10. kadencja, 38. posiedzenie, 2. dzień (09-07-2025)

19. i 20. punkt porządku dziennego:

   19. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów (druk nr 1344).
   20. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zawodzie psychoterapeuty oraz samorządzie zawodowym (druk nr 1345).

Poseł Norbert Pietrykowski:

    Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Wysoki Sejmie! Pani Przewodnicząca! Wszystko się da. Jak się chce, to wszystko można. Państwo psychologowie, państwo psychoterapeuci! Idziemy w doskonałym kierunku.

    W imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 - Trzecia Droga mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy - odwrócę trochę sytuację - o zawodzie psychoterapeuty, druk nr 1345, i zawodzie psychologa, druk nr 1344, oraz o samorządzie zawodowym obu tych niezwykle ważnych, istotnych dla całego społeczeństwa zawodów.

    W Polsce obecnie zawód psychoterapeuty nie jest zawodem regulowanym. W Polsce psychoterapeutą może zostać osoba, która po pierwsze, ukończyła studia magisterskie, najczęściej z psychologii, pedagogiki lub medycyny, odbyła kilkuletnie specjalistyczne szkolenie w jednym z uznanych nurtów psychoterapii, odbyła lub odbywa staż kliniczny i superwizję, czyli konsultacje z bardziej doświadczonymi terapeutami, uzyskała certyfikat psychoterapeuty, np. Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Psychiatrycznego lub innych uznanych organizacji i oczywiście pracuje zgodnie z zachowaniem etyki zawodowej.

    Dziś szacuje się, że w Polsce wykonuje ten zawód ok. 22 tys. osób. Według najnowszych danych z lutego 2025 r. ok. 22% dorosłych Polaków, czyli ponad 6,5 mln osób, korzystało z psychoterapii w ciągu ostatnich 5 lat. Natomiast jeżeli przyjrzeć się danym Narodowego Funduszu Zdrowia za 2023 r., 355 tys. osób skorzystało z psychoterapii, co wiąże się z ok. 4 mln sesji terapeutycznych.

    W efekcie zapisy procedowanych projektów ustaw powinny doprowadzić do zapewnienia tej samej jakości usług i tych samych merytorycznych standardów dla podmiotów leczniczych i gabinetów prywatnych pod względem prowadzonej psychoterapii. Gwarantem tego będzie właśnie piecza samorządu zawodowego oraz obowiązki wynikające ze statusu zawodu, który jest, jak większość zawodów medycznych, zawodem zaufania publicznego. Pomimo tego zapotrzebowanie na świadczenia z zakresu psychoterapii wielokrotnie przekracza możliwości aktualnej liczby aktywnych specjalistów. Niestety muszę powiedzieć, że w szczególny sposób dotyczy to psychoterapii dzieci i młodzieży.

    A jeżeli chodzi o dane, one są katastrofalne. Chciałbym przypomnieć Wysokiej Izbie te pięć punktów hańby, a mianowicie: pod kątem otyłości wśród dzieci i młodzieży jako Polska jesteśmy na pierwszym miejscu w Europie, pod kątem prób samobójczych, jeżeli chodzi o dzieci i młodzież, jesteśmy na drugim miejscu w Europie, jeżeli chodzi o palenie papierosów wśród dzieci i młodzieży, jesteśmy na trzecim miejscu w Europie, jeżeli chodzi o depresję wśród dzieci i młodzieży, jesteśmy na czwartym miejscu w całej Europie, i ryzykowne zachowania intymne wśród dzieci i młodzieży to piąte miejsce w Europie. To jest naprawdę piątka hańby. Dlatego to, o czym dzisiaj mówimy, to, co mówimy o ustawie o zawodzie psychoterapeuty, o niezwykle ważnej ustawie, jest bardzo dobre. I mówmy o tym głośno, podkreślajmy to, bo inaczej przegramy tę wojnę o zdrowie przyszłych pokoleń Polek i Polaków.

    Praca psychoterapeutów jest niezwykle ważna, gdyż zgodnie z raportami Światowej Organizacji Zdrowia choroby psychiczne to jedno z największych wyzwań XXI w. Są już chyba na trzecim miejscu po chorobach serca i chorobach nowotworowych. Niezbędne jest więc uchwalenie kompleksowej ustawy regulującej zawód psychoterapeuty. Do zawodu psychologa odniosę się za chwilę. Jednak w ramach konsultacji społecznych na temat tej ustawy wypowiedziało się ponad 7,5 tys. uczestników i wiele uwag sprowadzało się do stwierdzenia, że projekt jest wręcz niebezpieczny i nie powinien być dalej procedowany. Jednocześnie krytycy projektu często nie negują, że regulacja ta jest bardzo potrzebna. W opinii podkreślano, że samorząd lekarski w pełni aprobuje potrzebę uregulowania zasad wykonywania zawodu psychoterapeuty oraz kryteriów wykonywania tegoż niezwykle odpowiedzialnego zawodu, bo mamy tutaj do czynienia ze zdrowiem i życiem Polek i Polaków, więc ten zawód musi być pod szczególnym nadzorem.

    Drodzy państwo, wobec powyższych stwierdzeń Polska 2050 rekomenduje dalsze prace nad tym projektem. W związku z tym, że jak powiedziałem, było 7,5 tys. różnych ocen tegoż projektu, procedujmy tak, aby on wrócił do dalszych prac w komisji.

    (Poseł Marta Golbik: Jeszcze nie był w komisji.)

    Jeszcze nie był.

    (Poseł Marta Golbik: Nie.)

    Będzie dopiero.

    (Poseł Marta Golbik: To jest pierwsze czytanie.)

    Pierwsze czytanie, więc na pewno będziemy nad nim pracować.

    Jeżeli chodzi o ten druk, który odwróciłem, nr 1344, o zawodzie psychologa, ten projekt jest oczywiście też długo wyczekiwany, i bardzo dobrze, że nad nim pracujemy, bo jest to krok w stronę profesjonalizacji i bezpieczeństwa Polek i Polaków. Zgadzamy się, że młodzi psychologowie potrzebują wsparcia, zwłaszcza w tym pierwszym okresie. Wszyscy państwo, którzy mają zawód medyczny, wiecie, że najgorsze w naszych zawodach są pierwsze lata pracy. One są najtrudniejsze, one są obarczone największą ilością błędów i wyzwań, dlatego brak uregulowania tego zawodu jest niezwykle niebezpieczny, zwłaszcza dla młodych psychologów wchodzących w ten zawód czy też młodych psychoterapeutów. Brak mechanizmów monitorowania współpracy z bardziej doświadczonymi kolegami jest niezwykle problematyczny i myślę, że tutaj musimy tym zadaniom sprostać.

    Zaproponowane rozwiązania idą w dobrym kierunku, ale niestety obawiamy się, jak one odniosą się do rynku, który się kształtuje, chodzi o rynek usług psychologicznych, a konkretnie mówię tutaj o rynku cen. Te ceny rzeczywiście musimy jakoś znormalizować, żeby ta dostępność psychologów i psychoterapeutów była jak największa, żeby nie były one, podobnie jak w przypadku niektórych specjalizacji lekarskich - mówię tutaj o gabinetach prywatnych - dostępne dla bardzo nielicznej grupy obywateli. Dlatego apelujemy, popieramy ten projekt, ale pracujemy nad jego poprawą.

    W imieniu naszego klubu deklaruję gotowość do dalszej merytorycznej pracy nad tym projektem i zgłaszania konkretnych poprawek w toku prac komisji. Dziękuję pięknie. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia