10. kadencja, 35. posiedzenie, 1. dzień (20-05-2025)
2. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody (druki nr 1171 i 1228).
Poseł Paweł Sałek:
Wysoka Izbo! Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni państwo! Darzbór! W dniu 8 maja br. na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody, druk nr 1171. Projekt dotyczy utworzenia nowego organu, który zastąpi Państwową Radę Ochrony Przyrody w wydawaniu opinii w sprawie Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wignięciem, tzw. CITES. Projekt przewiduje powołanie specjalnej komisji podlegającej ministrowi klimatu i środowiska, której zadaniem będzie opiniowanie wniosków o wydawanie zezwoleń i świadectw w sprawach związanych z CITES.
W celu przybliżenia pełnego obrazu sytuacji informuję, że posłowie Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość od początku obecnej kadencji Sejmu wielokrotnie zgłaszali problemy z opóźnieniami, jakie ma resort środowiska w opiniowaniu wniosków i wydawaniu świadectw, o których mowa w konwencji waszyngtońskiej. Ostatnie kilkanaście miesięcy rządów koalicji 13 grudnia to trudne doświadczenia dla sokolników, hodowców, hobbystów i firm eksportowych, których działalność reguluje konwencja waszyngtońska. Do dziś podmioty te napotykają ogromne trudności we współpracy z ministerstwem środowiska. Nie pomogło zwołanie w tej sprawie specjalnego posiedzenia komisji ochrony środowiska w trybie art. 152 ust. 2. Były również zgłaszane interpelacje i wygłaszane oświadczenia poselskie wzywające resort klimatu do terminowego i zgodnego z prawem działania w sprawie CITES.
Przechodzę do omawianej ustawy, której celem jest stworzenie nowego organu, który zastąpi Państwową Radę Ochrony Przyrody przy wydawaniu opinii w sprawie CITES, oraz pełne dostosowanie regulacji ustawy o ochronie przyrody do przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97. W projekcie ustawy nadaje się art. 61 nowe brzmienie, które zarówno uwzględnia obowiązujące regulacje, jak i wprowadza nowe przepisy. Przepisy dotyczące wnioskowania o wydanie dokumentów CITES, opiniowania wniosków przez organ naukowy i wydawania dokumentów przez ministra właściwego do spraw środowiska w dużej mierze powielają zapisy aktualnego brzmienia art. 61 ustawy i polegają na dostosowaniu do zmiany organu naukowego.
Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 61 ust. 2 funkcję organu naukowego przejmie nowo utworzona Komisja do spraw CITES, ponieważ w opinii wnioskodawców realizacja tych zadań przez obecny PROP okazała się rozwiązaniem nieefektywnym w czasach rządów obecnej koalicji, bowiem PROP jest przede wszystkim organem opiniodawczo-doradczym, choć należy wyraźnie podkreślić, że w poprzednich dwóch kadencjach Sejmu rozwiązania związane z PROP i opiniowaniem dokumentów CITES znakomicie działały i nie było z tego tytułu żadnych opóźnień. Obecny rząd potrzebuje stworzenia nowego organu, Komisji do spraw CITES, by w ten sposób usunąć opóźnienia w wydawaniu dokumentów i skrócić czas trwania postępowań administracyjnych prowadzonych przez właściwego ministra. Warto w tym momencie wspomnieć, że w latach 2015-2023 nie było problemu z wydawaniem świadectw CITES, a opinie organu naukowego konieczne do wydawania wniosku dla dokumentu CITES były wydawane sprawnie i terminowo, co pozwoliło na obrót dziką fauną i florą.
Sprawą niezwykle pilną jest ustabilizowanie sytuacji ekonomicznej wnioskodawców prowadzących działalność gospodarczą. Brak ciągłości produkcji i przerwy w imporcie czy eksporcie mogą doprowadzić do zawieszenia czy wręcz likwidacji ich działalności, o czym mówiono w oświadczeniach poselskich wygłaszanych przez posłów klubu Prawo i Sprawiedliwość.
Projektowana zmiana w art. 61 ust. 2 ustawy reguluje kwestie związane z możliwością wydawania przez komisję na wniosek właściwego ministra opinii zbiorczych w sprawach o podobnym stanie faktycznym. Takie rozwiązanie w założeniu ma przyspieszyć i usprawnić pracę. Jednocześnie wydawanie opinii zbiorczej będzie miało uzasadnienie szczególnie w przypadku zagrożenia przekroczeniem limitu wydatków na wykonanie zadania - czyli, szanowni państwo, mówimy tutaj o pieniądzach. To się sprowadza po prostu do pieniędzy.
Następną, bardzo interesującą sprawą jest to, że w art. 61 ust. 17 ustawa wyłącza stosowanie art. 106 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego do opinii komisji. To bardzo ciekawy zapis, który spowoduje, że czas na opiniowanie nie będzie w żaden sposób limitowany. Nie bardzo bowiem wiem, dlaczego w związku z tym przepisem będziemy oczekiwać terminowej realizacji przez Komisję do spraw CITES jej obowiązków. W obecnym stanie prawnym jest to 14 dni.
W projektowanym art. 94b ust. 10 (Dzwonek) ustawy przyjęto wynagrodzenie - 120 zł za jedną opinię. Będzie ono wypłacane za opracowanie projektu opinii przez wyznaczonego członka komisji, co powoduje, że 1600 opinii ma być wydawanych w ciągu roku.
Wicemarszałek Monika Wielichowska:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Paweł Sałek:
Szanowni Państwo! Brakuje czasu w ważnej sprawie, ale już na sam koniec chcę powiedzieć, skracając, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość złożył dwa wnioski, które niestety nie zyskały akceptacji komisji ochrony środowiska i stały się wnioskami mniejszości.
Wicemarszałek Monika Wielichowska:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Poseł Paweł Sałek:
W tej sytuacji apelujemy o to, żeby te wnioski przyjąć. Dziękuję uprzejmie.
Przebieg posiedzenia