10. kadencja, 35. posiedzenie, 2. dzień (21-05-2025)

18. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o Rzeczniku Rolników.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesław Siekierski:

    Panie i Panowie Posłowie! Jednak pan poseł sprawozdawca nie wytrzymał i zszedł z tej ścieżki porozumienia, dialogu, spokoju. A tak ładnie się zapowiadał. Jednak to jest silniejsze. Poszedł w krytykę.

    (Poseł Joanna Borowiak: Nieprawda, spolegliwy był.)

    Jak na standardy opozycji, wasze, to zachował wysoko zawieszoną poprzeczkę. Ale to jest polityka.

    Proszę państwa, materia dotycząca powołania rzecznika rolników jest niezwykle delikatna, zważywszy na ogromną różnorodność problemów tego sektora. Propozycje rozwiązań prawnych muszą być zatem stosownie wyważone i skonsultowane, tak by przyszły rzecznik faktycznie reprezentował i podnosił problemy wszystkich rolników, nie tylko ich części.

    Poselski projekt ustawy o rzeczniku rolników zakłada powołanie rzecznika rolników, który strzeże praw rolników określonych w ustawach i aktach ustawodawczych, zarówno krajowych, jak i Unii Europejskiej. Czuwa on nad należytą realizacją zadań władz publicznych wobec rolników, działa na rzecz równego traktowania rolników i mieszkańców wsi, a także wspiera ochronę rolników przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Według projektu ustawy rzecznik byłby powołany przez prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw rolnictwa spośród kandydatów zgłoszonych przez związki zawodowe rolników indywidualnych, jeżeli związki te spełniają określone w ustawie warunki. Pojawiające się wątpliwości dotyczą m.in. zakresu rozgraniczenia kompetencji względem innych podmiotów. Chodzi o nienakładanie się kompetencji różnych instytucji, o których mówiła tutaj pani poseł. W sytuacji, gdy budżet państwa już teraz zmaga się z wieloma wydatkami, projektowanie każdego nowego rozwiązania musi być poparte ekonomiczną analizą prawa i dążeniem do optymalizacji wydatków środków publicznych. To nie znaczy, że na funkcjonowanie tych instytucji nie potrzeba określonych środków, tylko one muszą być adekwatne do określonych zadań i bez rozbudowywania biurokracji.

    Ta nowa, ewentualnie powołana instytucja ma łączyć, a nie dzielić. Zgodnie z oczekiwaniami wyrażonymi przez organizacje rolnicze w całym kraju oraz postulatami kierowanymi do ministerstwa obecnie w ministerstwie rolnictwa trwają prace w zakresie prawnego uregulowania funkcji takiego rzecznika. Swój wkład w opracowanie rozwiązań w ww. obszarze będzie miał m.in. powołany przeze mnie resortowy Zespół do spraw zachowania funkcji produkcyjnych wsi, o którym tutaj była też mowa. Ten zespół został powołany 11 lutego tego roku, jednym z jego zadań jest opracowanie projektów regulacji prawnych dotyczących zachowania funkcji produkcyjnych wsi. Chodzi o tę słynną sprawę naszego rolnika spod Łodzi, pana Szymona.

    Dotychczas powstała koncepcja odnośnie do powołania rzecznika rolników, która jest konsultowana z Krajową Radą Izb Rolniczych, zgodnie z którą funkcję rzecznika rolników mógłby ewentualnie pełnić przedstawiciel Krajowej Rady Izb Rolniczych.

    Samorząd rolniczy został powołany ustawowo w celu rozwiązywania problemów rolnictwa i prezentowania interesów rolników. Stąd też uzasadnione jest wykorzystanie obecnych zasobów i potencjału tej organizacji, co pozwoli również na efektywne wykorzystanie środków publicznych. Zaproponowane w poselskim projekcie ustawy o rzeczniku rolników rozwiązania i skutki finansowe budzą wątpliwości. Jednakże jestem za dalszymi pracami nad tym projektem ustawy. Ważne jest, aby projektowane rozwiązania nie powielały już istniejących rozwiązań, a jednocześnie gwarantowały integrację rolników oraz ochronę ich praw i różnorodnych interesów. Będą one wymagały szerokiej konsultacji z rolnikami, instytucjami rolniczymi i organizacjami reprezentującymi rolników, tak aby uwzględnić wszystkie potrzeby tego środowiska, a także instytucjami, które już obecnie stoją na straży praw rolników - w celu uniknięcia dublowania kompetencji.

    Jednocześnie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, strona rządowa zamierza złożyć własny projekt odnośnie do powołania rzecznika rolników. Jest także propozycja projektu przygotowana przez Krajową Radę Izb Rolniczych, który może zostać zgłoszony także do pracy w Sejmie w różnej formie, zgodnie z regulaminem Sejmu. Dlatego już teraz proponuję, aby prowadzić wspólne prace w myśl dialogu i szukania konsensusu na rzecz dobra rolników. Myślę, że to nas łączy.

    Oczywiście z chęcią odniósłbym się do prezydencji, ale myślę, że prześlemy odnośne materiały panu posłowi Telusowi - o działaniach, które są realizowane, bo to na nasz wniosek ograniczyliśmy... W taki sposób zostały ograniczone wymogi zielonego ładu, zostały wprowadzone ograniczenia w handlu z Ukrainą. ATM-y przestają funkcjonować, ale one będą w nowej formule, to znaczy w nowej, ale starej formule. Przez to będą mniejsze kwoty, ale to wszystko będzie przedmiotem dyskusji.

    Do pozostałych pytań i obszarów odniosą się panowie wiceministrowie według swoich kompetencji. Jeśli jeszcze będą jakieś pytania, na które nie udzielimy odpowiedzi, to udzielimy ich w formie pisemnej.

    A więc chodzi o dialog, idziemy do Komisji, panie pośle Maliszewski, przyjdzie też nasz wniosek. Myślę, że będziemy pracować wspólnie dla dobrej reprezentacji i obrony rolników. Bardzo państwu dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia