zmianę trudno uznać za spektakularne osiągnięcie obecnego rządu. Sugerujemy państwu przywrócenie sposobu naliczania i kwot do stanu prawnego sprzed 2011 r., bo po pierwsze, system ubezpieczeniowy, jak sami państwo zauważacie, jest w stanie sfinansować to przedsięwzięcie, a po drugie, jest to ostatni wydatek państwa na rzecz osób zmarłych. Klub parlamentarny wyraża gotowość do dalszych prac nad omawianym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia