10. kadencja, 36. posiedzenie, 2. dzień (04-06-2025)
14. punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1264).
Poseł Michał Pyrzyk:
Dziękuję bardzo.
Szanowny Panie Marszałku! Mam niezmierny zaszczyt przed Wysoką Izbą zabrać głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe i przedstawić oświadczenie w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw.
Proponowane zmiany, tak jak mówił pan minister, koncentrują się głównie na elektronizacji postępowań. Projekt ustawy zakłada bowiem znaczące rozszerzenie możliwości korzystania z portalu informacyjnego w postępowaniu karnym i w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Obecnie portal ten służy głównie do doręczania przez sąd pism sądowych prokuratorowi, obrońcy, pełnomocnikowi będącemu adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratorii Generalnej. Nowelizacja natomiast wprowadza możliwość dwustronnej komunikacji elektronicznej.
W myśl proponowanych przepisów podmioty, o których wspomniałem wcześniej, enumeratywnie wymienione w ustawie, będą mogły wnosić pisma procesowe do sądu za pośrednictwem swoich kont w portalu informacyjnym. Ta możliwość będzie jednak fakultatywna. Wszystkie tradycyjne metody wnoszenia pism, zarówno przez biuro podawcze, jak i przez pocztę, nadal pozostaną dostępne. Ustawa określa, jakie kategorie pism będzie można składać za pośrednictwem portalu. Będą to: wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku, środki odwoławcze, odpowiedź na środek odwoławczy czy dalsze pisma w toku postępowania odwoławczego. Projekt nowelizacji określa również m.in. wymogi formalne dla pism wnoszonych przez portal, zapisy dotyczące jednoznacznej identyfikacji pełnomocnika procesowego i sposób potwierdzania wniesienia pisma, a także usuwa wszelkie wątpliwości interpretacyjne dotyczące doręczania orzeczeń i zarządzeń poprzez umieszczenie ich treści w portalu informacyjnym. Projekt rozszerza także możliwość dokonywania doręczeń pism sądowych stronom postępowania poprzez portal informacyjny. Będzie to możliwe, gdy strona posiada konto w portalu i złoży oświadczenie o wyborze takiego sposobu doręczeń - właśnie za pośrednictwem portalu.
Uzasadnienie projektu, i my się z nim w pełni zgadzamy, wskazuje, że rozszerzenie funkcjonalności portalu ułatwi wykonywanie czynności procesowych, obniży koszty postępowań, a wiemy, że koszty doręczeń stanowią znaczną część wydatków sądów, przyspieszy tok postępowania - te pisma od razu będą w sprawie - i odciąży pracowników sekretariatów sądowych. Ułatwi także odbiór korespondencji stronom, które wybiorą, oczywiście fakultatywnie, tę formę.
Projekt wprowadza również zmiany dotyczące współpracy międzynarodowej w zakresie przekazywania orzeczeń do wykonania w zakresie kary i środków o charakterze nieizolacyjnym, jednak co podkreślał w swoim wystąpieniu pan minister i co my też chcemy podkreślić, pozostawia możliwość przejęcia prowadzenia takich spraw przez ministra sprawiedliwości. Daje ministrowi także kompetencje i delegacje do określenia, w drodze rozporządzenia, wykazu państw, w stosunkach z którymi wnioski o przejęcie lub przekazanie orzeczeń do wykonania między polskimi sądami a właściwymi organami państw obcych będą przekazywane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Projekt wprowadza ponadto możliwość zaliczenia kosztów sprowadzenia i przewozu osoby wydanej na skutek wniosku ekstradycyjnego lub zobowiązanej do powrotu do Rzeczypospolitej Polskiej, np. w wyniku deportacji, do wydatków Skarbu Państwa. Do tej pory brak było podstawy prawnej, by koszty te mogły być pokrywane przez polskie organy.
Projekt wprowadza ponadto zmiany doprecyzowujące w Prawie o ustroju sądów powszechnych, przewiduje również odpowiednie zmiany w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia i w Prawie o prokuraturze. Te zmiany dotyczą oczywiście tych wszystkich kwestii związanych z doręczeniami pism za pośrednictwem portalu informacyjnego.
W związku z tym, co powiedziałem wcześniej, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe będzie popierać wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa proponowanych rozwiązań ułatwiających prowadzenie postępowań karnych i postępowań w sprawach o wykroczenia, a także ułatwiających komunikację z sądami pełnomocnikom czy stronom. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia