10. kadencja, 34. posiedzenie, 3. dzień (09-05-2025)

18. punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez Radę Ministrów dokument: ˝Sprawozdanie o pomocy publicznej udzielonej w sektorze rolnictwa lub rybołówstwa w Rzeczypospolitej Polskiej w 2023 roku˝ wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (druki nr 832 i 985).

Poseł Marcin Skonieczka:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Polska 2050 - Trzecia Droga wobec sprawozdania o pomocy publicznej udzielonej w sektorze rolnictwa lub rybołówstwa w Rzeczypospolitej Polskiej w 2023 r.

    Jak czytamy w tym sprawozdaniu, pomoc może być udzielana przez różne podmioty, zarówno rządowe, jak i samorządowe. Może być też udzielana w różnych formach. Nie będę już przytaczał tych form, bo zrobił to pan minister Krajewski. Natomiast co warto powtórzyć, to to, że w 2023 r. w sektorze rolnictwa udzielono pomocy de minimis w wysokości 80 mln euro. To, co było dość trudnym procesem dla rolników, to limit, który był przyznany na lata 2021- 2023 w wysokości 296 mln euro. On niestety został wyczerpany i pomoc de minimis w tej formule już nie mogła być udzielana od 19 października 2023 r. To, jak powiedziałem, spowodowało pewne komplikacje i wtedy decydowała kolejność, np. wniosków złożonych do gminy.

    Jeśli chodzi o inne formy pomocy publicznej, już poza pomocą de minimis, to Unia Europejska dzieli je na cztery kategorie. Jeśli chodzi o Polskę, to akurat całą pomoc wykorzystaliśmy w ramach kategorii A, w przypadku której całość jest przekazywana beneficjentowi. Ta pomoc w 2023 r. wyniosła ponad 16 mld zł. Co oczywiste, najwięcej pomocy udzielił prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, bo to była kwota ponad 12,5 mld zł.

    Jeśli chodzi o sektor rybołówstwa, w 2023 r. te kwoty były znacznie mniejsze. Pomoc de minimis wyniosła 810 tys. euro i to stanowiło niecałe 2% przyznanego Polsce limitu, który na lata 2021-2023 wynosił aż 41 mln euro. Czyli w tym sprawozdaniu mówimy o pomocy łącznie w wysokości 16,5 mld zł. Pytanie, do czego tę kwotę można porównać. Ja zestawiłem to z wartością produkcji rolnej, w rolnictwie. Nie znalazłem danych za 2023 r., porównałem to z 2022 r. i wówczas ta produkcja rolna wyniosła 200 mld zł. Czyli można powiedzieć, że pomoc publiczna w 2023 r. była w granicach ok. 8% wartości produkcji rolnej.

    Czy to dużo, czy mało, to oczywiście trudno dzisiaj ocenić. Natomiast warto pamiętać, że 2023 r. w tym kontekście był bardzo trudnym rokiem, ponieważ w 2023 r. wartość produkcji rolnej spadła w stosunku do roku 2022. W cenach bieżących był to spadek o prawie 7%, w tym w produkcji roślinnej o 14%. Co prawda w 2023 r. rosły ceny skupu ziemniaków, większości owoców i warzyw, trzody chlewnej oraz jaj kurzych spożywczych. Natomiast spadały ceny większości zbóż, rzepaku, rzepiku, buraków cukrowych, żywca drobiowego, mleka krowiego i miodu. To spowodowało, że wartość sprzedaży była mniejsza, ponieważ największą produkcję mamy zasiewów zboża, to jest ok. 70% powierzchni użytków rolnych w Polsce. Więc jak spadają ceny zbóż, to wtedy spada też wartość całej produkcji. Stąd było duże niezadowolenie rolników. Już nie będę przypominał tego, co się działo w 2023 r. w tym zakresie.

    Szanowni Państwo! Jeśli chodzi o ogólne wnioski z tego sprawozdania, to warto podkreślić, że widzimy, że w Polsce odczuwamy coraz bardziej zmiany klimatyczne. Coraz częstsze i bardziej intensywne zjawiska takie jak susze, powodzie oraz wysokie temperatury występują w Polsce. Dysponujemy też bardzo ograniczonymi zasobami wodnymi. Średnia dostępność wody dla mieszkańca w Polsce to jest 1600 m³ rocznie i to jest jeden z najniższych wskaźników Unii Europejskiej.

    Tak więc w obliczu tych rosnących wyzwań klimatycznych, niestabilności cenowej i ograniczonych zasobów wody klub Polska 2050 - Trzecia Droga podkreśla potrzebę strategicznego podejścia do polityki rolnej, inwestycji w retencję wody, wsparcia dla zrównoważonego rolnictwa i lepszego targetowania pomocy, tak aby wzmacniała ona konkurencyjność, a nie tylko łagodziła skutki kryzysów.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga zagłosuje za przyjęciem przedstawionego sprawozdania. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia