10. kadencja, 34. posiedzenie, 2. dzień (08-05-2025)

15. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1186).

Poseł Arkadiusz Sikora (tekst niewygłoszony):

    Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Unia Pracy)

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1186.

    Temat odpolitycznienia spółek państwowych pojawia się bardzo często, gdy na jaw wychodzą patologie związane z zarządzaniem spółkami, których udziałowcem, zwłaszcza jeśli jest on większościowy, jest Skarb Państwa. Tak jest i tym razem, gdy dowiadujemy się z mediów o praktykach stosowanych podczas zarządzania mieniem państwowym.

    Jako klub parlamentarny Lewicy sprzeciwiamy się tym skandalicznym praktykom pozwalającym na wykorzystywanie mienia państwowego przez nominatów partii politycznych do celów politycznych, ale także tworzącym patologiczne sytuacje pozwalające na wykorzystywanie mienia państwowego do tworzenia lokalnych biznesowych klik. Uważamy, że zarządzanie mieniem publicznym winno nosić cechy szczególnej staranności, patriotyzmu oraz dbałości o szeroko pojęty interes państwa.

    Niestety, same regulacje prawne nie gwarantują rzetelności i uczciwości doboru kadry zarządzającej, jeśli proces wyłaniania kierownictwa tych spółek będzie wciąż prowadzony w zaciszach gabinetów, a same konkursy na top menedżerów w największych spółkach państwowych czy samorządowych będą tylko formalnością, jeśli przesłuchania kandydatów na prezesów czy członków zarządów największych polskich spółek będą ograniczane do symbolicznej, maksymalnie półgodzinnej rozmowy, na co mamy wiele niechlubnych przykładów.

    Obecna ustawa o zasadach zarządzania mieniem państwowym posiada zapisy, które z góry otwierają szeroko drzwi do stosowania wskazanych wyżej nadużyć. Najbardziej szkodliwy jest fakt, wymóg dopuszczenia do rad nadzorczych osób posiadających dyplom ukończenia studiów podyplomowych Master of Business Administration, co zostało wprowadzone przez poprzedni rząd w 2017 r. Na tej podstawie wiele osób mogło uzyskać uprawnienia do zasiadania w organach spółek publicznych niejednokrotnie po rocznej nauce, a jak wskazuje praktyka jednej z wielu takich uczelni, osoby takie nawet nie musiały pojawiać się na zajęciach, aby taki dyplom, takie uprawnienie otrzymać. Tym samym z niezrozumiałych względów możliwość zasiadania w organach spółek publicznych uzyskiwały osoby, których wiedza nie była lepsza niż wiedza osoby posiadającej dyplom ukończenia 5-letnich studiów dziennych na wielu polskich znanych uczelniach ekonomicznych, prawniczych czy technicznych z szerokim profilem zarządzania firmami. Dlatego uważamy, że kryteria doboru osób do rad nadzorczych spółek publicznych nie powinny uwzględniać ukończenia studiów MBA. Podobnie, uważamy, że tworzenie preferencji dla różnych uprzywilejowanych grup zawodowych nie jest właściwą praktyką. Podstawowym i jedynym kryterium kwalifikujących do powyższych gremiów winien być dokument potwierdzający zdanie egzaminu państwowego organizowanego przez Ministerstwo Aktywów Państwowych, co obowiązywało przed rokiem 2017.

    Przedstawiony projekt poselski, w zamyśle słuszny, wprowadza również niestosowaną do tej pory formułę członka niezależnego oraz wymóg wprowadzenia jawności wynagrodzeń członków organów zarządzających oraz nadzorczych takich spółek, a także ograniczenia dotyczące wpłat tych osób na rzecz partii politycznych.

    Proponowane zmiany ustawy idą we właściwym kierunku i w opinii klubu Lewicy przyczynią się do jawności i przejrzystości funkcjonowania organów nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa, tym samym do ich odpolitycznienia. Część tych przepisów budzi jednak nasze wątpliwości, które będziemy chcieli wyartykułować podczas prac w komisjach, dlatego pozytywnie oceniamy przedstawiony projekt i będziemy głosować za skierowaniem go do dalszych prac.

Przebieg posiedzenia