10. kadencja, 37. posiedzenie, 2. dzień (25-06-2025)

26. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisji do Spraw Deregulacji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1268 i 1294).

Poseł Sprawozdawca Katarzyna Kierzek-Koperska:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw, bo tak się nazywa ten projekt, przewiduje wprowadzenie uproszczeń w przepisach będących w zakresie właściwości ministra właściwego do spraw informatyzacji. Kolejne zmiany polegają na uproszczeniu postępowań prowadzonych przez tego ministra dotyczących udostępnienia danych przez rezygnację z obowiązku wydawania decyzji administracyjnej w sytuacji, gdy udostępnienie danych jest uzasadnione. W tym celu wprowadza się zmiany w kilku ustawach, które teraz omówię.

    Zgodnie z projektowanymi ww. przepisami pozytywna odpowiedź na wniosek podmiotu ubiegającego się udostępnienie nie wymagałaby przeprowadzenia procedury wydawania decyzji administracyjnej. Minister właściwy do spraw informatyzacji wydawałby decyzję jedynie w przypadku odmowy udostępnienia danych i cofnięcia zgody na udostępnienie danych, co oznacza, że strona będzie miała prawo kontroli negatywnego rozstrzygnięcia. Takie rozwiązanie przyczyni się do szybszego udostępniania danych, odciążenia administracji publicznej, zmniejszenia formalności i skrócenia procedur. Wprowadzenie ww. zmian nie spowoduje dodatkowych kosztów dla budżetu państwa.

    Projekt zakłada również stworzenie podstaw prawnych dla rozwiązań, które zwiększą bezpieczeństwo obrotu prawnego oraz poprawią skuteczność weryfikacji tożsamości kontrahentów przez podmioty działające w sektorze prywatnym. Proponowany sposób udostępniania danych zapewnia odpowiedni poziom ochrony informacji osobowych osób, których dane te dotyczą. Należy jednak podkreślić, że udostępnienie danych z rejestru wprowadzanych przez ministra właściwego do spraw informatyzacji nie odbywa się automatycznie. Jest to czynność z zakresu prawa administracyjnego podejmowana w indywidualnej sprawie, skierowana do konkretnego podmiotu. Dotyczy ona określonych uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

    Zmieniamy ustawę z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych w art. 3 pkt 2 lit. a i b oraz pkt 3. Projektowane przepisy mają na celu zwiększenie skuteczności bezpieczeństwa ustalania tożsamości osób fizycznych przez umożliwienie porównania zdjęcia osoby z wizerunkiem przechowywanym w rejestrze dowodów osobistych. Konsultacje z sektorem prywatnym wskazują, że dostęp do takiej danej biometrycznej może znacząco ograniczyć wyłudzenia tożsamości, szczególnie w sektorze finansowym. Weryfikacja wizerunku, oprócz danych z dowodu osobistego, pozwoli skutecznie wykrywać fałszywe dokumenty. Proponowane rozwiązanie uzupełnia funkcjonującą już instytucję zastrzeżenia numeru PESEL i wzmacnia ochronę osób, które z niej nie korzystają.

    W wymienionym już artykule projektu ustawy wprowadza się zmiany w ustawie o dowodach osobistych, które: uchylają drugie zdanie ust. 1. w celu dostosowania przepisów do rozszerzonej treści raportu o niezgodności danych z RDO oraz dodają u. 1a, 1b stanowiących podstawę prawną do wskazania, które konkretnie dane są niezgodne. Nowy raport ma ułatwić i przyspieszyć obsługę klienta w podmiotach komercyjnych, takich jak np. banki oraz ograniczyć konieczność osobistej wizyty w banku lub urzędzie w celu wyjaśnienia rozbieżności. Zgodnie z sygnałami płynącymi m.in. ze Związku Banków Polskich, obecny proces weryfikacji, mimo posiadania ważnego dokumentu, bywa problematyczny, szczególnie przy występowaniu znaków diakrytycznych w danych klienta.

    Kolejna zmiana, to w art. 3 w pkt 3 projektu ustawy dodaje się do ustawy o dowodach osobistych kolejny przepis, art. 68a, w którym to przepisie określa się warunki, na jakich będzie możliwe udostępnianie fotografii z tego Rejestru Dowodów Osobistych w trybie pełnej teletransmisji danych. Określa się także katalog podmiotów, które będą uprawnione do ubiegania się o dostęp do tej fotografii oraz warunki korzystania z takiej usługi oraz dookreślono, że udostępnieniu na wyżej wymienionych zasadach podlega wyłącznie fotografia zamieszczona w ostatnim wydanym dowodzie osobistym, który w dniu dokonywania weryfikacji w trybie ograniczonej teletransmisji jest dokumentem ważnym. Dodatkowo doprecyzowuje się, że udostępnienie fotografii z RDO w przypadku uprzedniej pozytywnej weryfikacji istnienia dowodu osobistego na podany przez wnioskodawcę zestaw danych w trybie ograniczonej teletransmisji będzie bezpłatne.

    Kolejna ustawa to jest ustawa o ewidencji ludności. W art. 4 pkt 2, 4 oraz 5 projekt wprowadza się następujące zmiany. W art. 4 pkt 2 projektu o ewidencji ludności dodawany jest ust. 1a. Będzie on stanowił podstawę prawną do udostępniania określonej grupie podmiotów informacji o seriach, numerach i datach ważności ważnych dowodów osobistych ich klientów wydanych na skutek zmiany dowodu osobistego. Doprecyzowuje się również, iż określone dane dotyczące dowodów osobistych klientów mogą być udostępniane również za pośrednictwem instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ustawy - Prawo bankowe, czyli nie tylko banków, tak jak ma to miejsce np. w przypadku rejestru zastrzeżeń numerów PESEL.

    Kolejno art. 4 pkt 4 projektu wprowadza w art. 53 pkt 2 ustawy o ewidencji ludności zmianę, która będzie stanowiła, iż udostępnienie np. bankowi informacji o seriach, numerach i datach ważności ważnych dowodów osobistych i klientów wydanych na skutek zmiany dowodu osobistego będzie realizowane odpłatnie. Kolejna zmiana: w art. 56 ustawy o ewidencji ludności wprowadza się zmianę polegającą na modyfikacji delegacji ustawowej dla Rady Ministrów do wydania rozporządzenia dotyczącego wysokości sposobu i terminów uiszczenia opłat za udostępnienie danych z rejestru PESEL oraz sposobu ich dokumentowania poprzez objęcie z zakresem rozporządzenia również opłaty za udostępnienie serii, numeru i daty ważności dowodu osobistego.

    Kolejna zmiana to uchylenie art. 37 ustawy - Prawo konsularne i dodanie przepisu 37a w tejże ustawie. Ma to na celu zastąpienie osobnych wykazów obywateli polskich przebywających w okręgu konsularnym, prowadzonych fakultatywnie przez konsulów jednym rejestrem obywateli polskich przebywających za granicą prowadzonym przez ministra właściwego do spraw zagranicznych. Dzięki ustawowemu uregulowaniu funkcjonowania ww. rejestru oraz powiązanej z nim usługi elektronicznej rejestracji podróży zagranicznej będzie możliwe jej udostępnianie w aplikacji mObywatel.

    Przewiduje się, że projektowane przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem kilku przepisów, które wejdą w życie w terminie późniejszym z powodu konieczności przygotowania stosownych rozwiązań technicznych. Procedowana ustawa zapewni bezpieczeństwo danych Polek i Polaków i jest rozwiązaniem niezwykle potrzebnym w czasach częstych kradzieży danych osobowych i podszywania się przestępców pod cudze dane. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia