10. kadencja, 37. posiedzenie, 2. dzień (25-06-2025)

24. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo restrukturyzacyjne oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1263 i 1354).

Poseł Katarzyna Ueberhan:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo restrukturyzacyjne oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku sejmowym nr 1263, wraz ze sprawozdaniem komisji z druku nr 1354. Niniejsze przedłożenie, jak już była o tym dzisiaj mowa, wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady z 2019 r., znaną jako dyrektywa restrukturyzacyjna czy też dyrektywa drugiej szansy. Na wstępie chciałabym jasno powiedzieć i podkreślić, że tak, jest to ustawa idąca w dobrym, bardzo dobrym kierunku, lecz jak zawsze każdy krok rodzi też ryzyko potknięcia. Proponowana nowelizacja ustawy to krok w stronę zwiększenia efektywności postępowań upadłościowych w Polsce i ujednolicenia systemu w europejskich ramach. Projekt ten nie tylko wspiera jednolite rozwiązania na poziomie europejskim, lecz także, co ważne, stwarza mechanizmy realnego ratunku dla firm, zanim dojdzie do ich upadłości, a przecież, powiedzmy to wprost, restrukturyzacja, jeśli ma mieć sens, musi być szybka, dostępna i skuteczna, nie może być luksusem tylko dla największych graczy z kancelarią prawną na stałej umowie czy też z prawnikiem na etacie.

    Celem tego projektu jest umożliwienie szybkiej identyfikacji trudności finansowych przedsiębiorstw i zastosowanie środków naprawczych w sposób, który z jednej strony chroni miejsca pracy, co ważne i co chciałabym podkreślić jako członkini Lewicy, a z drugiej strony zapewnia możliwie szerokie zaspokojenie roszczeń wierzycieli. Te założenia są szczególnie ważne w obliczu wyzwań, jakie stoją przed polską gospodarką, w tym też rosnącej liczby niewypłacalnych firm, bo w I kwartale tego roku mamy niestety wzrost liczby upadłości o 20%. Potrzebna jest też ochrona drobnych przedsiębiorców i zatrudnianych przez nich pracowników.

    Na szczególną uwagę zasługują zaproponowane mechanizmy zwiększające transparentność procesu restrukturyzacyjnego, w tym obowiązek sporządzenia tzw. testu zaspokojenia. To test, który ma pozwolić na obiektywną ocenę, czy układ zawarty z wierzycielami zapewni wyższy stopień zaspokojenia niż potencjalne tradycyjne postępowanie upadłościowe. Dodatkowo wprowadzenie obowiązku zamieszczenia w planie restrukturyzacyjnym informacji dotyczących sytuacji pracowników, planowanych zwolnień oraz konsultacji z ich przedstawicielami, związkowcami jest rozwiązaniem słusznym, społecznie sprawiedliwym, powiedziałabym: wreszcie rozwiązaniem cywilizacyjnym na miarę XXI w.

    Jednakże, Wysoka Izbo, chciałabym podkreślić, że niektóre rozwiązania mogą stanowić istotne wyzwanie dla małych przedsiębiorców, na co zwraca też uwagę rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, który wskazuje, że test zaspokojenia może być barierą nie do pokonania dla małych firm. I choć mikroprzedsiębiorcy zostali wyłączeni z tego obowiązku, to mali przedsiębiorcy, formalnie więksi, ale często operujący na równie cienkiej granicy - mikro-, małe - nadal są zobligowani do ponoszenia kosztów, które w sytuacji kryzysowej mogą być dla nich po prostu nie do udźwignięcia. Pamiętajmy, by rzucając tonącemu koło ratunkowe, nie rzucać mu równocześnie kotwicy. System, który ma pomagać, nie może być elitarny - musi być solidarny i egalitarny, musi być systemem dla wszystkich. Dlatego też drobny apel o refleksję nad tym, czy obowiązki nakładane przez ustawę nie stworzą nowej bariery dla tych, których ma ona chronić i których ma wspierać.

    Lewica jako formacja społecznie odpowiedzialna popiera niniejsze przedłożenie rządowe. Widzimy w nim próbę nadania restrukturyzacji bardziej humanitarnego, sprawiedliwego i przejrzystego charakteru. Oczywiście popieramy niniejsze przedłożenie, jednak zwracamy uwagę na możliwą potrzebę kolejnych, przyszłych prac legislacyjnych zmierzających do obniżenia kosztów restrukturyzacji dla małych firm i drobnych przedsiębiorców, tak aby uczynić ten proces bardziej dostępnym dla wszystkich, a nie tylko dla wybranych. Dziękuję.

Przebieg posiedzenia