10. kadencja, 35. posiedzenie, 1. dzień (20-05-2025)

9. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej:
   - o komisyjnym projekcie uchwały w sprawie uczczenia 35. rocznicy odrodzenia samorządu terytorialnego w Polsce,
   - o poselskim projekcie uchwały na 35-lecie odrodzenia samorządu terytorialnego w Polsce
    (druki nr 1138, 1165 i 1169).

Poseł Włodzimierz Tomaszewski:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Deklaracja w zakresie czczenia jubileuszy jest bardzo ważna, ale ona jest tym bardziej ważna, jeżeli patrzy w przyszłość. Chcę przypomnieć, że uchwały jubileuszowe przez Sejm były podejmowane już siedem razy. Pierwsza była w 1995 r., na pięciolecie. Ona miała szczególnie dużą wagę, ponieważ i w Sejmie, i w Senacie podpisali się pod tą wtedy uchwałą marszałkowie z PSL-u, czyli Adam Struzik i Józef Zych. A co tam było tak ważnego? Deklaracja na rzecz dalszej decentralizacji. Chcę przypomnieć, że w 1993 r. właśnie PSL zablokował proces decentralizacji - w 1993 r. Ale potem już w 1998 r. nastąpiło drugie rozdanie i druga historia odrodzenia samorządu, czyli etap tworzenia powiatów i samorządowych województw.

    Jest bardzo ważne, żeby w tych uchwałach właśnie takie deklaracje następowały. Było wspomniane przez pana przewodniczącego, że są wyzwania przed samorządem. Trzeba je określić. Dlatego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość proponuje rozszerzenie tej uchwały o te treści, których tutaj nie ma. One patrzą właśnie w przyszłość. Chciałbym w imieniu klubu zaproponować, żeby przypomnieć w tej uchwale, ponieważ mamy również równoległą rocznicę powstania ˝Solidarności˝, 45. rocznicę, że właśnie na zjeździe ˝Solidarności˝ powstała konstytucja dla odradzania się samorządu. Powinno się ten ważny fakt przypomnieć, bo on jest fundamentalny i istotny, niezależnie także od prac ekspertów, które potem trwały.

    Chcę także wskazać, że dwaj profesorowie, którzy - pochodzę z Łodzi - pracowali nad samorządem w Łodzi jeszcze przed zmianami ustrojowymi, deklarowali już w 2013 r., w 2012 r. propozycję rozszerzenia regulacji samorządowych o większe uspołecznienie, współpracę i większą partycypację obywatelską w samorządzie. Tego typu wyzwanie jest przed nami i powinno ono być podjęte, z docenieniem również jednostek pomocniczych, sołectw. To się powoli dzieje, ale powinno to być. Również jest kwestia rozszerzenia tego, co związane jest właśnie z systemem finansów samorządowych. Na dziesięciolecie uchwała podpisywana przez marszałka Macieja Płażyńskiego wskazywała nie tylko na przełomowy moment dalszej decentralizacji po reformie powiatowej i wojewódzkiej, ale również trudności, które trzeba podejmować (Dzwonek), łącznie z tworzeniem systemu finansów samorządu terytorialnego. Powinniśmy takie zadanie wpisać, zwłaszcza w zakresie finansowania inwestycji samorządowych. I to jest przedłożone w poprawkach, które składam na ręce pani marszałek. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia