10. kadencja, 36. posiedzenie, 3. dzień (11-06-2025)

26. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji do Spraw Deregulacji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (druki nr 1234 i 1292).

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz:

    Dobry wieczór.

    Pani Marszałek! Panowie Posłowie! Panie Posłanki! Jeżeli chodzi o tę zmianę, to ona rzeczywiście ma istotne znaczenie dla obywatelek i obywateli. Ten termin 3-miesięczny często łapie ich po prostu w pułapkę. Dlatego jest to projekt deregulacyjny, bo te projekty deregulacyjne też są o tym, żeby ludziom było łatwiej korzystać z instytucji, które są przewidziane prawem, jeżeli chodzi o ich styk z państwem. Część osób, które się rozwodzą, nie wie o tym 3-miesięcznym terminie, w związku z czym składa to oświadczenie za późno. Dla części rozwód jest tak emocjonalnie kosztowny, że rzeczywiście nie udaje im się zdążyć w terminie tych 3 miesięcy złożyć tego oświadczenia.

    Jeżeli chodzi o umożliwienie składania tych oświadczeń przez ePUAP czy przez mObywatela, to obecnie nie prowadzimy takich prac. Natomiast wyobrażam sobie, że w miarę rozszerzania zbioru tych narzędzi dostępnych przez mObywatela złożenie takiego oświadczenie powinno być możliwe również w tym trybie, bo chodzi o to, żeby upraszczać dostęp obywateli do instytucji i narzędzi im przysługujących również w sposób cyfrowy.

    Nie mamy danych, ile osób nie zdążyło ze złożeniem tych oświadczeń w terminie 3 miesięcy. Ciężko byłoby to zmierzyć. Tak naprawdę trzeba by prowadzić wywiady pogłębione z osobami, które takie oświadczenie chciały złożyć. Natomiast takie postulaty składali zarówno obywatele, jak i np. stowarzyszenie zrzeszające urzędników stanu cywilnego oraz sędziowie, którzy dostrzegają problem zbyt krótkiego terminu, który nie umożliwia dostarczenia prawomocnego orzeczenia o rozwodzie do urzędu stanu cywilnego. Ergo ten termin jest za krótki również dla instytucji państwa.

    Jeżeli chodzi o pozasądowe rozwody i związki partnerskie, to te instytucje, chociaż podlegają procedowaniu przez rząd, jeszcze nie podlegają wiążącemu prawu. Dlatego można będzie się zastanowić oczywiście nad dodaniem tych uregulowań w momencie, kiedy te ustawy zostaną przyjęte i wejdą w życie. Na razie ten projekt przewiduje wydłużenie składania oświadczenia po zakończeniu małżeństwa na drodze rozwodu orzeczonego przez sąd, poprzez rozwiązanie tego związku małżeńskiego przez sąd.

    Pan poseł Józefaciuk prosił o odpowiedź na piśmie w zakresie uporczywego blokowania kontaktu. Oczywiście my w Ministerstwie Sprawiedliwości dostrzegamy ten problem. Spotykamy się zarówno ze stowarzyszeniami matek, jak i ze stowarzyszeniami ojców. Widzimy, że nie są wykonywane postanowienia dotyczące kontaktów rodzicielskich w jakimś zakresie. Dlatego Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego już opracowuje przepisy wykonawcze również w odniesieniu do kontaktów, tak żeby państwo nie było bezsilne, jeżeli sąd zważy wszystkie racje i ustanowi tak kontakty, jak ustanawia w swoim postanowieniu. Odpowiem na piśmie, tak jak zostałam do tego zobowiązana.

    Odpowiadając na pytanie pana posła: ciężko jest mi powiedzieć. Pode mną jest Departament Spraw Rodzinnych i Nieletnich. Bardzo chętnie wypowiem się na temat tego projektu, na temat zmian w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, na temat wizji reformowania prawa rodzinnego, jaką mam. Natomiast zadając tak ogólne pytanie, pytanie z tezą, bym powiedziała, panie pośle, czy rząd zamierza kontynuować, cytuję: napompowaną deregulację...

    (Głos z sali: Dwie ustawy w sprawie Prawa farmaceutycznego...)

    Nie odpowiem panu na to pytanie. Uważam, że ten projekt jest konieczny dla obywateli, dla obywatelek, jest potrzebny, bierze pod uwagę perspektywę ludzi w zetknięciu z państwem. Uważam, że w żadnej mierze nie może być określony jako napompowany, jako udawany, wręcz przeciwnie. Jest bardzo prosty, bardzo praktyczny i w mojej ocenie niezbędny, jeżeli chodzi o prawa człowieka.

    (Głos z sali: Nie tego dotyczyło moje pytanie.) (Dzwonek)

    Bardzo dziękuję pani marszałek oraz państwu.

Przebieg posiedzenia