10. kadencja, 36. posiedzenie, 2. dzień (04-06-2025)
13. punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o weteranach działań poza granicami państwa, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o finansach publicznych (druk nr 1280).
Poseł Zofia Czernow:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o finansach publicznych, druk nr 1280.
Projekt ustawy wprowadza rozwiązanie umożliwiające weteranom poszkodowanym podczas działań poza granicami państwa ubieganie się o rekompensatę krzywd z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu. Weterani na skutek wypadku lub choroby nabytej podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych poza granicami państwa często wymagają skomplikowanego leczenia i długotrwałej rehabilitacji. Dotychczas weterani poszkodowani mogli dochodzić roszczeń wyłącznie na drodze sądowej, co jest nadal procesem długotrwałym. To jest bardzo krzywdzące dla weteranów. Nie do zaakceptowania jest to, aby państwo polskie nie udzieliło pomocy swoim obywatelom w tej trudnej sytuacji, w jakiej się znaleźli, i aby byli oni skazani na długoletnie oczekiwanie na orzeczenia sądów. Tak było do tej pory. Były dyskusje, ale dyskusje nie rozwiązują problemu. Dopiero rząd Donalda Tuska zdecydowanie postanowił rozwiązać ten bolesny problem weteranów i udzielić im realnej pomocy i wsparcia. To jest bowiem obowiązek państwa polskiego wobec swoich obywateli.
Procedowany projekt ustawy umożliwia uzyskanie rekompensaty bez konieczności wchodzenia w długoletnie procesy sądowe. Projekt ustawy daje możliwość przyznania weteranom jednorazowej rekompensaty w wysokości 6 tys. zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku lub choroby w związku z działaniami poza granicami państwa. Kwota rekompensaty będzie ustalana w oparciu o wysokość uszczerbku określoną w decyzji o przyznaniu statusu weterana i będzie świadczeniem jednorazowym. Prawo do rekompensaty jest świadczeniem osobistym i wygasa z dniem śmierci zainteresowanego. Jednocześnie złożenie oświadczenia o rezygnacji z rekompensaty lub niezłożenie żadnego z oświadczeń w terminie wskazanym w projektowanych przepisach jest równoznaczne ze zrzeczeniem się przez zainteresowanego rekompensaty oraz wygaśnięciem rozstrzygnięcia o jej przyznaniu. Warunkiem ubiegania się o przyznanie rekompensaty będzie złożenie odpowiednio do ministra obrony narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub szefa Agencji Wywiadu pisemnego wniosku wraz z niezbędnymi dokumentami. Podkreślić należy, że postępowanie w sprawie wniosku weterana o rekompensatę nie będzie wszczynane, a wszczęte zostanie umorzone w następujących przypadkach: wydano prawomocny wyrok lub zawarto ugodę w sprawie o zadośćuczynienie, toczy się postępowanie sądowe w sprawie o zadośćuczynienie, zainteresowany uzyskał zadośćuczynienie od sprawcy czynu powodującego krzywdę bądź sąd w postępowaniu karnym orzekł na rzecz zainteresowanego zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.
Rekompensata jest korzystnym rozwiązaniem, szczególnie dla tych weteranów, którzy nie mają możliwości wejścia na drogę sądową. Wieloletnie trwanie tych postępowań, a także ograniczony krąg osób, które to uzyskują, uzasadniają propozycję wdrożenia rozwiązań systemowych. Rozwiązania te zakładają ich powszechność i szybkość postępowania, bo tylko wtedy pomoc dla weteranów będzie realna i stanowić będzie faktyczne wsparcie na ratowanie swojego zdrowia. Zakłada się, że postępowanie o przyznanie dodatkowej pomocy pieniężnej w postaci rekompensaty zakończy się w terminie do 2 miesięcy od daty złożenia kompletnego wniosku, a więc w bardzo krótkim czasie.
Pragnę podkreślić, że projekt ustawy był przedmiotem konsultacji publicznych przeprowadzonych w trzech turach z organizacjami zrzeszającymi weteranów poszkodowanych. Koszty rekompensat wyniosą ok. 100 mln zł i w całości zostaną pokryte z budżetu państwa. Wyrażam przekonanie, że projekt ten naprawi istniejące i odczuwalne przez weteranów poczucie krzywdy i stanowić będzie jej zadośćuczynienie.
Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska, uznając ten projekt za bardzo oczekiwany, potrzebny i dobry, jest za skierowaniem go do dalszego procedowania. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia