10. kadencja, 36. posiedzenie, 2. dzień (04-06-2025)
17. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z realizacji w 2024 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców wraz ze stanowiskiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (druki nr 1163 i 1178).
Poseł Piotr Górnikiewicz:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 - Trzecia Droga mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu dotyczące sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
W 2024 r. do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wpłynęło 2310 wniosków o zezwolenie na nabycie nieruchomości i udziałów, czyli było to niemal 40% więcej niż rok wcześniej. W efekcie wydano 1515 zezwoleń, w tym 1539 na grunt o łącznej powierzchni 75 ha oraz na 527 lokali i 58 promes. 143 wnioski spotkały się z odmową, zwykle z powodu braków dowodowych, formalnych lub przesłanek zagrażających bezpieczeństwu państwa. Do sądów wpłynęło zaledwie dziewięć skarg na tę decyzję. Wzrost liczby wniosków w 2024 r. był bezpośrednio związany z falą uchodźców z Ukrainy, którzy dysponując zezwoleniami na pobyt oraz możliwościami prowadzenia działalności gospodarczej, składali wnioski głównie w celu zabezpieczenia własnych potrzeb mieszkaniowych, ale również w celu inwestycji.
W sprawozdaniu zwraca się uwagę na trzy główne trudności proceduralne. Po pierwsze, aż połowa wniosków wymaga uzupełnień dokumentów, co wydłużało postępowanie. Po drugie, wnioski o opinię innych resortów w praktyce trwały nawet do 2 miesięcy. Po trzecie, papierowy tryb przesyłania wypisów aktów notarialnych powodował opóźnienia. W sprawozdaniu zaproponowano rozwiązania tych problemów polegające na cyfryzacji procesu, w tym budowie centralnego elektronicznego systemu wnioskowania z automatycznymi powiadomieniami o brakach, na wzmocnieniu nadzoru nad transakcjami realizowanymi przez spółki kontrolowane przez cudzoziemców, aby uniknąć pomijania obowiązku uzyskania zezwolenia.
Warto zwrócić uwagę, że w 2024 r. minister spraw wewnętrznych i administracji w ramach posiadania kompetencji ustawowych podjął inicjatywę mającą na celu zwiększenie ochrony bezpieczeństwa w zakresie obrotu nieruchomościami z udziałem cudzoziemców na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Pozyskane uprawnienie pozwoli na bardziej szczegółową weryfikację źródeł pochodzenia środków finansowych, na nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców, co wpłynie oczywiście na bezpieczeństwo państwa i bezpieczeństwo obrotu.
Dane przedstawione w sprawozdaniu należy ocenić jako rzetelne, a przedstawioną identyfikację problemów i propozycje zmian jako trafne. W związku z tym Klub Parlamentarny Polska 2050 wnosi o przyjęcie sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców w 2024 r. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia