10. kadencja, 35. posiedzenie, 1. dzień (20-05-2025)
4. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Łączności z Polakami za Granicą o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1201 i 1215).
Poseł Jarosław Rzepa:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zasadniczym celem uchwalanej, mam nadzieję, nowelizacji ustawy z 2000 r., jak państwo wielokrotnie już powtórzyliście z mównicy sejmowej, jest wsparcie procesu powracania do Polski naszych rodaków ze Wschodu, głównie ze Wschodu, bo tak naprawdę mówimy o Kazachstanie. Chcielibyśmy mówić też o Rosji, ale dzisiaj w wiadomych okolicznościach jest to niemożliwe.
Głównym czynnikiem, szanowni państwo, który do tej pory bardzo mocno opóźniał przesiedlanie, było dokumentowanie warunków, jeśli chodzi o osiedlanie się w Polsce. Mam nadzieję, że te zmiany, które zostały zaproponowane również w 2017 r., o czym też dzisiaj była mowa, czyli możliwość uzyskania miejsca w ośrodkach dla repatriantów... Chciałoby się zapytać, panie ministrze: Czy może czas już na kolejny ośrodek? Mamy dwa, a wydaje się, że przepustowość jest ograniczona. W 2017 r. zostały wprowadzone dopłaty, jeśli chodzi o najem lokali mieszkaniowych, dopłaty do kupna czy też dotacje dla gmin, które pomagały i pomagają repatriantom. Wyciągamy wnioski też z kwestii dotyczących statusu małżonków, dzieci.
Widzieliśmy wtedy, w 2017 r., po tej nowelizacji przyspieszenie, ale czas się zmienia, zmienia się też ekonomia. Bardzo dobrze, że ekonomia, również jeśli chodzi o ten projekt, mocno funkcjonuje. Mam nadzieję, że przyspieszy realnie ten proces, że nie będzie to dotyczyło 600 czy trochę ponad 600 osób, ale realnie 1 tys. Życzę, żeby tak było. Jeżeli faktycznie mamy 8 tys., panie ministrze, to mam nadzieję, że w czasie 8 lat ta wielkość, o której dzisiaj dyskutujemy, będzie corocznym limitem, czyli kwota ponad 80 mln zł, łącznie z kwotą 35 mln, która mogłaby być wydatkowana już w tym roku, wydatnie to skróci.
Chciałbym jeszcze zauważyć, że w tej nowelizacji zaproponowano bardzo istotne ułatwienia albo też uprawnienia przede wszystkim dla pełnomocnika, który będzie tą osobą, która będzie skracała proces wypłaty tych środków. To jest ważne, bo tu mieliśmy po drodze jeszcze starostę, a teraz będzie to już tylko i wyłącznie sam pełnomocnik. Będzie on miał również możliwość kontroli trwałości zatrudnienia, jeżeli tak mogę powiedzieć, bo to też jest bardzo ważne dla osób, które przyjeżdżają do nas, wracają do kraju. Wydaje mi się, że to są bardzo dobre oznaki, tak samo jak i doprecyzowanie definicji najbliższej rodziny. Również zapis mówiący o możliwości przedłużenia pobytu w ośrodkach do 90 dni uważam za bardzo dobry.
Szanowni Państwo! Myślę, że to, co robimy, to, co robimy od 2020 r., to nasze zobowiązanie, ale też nasza powinność. Chciałoby się powiedzieć, panie ministrze, szanowni państwo, żebyśmy zrobili to jak najszybciej, żeby ci rodacy mogli wrócić do kraju, mogli tutaj osiąść, mogli tutaj znaleźć miejsca pracy i żeby Rzeczpospolita Polska mogła w ten sposób im zadośćuczynić za to zło, którego pewnie w żaden sposób nie jesteśmy w stanie ani zrozumieć, ani przeżyć, ale mam nadzieję, że tą konsekwentną polityką jesteśmy w stanie to naprawić. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia