10. kadencja, 34. posiedzenie, 2. dzień (08-05-2025)

11. i 12. punkt porządku dziennego:

   11. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy (druk nr 1109).
   12. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy (druk nr 1110).

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha:

    Obiecuję, że tak się stanie, panie marszałku. Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałbym podziękować za te dwa komisyjne projekty ustaw, które wpisują się też w dyskusję, którą mieliśmy przy okazji poprzedniego projektu dotykającego stosowania tymczasowego aresztowania, który nierozerwalnie wiąże się z fundamentalnym prawem do obrony, do kontaktów z obrońcą. Ten projekt dotyka dwóch bardzo praktycznych, co zresztą sami wnioskodawcy podkreślali, zagadnień, może nie jakichś wielkich zmian legislacyjnych za tym stojących, ale bardzo mocno wpływających na sposób kształtowania tego, jak wspomniałem, fundamentalnego prawa do obrony.

    Odnosząc się zarówno do jednego, jak i do drugiego projektu, nie sposób wskazać... O ile co do tych rozmów telefonicznych oczywiście zasadne są uwagi, które podkreślają już istniejące regulacje, wskazują na nie, i pewną, przynajmniej częściową, próbę ich dublowania - czy może ma to charakter uzupełniający wobec dzisiejszych regulacji - o tyle kształtowanie spotkań czy widzeń z obrońcą na poziomie ustawowym ewidentnie jest potrzebne, jest w pełni uzasadnione. Co więcej, dostrzegana jest dość rozbieżna - mimo wszystko to będzie dobre określenie - praktyka w kształtowaniu tych relacji.

    Wydaje się zatem, że nad tymi projektami warto popracować w komisji. One wpisują się też w założenia rządowego projektu UD194, który jest na etapie procedowania. Wszystkich odsyłam na stronę RCL-u. On także zawiera zbiór rozwiązań mocno porządkujących czy zmieniających sposoby, warunki wykonywania kary. Ta zmiana w Kodeksie karnym wykonawczym jest takim zbiorem postulatów podnoszonych w ostatnich latach, które w pewien sposób wprowadzają więcej humanitaryzmu i zdrowego rozsądku do reguł rządzących przepisami o odbywaniu kary. To może dzisiaj nie wybrzmiało, ale wybrzmieć powinno: osadzeni mają prawo do korzystania z telefonu do kontaktów z obrońcą, ale, panie przewodniczący, zabrakło dzisiaj przypomnienia o tym, że dzięki zmianom naszych poprzedników każdorazowo muszą mieć w tym momencie kajdanki. To jest niczym nieuzasadnione.

    (Poseł Paweł Śliz: Dokładnie.)

    Nie ma tutaj pana posła Wosia. Może chciałby powiedzieć dwa zdania. Tak chętnie powiedział o tym, że przecież można wykonywać telefon 20 razy. Ale co z tego, jak za każdym razem trzeba to robić w ten sposób, panie pośle?

    (Poseł Zbigniew Bogucki: Ale to wy rządzicie. Dlaczego tego nie zmienicie?)

    Tego typu regulacje są też w projekcie rządowym. Chodzi o to, żeby wprowadzić odrobinę zdrowego rozsądku. Nie ma nakazów, nie ma zakazów, są bezpieczniki, ale wszystkie warunki, wszystkie reguły, które rządzą odbywaniem kary, muszą się też odwoływać do zdrowego rozsądku.

    Pan poseł Bogucki - nie wiem, czy z niewiedzy, czy może w sposób celowy - miesza porządki Ministerstwa Sprawiedliwości, Prokuratury Krajowej, jednostek prokuratury. W ministerstwie jakoby mamy zajmować się pisaniem aktów oskarżenia, gromadzeniem dowodów, ściganiem polityków. Panie pośle, tak oczywiście nie jest. Pan poseł nawet zapytał, czym my się w tym Ministerstwie Sprawiedliwości zajmujemy. Zaraz panu posłowi odpowiem. To bardzo ciekawe otwierające pytanie. Natomiast to, jakie czynności podejmuje prokuratura, jakie decyzje podejmuje prokuratura, w normalnych warunkach... Tak też jest obecnie. Nie wiem, jak było za państwa rządów, ale ja najczęściej dowiaduję się o tym z konferencji prasowych organizowanych przez rzeczników prokuratury.

    (Poseł Zbigniew Bogucki: A ekspertyzy, które zamówił...)

    Dowiadujemy się o tym z komunikatów prasowych, tak jak to być powinno. Nie mieszamy tych dwóch porządków. Ministerstwo Sprawiedliwości jest odpowiedzialne za funkcjonowanie sądownictwa powszechnego, za legislację, za budżet, za zakreślony w przepisach ustawowych nadzór nad zawodami prawniczymi etc.

    Pan poseł zapytał, czym się zajmujemy w Ministerstwie Sprawiedliwości. Zajmujemy się porządkowaniem sytuacji, jaka została po PiS-ie w sądownictwie i w szeroko pojętym wymiarze sprawiedliwości. Mogę tak z brzegu przywołać kilkanaście projektów ustaw, które mają temu służyć. Przede wszystkim pierwszy raz w historii przygotowano ustawę o biegłych. To coś, czego państwo nie byliście w stanie zrobić przez blisko dekadę. Po raz pierwszy udało się to przygotować. Jeśli chodzi o ten projekt, mam nadzieję, że w ciągu najbliższych kilku tygodni rozpoczniemy proces rządowy. Przygotowana została ustawa o frankach, żeby rozwiązać ten patologiczny system w sądownictwie powszechnym, który państwo zostawili, bo kompletnie nie chcieli się tym zajmować. Ponad 200 tys. spraw w sądach tamuje obywatelom, którzy mają inne sprawy, prawo do dochodzenia swoich racji przed sądem, bo sądy są zalane postępowaniami frankowymi. Elektronizujemy postępowania sądowe. W tej chwili na ukończeniu procedury rządowej są projekty, które rozszerzają funkcjonalność portalu informacyjnego, żeby można było prowadzić korespondencję elektroniczną z sądem w obie strony, z udziałem profesjonalnych pełnomocników. Dzisiaj ten obieg dokumentacji jest tylko jednostronny, mimo że technologia na to pozwala. Państwo za wiele z tym nie zrobiliście. Tworzone są cyfrowe rejestry. Umożliwiony zostanie dostęp do rejestrów Krajowego Rejestru Sądowego za pośrednictwem API, czyli będzie to system rzeczywisty. Zakończono już proces rządowy w zakresie zaostrzenia kar dla bandytów drogowych. Procedujemy nad przepisami zaostrzającymi kary dla sprawców czynów przeciwko funkcjonariuszom publicznym i wszystkim tych, którzy niosą pomoc. Zmieniamy przepisy dotyczące ochrony dzieci, w tym w szczególności poprzez tzw. ustawę lex Kamilek. Porządkujemy sytuację w Służbie Więziennej.

    Niedawno, wczoraj, mieliśmy jedną z odsłon tych zmian. Niedługo do Sejmu wpłynie ustawa, która będzie powoływała wyższą uczelnię Służby Więziennej. Porządkujemy sytuację w zakresie Prawa upadłościowego i Prawa restrukturyzacyjnego. Porządkujemy sytuację wśród pracowników sądowych. Udało się w tegorocznym budżecie wprowadzić znaczące podwyżki i ustalić sposób ich realizowania we współpracy ze związkami zawodowymi. Zakończyliśmy dyskusję na temat założeń nowej ustawy o pracownikach sądów i prokuratury, bo przecież te archaiczne przepisy nijak się mają do współczesności. To tylko tak pobieżnie, jeśli chodzi o tematy, którymi się w Ministerstwie Sprawiedliwości zajmujemy. Bardzo panu posłowi Boguckiemu dziękuję za to pytanie.

    Panie marszałku, zgodnie z obietnicą, żeby nie nadużywać uprzejmości i nie wykorzystywać pełnego czasu, powiem, iż Ministerstwo Sprawiedliwości popiera kierunkowo rozwiązania zawarte w obu projektach ustaw. I oczywiście deklarujemy aktywny udział w pracach komisji, tak żeby te projekty uzyskały swoją optymalną treść, także pod względem legislacyjnym. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia