10. kadencja, 35. posiedzenie, 1. dzień (20-05-2025)
1. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (druki nr 983 i 1226).
Poseł Wioleta Tomczak:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 - Trzecia Droga mam przyjemność przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
Omawiamy dziś kolejne zmiany tej ustawy. W lutym przyjęliśmy zakaz stosowania aromatów do podgrzewanych wyrobów tytoniowych. Celem obecnej nowelizacji jest systemowe ograniczenie dostępu do e-papierosów dla dzieci i młodzieży, a także regulacja w zakresie woreczków z syntetyczną nikotyną. Jest to cel, który należy zrealizować możliwie jak najszybciej. Zdecydowanie zbyt długo jako państwo wstrzymywaliśmy się z reakcją na problem dostępu młodzieży do tych niebezpiecznych i inicjujących dalszy nałóg produktów. Zakaz zakupu e-papierosów bez dodatku nikotyny przez osoby nieletnie, a także regulacja rynku syntetycznej nikotyny musi dokonać się bez dalszej zwłoki. Dlatego jako Klub Parlamentarny Polska 2050 zagłosujemy za przyjęciem tego projektu ustawy w obecnym kształcie. Jednakże traktujemy obecną nowelizację nie jako zwieńczenie procesu regulacji rynku tytoniowego, ale jako krok poprzedzający wprowadzenie kolejnych skutecznych metod ochrony zdrowia publicznego.
Branża tytoniowa nieustannie szuka nowych źródeł dotarcia do stałych i nowych odbiorców. Gdy w latach 60. przedstawiono dowody naukowe na szkodliwość papierosów, przemysł tytoniowy uparcie twierdził, że jego produkty nie szkodzą, że nie można ograniczać wolności wyboru, a na końcu zaczął proponować alternatywy dla tradycyjnych papierosów. Od prawie 20 lat na rynek wprowadzane są wciąż nowe formy uzależnienia od tytoniu zawierającego nikotynę bądź samej nikotyny, która nie wpisuje się w nikotynową terapię zastępczą, nikotyny, która silnie uzależnia, powoduje depresję i zaburzenia lękowe.
Państwo polskie musi w tej sprawie reagować, co czyni poprzez procedowaną ustawę. Nie rozwiązuje ona jednak wszystkich problemów. Obecny projekt nie realizuje zapowiadanej od dawna potrzeby eliminacji jednorazowych e-papierosów. Jednakże w najbliższym czasie zacznie obowiązywać ograniczenie ekonomiczne dzięki wprowadzeniu akcyzy na te produkty. W projekcie brakuje również zakazu stosowania aromatów i smaków w e-papierosach oraz woreczkach nikotynowych. Woreczki nie zostały także objęte obostrzeniem ilościowym przy jednorazowym zakupie, w związku z czym teoretycznie będzie się je dało nabyć na sztuki lub paczki zawierające ich bardzo wiele. W przypadku papierosów to obostrzenie wynosi 20 sztuk w paczce i służy wyeliminowaniu patologicznych zjawisk wiążących się z większą dostępnością ekonomiczną. Ponadto górny limit nikotyny w tych woreczkach określany na 20 mg na gram jest w naszej opinii zbyt mało restrykcyjny. Uważamy, że powinien być określony na poziomie co najwyżej 10 mg na gram.
Kreowanie w Polsce prozdrowotnej polityki publicznej w zakresie ograniczenia epidemii używania tytoniu i wyrobów dostarczających nikotynę wymaga także kolejnych działań, których obecna nowelizacja nie przewiduje. Powinniśmy odważyć się i zakazać jednorazowych e-papierosów, jak to zrobili Belgowie, Francuzi czy Turcy, mniej łaskawie patrzeć na groźne dla zdrowia i niebędące wcale zdrowszą opcją alternatywną dla papierosów woreczki nikotynowe, kontynuować i poszerzać edukację zdrowotną, choćby poprzez większe ostrzeżenia obrazkowe na wszystkich produktach, o których mowa w tej ustawie, oraz rozważyć wprowadzenie plain packaging, czyli jednolitych kolorów opakowań produktów tytoniowych wraz z dużymi ostrzeżeniami zdrowotnymi.
Zdrowie i dobro naszych obywateli powinny być dla nas najważniejsze. Chodzi nie o ograniczenie wolności wyboru, ale o wskazywanie młodemu pokoleniu, które wybory będą najlepsze dla zdrowia, i jednoczesne dbanie o to, by nie wszystkie opcje były dostępne dla młodych osób przed osiągnięciem przez nie pełnoletności. Klub Parlamentarny Polska 2050 będzie głosował za przyjęciem tego projektu. Apelujemy przy tym do Ministerstwa Zdrowia i rządu, by w pracach nad kolejną nowelizacją, które się toczą, przed przekazaniem projektu do notyfikacji Komisji Europejskiej, uwzględnić nasze postulaty i uwagi. (Dzwonek) Pozostajemy w nieustannej gotowości do dalszej wspólnej pracy dla wzmocnienia ochrony zdrowia Polek i Polaków. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia