10. kadencja, 36. posiedzenie, 2. dzień (04-06-2025)

14. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1264).

Poseł Jarosław Sachajko:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z satysfakcją przyjmujemy kierunek zmian zaproponowanych w ustawie o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. To projekt, który realizuje długo postulowaną potrzebę informatyzacji wymiaru sprawiedliwości, przybliżając nas do standardów XXI w. Elektroniczne doręczenia, możliwość składania pism procesowych przez portal informacyjny, cyfrowy obieg dokumentów to nie tylko oszczędność czasu i środków publicznych, ale przede wszystkim realne ułatwienie dla uczestników postępowania. Dzięki proponowanym zmianom prokuratorzy, adwokaci, radcy prawni i strony postępowania uzyskają dostęp do skutecznych i bezpiecznych narzędzi komunikacji z sądem. Znacząco przyspieszy to procedury, zmniejszy obciążenia pracowników sądu, skróci czas obiegu dokumentów, a tym samym poprawi efektywność całego systemu. Już dziś koszty doręczeń sięgają ponad 450 mln zł rocznie. Cyfryzacja może ograniczyć tę kwotę i przekierować środki tam, gdzie są najbardziej potrzebne - na orzecznictwo, etaty i modernizację infrastruktury sądowej.

    Z uznaniem przyjmujemy też możliwość realizacji wniosków międzynarodowych drogą elektroniczną. To racjonalne i zgodne z praktyką wielu europejskich państw. W czasach rosnącej skali przestępczości transgranicznej i kontaktów z obywatelami innych krajów rozwiązania te mogą zwiększyć skuteczność i elastyczność działań sądów oraz prokuratury.

    Jednak przy całej przychylności dla idei projektu należy odnotować kilka kwestii wymagających dalszej uwagi. Po pierwsze, fakultatywność nowego systemu. Choć zrozumiałe jest stopniowe wdrażanie nowinek technologicznych, w dłuższej perspektywie należy zadbać o równość stron. Obywatele nieposiadający pełnomocników czy narzędzi cyfrowych nie mogą być wykluczeni z szybkiego elektronicznego trybu. Państwo musi aktywnie wspierać ich dostęp do e-usług, a nie pozostawiać samym sobie.

    Po drugie, centralna rola ministra sprawiedliwości w przejmowaniu spraw o wykonywanie orzeczeń międzynarodowych. Projekt daje mu znaczne uprawnienia bez wskazania precyzyjnych kryteriów ich stosowania.

    Po trzecie, projekt pomija szerszą reformę strukturalną prowadzenia akt w postępowaniach. Choć pisma będzie można wnosić cyfrowo, nadal będą one drukowane i dołączane do akt papierowych.

    Podsumowując, powiem, że projekt ustawy z druku nr 1264 zasługuje na poparcie jako krok w stronę sprawniejszego, nowoczesnego i bardziej dostępnego wymiaru sprawiedliwości. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia