10. kadencja, 37. posiedzenie, 2. dzień (25-06-2025)
21. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1130 i 1367).
Poseł Adam Dziedzic:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1130 i 1367.
Szanowni Państwo! W Polsce cena energii jest nadal wysoka. I według raportów opracowanych przez spółki energetyczne, również Najwyższą Izbę Kontroli, jeżeli nie wprowadzimy nowych źródeł wytwórczych energii elektrycznej, to w niedalekiej przyszłości wystąpią jej niedobory, tak jak to już miało miejsce wcześniej. A kluczem do konkurencyjności w gospodarce są nie tylko innowacje, ale również tanie energie, i o tym chyba wiemy wszyscy najlepiej.
Projektowana ustawa stanowi odpowiedź na ciągły rozwój energetyki wiatrowej w Polsce i na świecie w związku z postępującą transformacją energetyczną. Projektowana ustawa ma na celu usunięcie barier prawnych, które dotychczas hamowały rozwój nowych inwestycji elektrowni wiatrowych, szczególnie na lądzie. Nowe regulacje zwiększą dostępność terenów pod budowę turbin oraz przyspieszą procesy administracyjne umożliwiające szybsze uruchamianie źródeł czystej energii. Ten sposób pozyskiwania energii elektrycznej jest niezbędny w kontekście stopniowego wycofywania elektrowni węglowych spowodowanego zarówno wysokim stopniem zużycia, jak i niską sprawnością, wielkimi kosztami surowców kopalnych lub, jak też to miało miejsce w ostatnich latach, nietrafionymi inwestycjami w przypadku Ostrołęki. Energetyka wiatrowa stanowi perspektywiczne rozwiązanie, ponieważ umożliwia produkcję energii niezależnie od pory dnia i warunków nasłonecznienia w przeciwieństwie do energetyki słonecznej. Ustawa kompleksowo reguluje również kwestie lokalizacji elektrowni wiatrowych względem obszarów chronionych, takich jak parki narodowe, obszary Natura 2000, wprowadza mechanizmy zabezpieczające interesy wojsk oraz bezpieczeństwo ruchu drogowego, zakazując sytuowania turbin w określonych przestrzeniach powietrznych oraz nakładając wymóg zachowania odpowiedniej odległości od dróg krajowych.
Projekt ustawy upraszcza i przyspiesza procedury planistyczne oraz środowiskowe, umożliwiając ich równoległe prowadzenie. Wzmacnia jednakże udział społeczności lokalnych przez obowiązkowe spotkania informacyjne. Ustawa zakłada również modernizację już istniejących turbin wiatrowych i wymianę ich na nowoczesne, bardziej wydajne i ciche. Przewiduje się także lokalizowanie elektrowni wiatrowych w trybie zintegrowanych planów inwestycyjnych. Wprowadza się nowe, bezpieczne zapisy. Lokalizacja takiej inwestycji będzie tylko na planie zagospodarowania przestrzennego, co daje pełną decyzję samorządom, bowiem to one podejmować będą decyzje o tego typu inwestycjach.
I tutaj dla mojego przedmówcy, pana posła z Prawa i Sprawiedliwości. Szanowni państwo, tak dla przypomnienia, to wy wprowadziliście plany ogólne we wrześniu 2023 r., które gospodarkę planistyczną zupełnie rozmontowały dzisiaj w samorządach. Widać ten postępujący bałagan wprowadzony właśnie tamtą ustawą, która ograniczyła kompetencje samorządów i jej ustawowe prawa. A dzisiaj biadolicie, że to my odbieramy kompetencje samorządom. My dajemy te kompetencje samorządom i prawo do samostanowienia zawarte w ustawach.
(Poseł Anna Paluch: Zwłaszcza jak gmina sąsiednia musi...)
Proszę państwa, likwidowana jest zasada 10H w zakresie odległości inwestycji od terenów zamieszkałych, a w to miejsce wprowadzona zostaje zasada korzyści 10H, zgodnie z którą właściciele budynków lokali mieszkalnych czy lokali o funkcji mieszanej będą mogli skorzystać ze wsparcia finansowego wypłaconego w ramach funduszu partycypacyjnego. W założeniu inwestor nowej farmy będzie wpłacał 20 tys. zł za każdy 1 MW mocy zainstalowanej w farmie. Środki te będą przeznaczone dla mieszkańców żyjących w bezpośrednim sąsiedztwie inwestycji - to jest promień tysiąca metrów od wieży turbiny. Fundusz będzie działał przez cały okres eksploatacji elektrowni wiatrowej od momentu pierwszego włączenia do sieci aż do jej demontażu, a zgromadzona w funduszu kwota będzie dzielona pomiędzy wszystkie gospodarstwa domowe. Kwota corocznych wypłat będzie waloryzowana i to rozwiązanie gwarantuje prosty i sprawiedliwy udział w zyskach wynikających z budowy i pracy farmy wiatrowej ewentualnie w pobliżu domów.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z postępującą transformacją energetyczną oraz koniecznością pozyskiwania nowych odnawialnych źródeł energii energetyka wiatrowa staje się istotnym elementem krajowej polityki energetycznej. Mając na uwadze kierunki rozwoju oraz potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego państwa, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga wyraża poparcie dla dalszego procedowania nad przedmiotowym projektem ustawy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia