10. kadencja, 34. posiedzenie, 2. dzień (08-05-2025)

9. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia Marszałka Józefa Piłsudskiego w 90. rocznicę śmierci (druki nr 1190 i 1214).

Poseł Piotr Babinetz:

    Dziękuję bardzo.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! ˝A On mówić nie może! Mundur na nim szary˝ - pisał Jan Lechoń. Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec poselskiego projektu uchwały upamiętniającej marszałka Piłsudskiego.

    Józef Piłsudski to człowiek wychowany, przede wszystkim przez matkę, w tradycji powstania styczniowego, który wskrzesił ideę zbrojnej walki o niepodległość. Zesłaniec syberyjski, później także więzień Moskali, a pod koniec I wojny światowej również Niemców. Twórca ruchów paramilitarnych do walki przeciw Rosji: Organizacji Bojowej PPS, tajnego Związku Walki Czynnej, utworzonego przez Kazimierza Sosnkowskiego, ale z inspiracji Piłsudskiego, ruchu strzeleckiego i wreszcie Legionów Polskich, ze wsparciem Naczelnego Komitetu Narodowego, oraz do działań przeciwko Niemcom: Polskiej Organizacji Wojskowej. Stał się przywódcą obozu piłsudczykowskiego z oddanym mu gronem wiernych współpracowników. Legenda komendanta I Brygady Legionów była kluczem do przekazania mu władzy przez Radę Regencyjną w listopadzie 1918 r. w powstającej Rzeczypospolitej. Jako naczelnik państwa w bardzo krótkim czasie nakazał przeprowadzenie wyborów do Sejmu Ustawodawczego, nadał kobietom pełnię praw wyborczych, wprowadził 8-godzinny dzień pracy i obowiązkowe ubezpieczenia na wypadek choroby. Utworzył szereg instytucji państwowych, a koncyliacyjną współpracą z przedstawicielami różnych obozów politycznych, w tym z Romanem Dmowskim i Ignacym Paderewskim, przyczynił się do budowania międzynarodowej pozycji odradzającej się Polski.

    Jako naczelny wódz przy wielkim poświęceniu setek tysięcy polskich żołnierzy w ciągu 2-letnich walk związanych z najazdem bolszewickim odbił Wilno, nadzorował Wojsko Polskie, które zdobyło Mińsk i linię rzeki Berezyny, wysłał oddziały, które uwolniły Łotwę od sowieckiej Rosji, i uprzedził kolejny atak bolszewicki ofensywą na Kijów. Gdy Moskale jednak natarli na Warszawę, przy użyciu strategicznego planu opracowanego z gen. Rozwadowskim i przy zaangażowaniu premiera Witosa pobił ich w Bitwie Warszawskiej, a wreszcie rozgromił w czasie operacji niemeńskiej, w której zastosował manewr kanneński Hannibala. Nuncjusz apostolski Achille Ratti, późniejszy papież Pius XI, stwierdził w życzeniach dla naczelnika państwa, że Polsce przysługuje prawo do wysokiego szacunku i nieśmiertelnej wdzięczności całego świata za uchronienie Europy od zalewu bolszewizmu.

    Józef Piłsudski starał się zrealizować ideę Międzymorza, zgodnej współpracy narodów i państw Europy Środkowo-Wschodniej przeciwko ekspansji rosyjskiego imperializmu i komunizmu oraz w celu uniemożliwienia dominacji Niemiec w, zwanej tak przez nich, Europie Środka. Jego koncepcja federacyjna związana była z powstaniem i utrzymaniem się mimo naporu moskiewskiego Litwy i Białorusi, obu sfederowanych z Polską, oraz Ukrainy w luźniejszej konfederacji z Polską. Najbliższa realizacji była ona w odniesieniu do Białorusinów, ale została pogrzebana przez polskich negocjatorów traktatu ryskiego. W latach 1926-1935 marszałek prowadził skomplikowaną grę dyplomatyczną pomiędzy Rosją a Niemcami, która doprowadziła do dwóch polskich paktów: o nieagresji oraz o niestosowaniu przemocy. (Dzwonek) Jego następcy w katastrofalnej sytuacji geopolitycznej nie zdołali jednak, i najprawdopodobniej nie mogli zdołać, skutecznie kontynuować tej polityki.

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Józef Piłsudski to twórca i symbol niepodległej Polski. Klub Prawo i Sprawiedliwość oczywiście popiera powyższy projekt uchwały. ˝Skazuję was na wielkość. Bez niej zewsząd zguba˝ - taki testament przypisał marszałkowi Kazimierz Wierzyński. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia