10. kadencja, 34. posiedzenie, 2. dzień (08-05-2025)

8. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia Haliny Poświatowskiej w 90. rocznicę urodzin (druki nr 1144 i 1182).

Poseł Maria Koc:

    Dziękuję, pani marszałek.

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gdyby żyła, skończyłaby jutro 90 lat. Halina Poświatowska, nazywana polską Safoną, zmarła jednak w wieku 32 lat, pozostawiając po sobie poezję niezwykle osobistą, delikatną, czułą, będącą doświadczeniem tragicznej miłości i pewności nadchodzącej zbyt szybko śmierci. W tej twórczości miłość przeplata się ze śmiercią, tak jak w jej krótkim życiu naznaczonym śmiertelną chorobą, będącym codzienną walką z fizycznym cierpieniem, bólem, a jednocześnie wypełnionym głębokim uczuciem miłości, tęsknoty, pragnieniem bliskości drugiego człowieka. Tak też opisywał twórczość poetki filozof Maciej Papierski 10 lat temu: ˝W poezji Poświatowskiej rzuca się w oczy jeden z podstawowych motywów naszej kultury, opozycja miłości i śmierci. Jednak bardziej niż o opozycji należy raczej mówić o współpracy, a nawet o różnych obliczach jednej postaci. Łatwo to zrozumieć, gdy pomyśli się o chorobie Poświatowskiej. To samo serce kocha i umiera. Jego fizyczna niewydolność odpowiada ranom, jakie zadało poetce tak szybkie odejście męża. Miłość przynosi śmierć, a śmierć prowadzi do upragnionego połączenia z miłością. To dwie strony tej samej rzeczywistości˝ - koniec cytatu.

    Musimy jednak mieć świadomość, że poezja Poświatowskiej to nie tylko żywy zapis kochania i cierpienia. Takie postrzeganie twórczości poetki jest zdecydowanie zbyt powierzchowne. Wiersze Haliny Poświatowskiej są bowiem nie tylko studium przeżywania, są też pełne treści podskórnych, metafizycznych refleksji na temat związków miłości i śmierci, głęboko zakorzenionych w pytaniu o istotę świata. I właśnie te odniesienia służące do zrozumienia otaczającej nas rzeczywistości, będącej splotem tego, co w życiu jest najpiękniejsze, z tym co nieuchronne i ostateczne, czynią poezję Haliny Poświatowskiej ponadczasową. Zresztą nieprzypadkowo cała twórczość poetki przepojona jest atmosferą filozoficznego namysłu. Halina Poświatowska ukończyła bowiem studia filozoficzne, a wybór kierunku studiów i poezja miały pomóc jej znaleźć odpowiedzi na nurtujące ją pytania o sens życia naznaczonego chorobą i pewnością przedwczesnej śmierci. Ten fakt jest nie bez znaczenia dla właściwego odczytania jej twórczości, w której często pojawiają się motywy zaczerpnięte z historii filozofii. Poezja Haliny Poświatowskiej w każdym z nas budzi najczulsze struny, także za sprawą artystów, którzy wiersze poetki opatrzyli muzyką i własną niepowtarzalną interpretacją, nadając im jeszcze więcej artyzmu i siły przekazu. Ci artyści to Wanda Warska, Magda Umer, Stanisław Sojka i Janusz Radek.

    Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera projekt uchwały upamiętniającej 90. rocznicę urodzin Haliny Poświatowskiej w uznaniu jej dorobku literackiego i wkładu w rozwój polskiej kultury. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia