10. kadencja, 35. posiedzenie, 1. dzień (20-05-2025)
1. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (druki nr 983 i 1226).
Poseł Sprawozdawca Marta Golbik:
Bardzo dziękuję.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt dzisiaj przedstawić sprawozdanie o bardzo ważnym projekcie rządowym, projekcie, który, jak się wydaje, łączy nas wszystkich. Cieszę się, że obecny rząd zdecydował się na jego wprowadzenie. Projekt dotyczy ochrony zdrowia, a w tym wypadku ochrony zdrowia przede wszystkim osób małoletnich. Wiemy, szanowni państwo, i to nie jest żadna tajemnica, że jest coraz większy problem z osobami niepełnoletnimi, które sięgają po różnego rodzaju używki. Miały one przez ostatni czas przez różne zabiegi firm dostarczających takie produkty niestety ułatwiony dostęp do sięgania po nie. I ten właśnie projekt to nie jest ostatni projekt, jak zapowiedział rząd, będą kolejne uszczelniające po to, żeby chronić najmłodszych właśnie przed tymi niebezpieczeństwami. Natomiast ten projekt już wprowadza parę bardzo istotnych zmian.
Chciałabym na samym początku przedstawianego sprawozdania przytoczyć kilka informacji, które też na pewno uświadomią, jak istotne to są zmiany. Jak przytacza Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, zawartość nikotyny w objętych omawianym projektem woreczkach, saszetkach nikotynowych potrafi osiągnąć wartości od 1,5 do 30-40 mg, gdy jeden klasyczny papieros, taki, do którego jesteśmy przyzwyczajeni od wielu, wielu lat, dostarcza organizmowi 15 mg. To pokazuje różnicę: 15 mg w jednym tradycyjnym papierosie, a w jednej saszetce, z której korzystają często właśnie osoby niepełnoletnie, które po nią sięgają - nawet do 40 mg.
Zgodnie z opinią przedstawicieli środowiska eksperckiego używanie nikotyny przez osoby w młodym wieku skutkuje skokowym wzrostem szkodliwości w zakresie m.in. wywoływania chorób nowotworowych. Jak podnosi dyrektorka Narodowego Instytutu Kardiologii, behawioralne czynniki ryzyka, w tym palenie tytoniu, odpowiadają za 47% zgonów w Polsce oraz utratę 35,8% lat przeżytych w zdrowiu. Tak przedstawiają się niektóre z istotnych faktów, które świetnie pokazują powagę kontekstu rozpatrywanego przez Komisję Zdrowia projektu ustawy z druku nr 983, czyli rządowego projektu ustawy zmieniającego ustawę o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
Szanowni Państwo! Omawiany projekt rządowy wprowadza przede wszystkim zakaz sprzedaży papierosów elektronicznych osobom poniżej 18. roku życia, niezależnie od tego, czy zawierają w sobie nikotynę czy nie, ponieważ to obejście, które pozwalało firmom dostarczającym papierosy elektroniczne na wprowadzanie do obiegu papierosów bez zawartości nikotyny, powodowało, że bardzo młode osoby nabywały nawyk sięgania po papierosa. To było często w wymiarze towarzyskim, rówieśniczym. Jak wiemy, okres dojrzewania jest okresem szczególnie ważnym, właśnie jeśli chodzi o wymiar rówieśniczy, więc często młode osoby w taki sposób zarażały się nawykiem sięgania po papierosy. W projekcie ustawy jest też wprowadzony zakaz sprzedaży płynów beznikotynowych, jak również zakaz ich sprzedaży w Internecie i w automatach, ponieważ spotykaliśmy się z sytuacjami, w których w okolicach szkoły podstawowej czy licealnej stawały automaty, w których były sprzedawane papierosy elektroniczne, co oznaczało, że młody człowiek mógł skorzystać z takiego automatu. Niestety też sprzedaż internetowa była na bardzo wysokim poziomie. Ten projekt zakaże również sprzedaży przez Internet. Zakaz używania papierosów elektronicznych w miejscach publicznych na równi z papierosami tradycyjnymi spowoduje, że takie papierosy będą w końcu traktowane na równi z papierosami tradycyjnymi, co także powinno spowodować, że rzadsze będzie sięganie po nie, a przynajmniej nie będzie akceptacji dla powszechnego używania papierosów elektronicznych. W końcu woreczki nikotynowe, które nie miały swoich wystarczających unormowań prawnych, będą zaklasyfikowane jako wyroby tytoniowe. Aczkolwiek w przypadku woreczków tytoniowych, tak jak w przypadku papierosów elektronicznych, rząd i pan minister na posiedzeniu Komisji Zdrowia zwrócili uwagę na to, że będą wprowadzone dalsze regulacje, tak jak powiedziałam na samym początku, ponieważ ten poziom zawartości nikotyny jest bardzo wysoki. Wprowadzono również zakaz reklamy, co jest szalenie ważne, ponieważ mówiąc tutaj przede wszystkim o osobach młodych, wiemy, że reklama odgrywa bardzo dużą rolę, zwłaszcza reklama w mediach społecznościowych, na różnych portalach. Jeśli coś staje się modne, a niestety zwłaszcza papierosy elektroniczne stały się w ostatnim czasie powszechne, dostępne, jak również modne, to jest to najprostsza droga do wprowadzenia młodych ludzi w pełne uzależnienie. Tak że wprowadzenie zakazu reklamy, promocji, pokazywania papierosów jako czegoś atrakcyjnego, jako czegoś modnego jest szalenie ważne i komisja zgodziła się z tym, że jest to bardzo potrzebne.
Szanowni Państwo! W efekcie dyskusji podczas prac Komisji Zdrowia - co jest najważniejsze w dzisiejszej debacie - członkinie i członkowie Komisji Zdrowia na posiedzeniu, które odbyło się 7 maja, wyrazili swoje jednogłośne poparcie. Nie zostały wprowadzone żadne poprawki. Wynikało to również z naszej dyskusji o tym, że zależy nam na tym, aby te zmiany zostały wprowadzone jak najszybciej i aby już w wakacje osoby młode, osoby niepełnoletnie nie miały dostępu do takich wyrobów. Dlatego staraliśmy się przyjąć ten projekt ustawy jak najszybciej i myślę, że cała komisja liczy na to, że Wysoka Izba przyjmie jak najszybciej ten projekt ustawy - co nie zmienia faktu, że liczymy na dalsze regulacje. W głosowaniu wzięło udział 31 osób, 31 parlamentarzystów i projekt uzyskał 31 głosów za.
Rezultaty prezentowanych przeze mnie działań Komisji Zdrowia powinny dać szanownym paniom posłankom i panom posłom jednoznaczne spojrzenie na sprawę niniejszej ustawy. Dbając o interes społeczny, nie należy tracić z oczu jego kwintesencji. Społeczeństwo tworzą ludzie, a ich zdrowie to zagadnienie fundamentalne. Tak jak przy innych projektach, gdy stawką jest ochrona ludzkiego zdrowia, a przeciwne temu argumenty głośno padają w zasadzie tylko ze strony zainteresowanych rynkowym charakterem danego zjawiska, nie powinno tu być miejsca na kompromisy. Zdrowie i przyszła jakość życia milionów Polek i Polaków nakazują, aby omawiany projekt ustawy niezłocznie przyjąć. Tak wnioskowała Komisja Zdrowia i ja również w imieniu komisji bardzo państwa proszę o poparcie tego projektu. Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia