10. kadencja, 39. posiedzenie, 3. dzień (24-07-2025)

32., 33. i 34. punkt porządku dziennego:

   32. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych w sprawie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2024 r. oraz komisyjnym projektem uchwały w przedmiocie absolutorium (druki nr 1295, 1364 i 1490).
   33. Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2024 roku wraz ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych (druki nr 1321 i 1335).
   34. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o przedstawionej przez Prezesa Rady Ministrów Informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2024 roku przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego (druki nr 1275 i 1396).

Poseł Janusz Cichoń:

    Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Ministrowie! Panowie Prezesi! Pani Prezes! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania z wykonania budżetu i uchwały w sprawie udzielenia absolutorium. Zacznę od tego, że ten budżet powstawał w naprawdę wyjątkowych okolicznościach, bo rząd miał na jego przygotowanie 4 dni. Z góry można było zakładać, że potrzebna będzie nowelizacja. W gruncie rzeczy to była konsekwencja decyzji prezydenta i politycznej gry dotyczącej procesu przekazywania władzy po wyborach wygranych, a tak naprawdę przegranych, przez PiS. Polacy zdecydowali w tych wyborach o odsunięciu PiS od władzy i przekazaniu jej w ręce demokratycznej opozycji, ale wy przez 2 miesiące trzymaliście się stołków i koryta.

    (Głos z sali: Panie pośle, z tym przymiotnikiem niech pan nie przesadza.)

    To wymusiło na nowym rządzie oparcie się na projekcie przygotowanym przez rząd Morawieckiego, projekcie zupełnie nierealnym, zwłaszcza w sferze prognozowanych dochodów. Przestrzelone były tam dochody podatkowe. Zaplanowano też zysk NBP w wysokości 6 mld zł w oparciu o, niezgodną z prawem, nawiasem mówiąc, deklarację prezesa Narodowego Banku Polskiego. Ten projekt stał się jeszcze bardziej oderwany od rzeczywistości w okresie przedłużającego się przekazywania władzy.

    Do tego mieliśmy do czynienia z naprawdę ogromną niepewnością w gospodarce. W 2023 r. deficyt był rekordowy. W tamtym czasie gospodarka ocierała się o recesję. Wzrost gospodarczy wynosił 0,1%, a średnioroczna inflacja - 11,4%. Do tego musieliśmy i chcieliśmy zrealizować najważniejsze zobowiązania wobec Polek i Polaków, które zaciągnęliśmy w kampanii wyborczej. Liczyliśmy też na to, że rynki i gospodarka pozytywnie zareagują na zmianę rządu i, nawiasem mówiąc, nie zawiedliśmy się.

    Przypomnę, co mówiliśmy w trakcie pierwszego czytania ustawy budżetowej. Mówiliśmy, że to budżet bardzo trudny do przygotowania. Trudno nawet powiedzieć, że to jest w pełni nasz budżet, bo piętno odcisnęły na nim 8-letnie rządu PiS-u. Jest to jednak budżet, którym zwiększyliśmy wydatki w najważniejszych z punktu widzenia przyszłości Polski obszarach.

    I tak, inwestujemy w naszą przyszłość, w edukację naszych dzieci i wnuków, bo podwyżki dla nauczycieli, także nauczycieli akademickich, przełożą się, taki był i jest cel, na jakość edukacji i funkcjonowanie polskiej nauki. To budżet, którym wzmocniliśmy działania na rzecz rozwoju demograficznego. Uruchomiliśmy program wyjścia z zapaści demograficznej, w jakiej się znaleźliśmy. Przywróciliśmy finansowanie in vitro. Zwiększyliśmy wsparcie budżetowe dla żłobków, przedszkoli. Będzie ich więcej i poprawi się jakość opieki. Do tego wprowadziliśmy świadczenie w wysokości 1500 zł dla wracających po urlopie macierzyńskim, a to tylko początek, jeśli chodzi o tę politykę.

    Bardzo ważnym krokiem, który przyjęliśmy, była podwyżka dla pracowników sfery budżetowej, która w ostatnich latach ubożała. Realne dochody pracowników budżetowych w ostatnich latach waszych rządów bardzo wyraźnie spadały. Kolejny obszar to zdrowie, programy onkologiczne, psychiatria dziecięca. Daliśmy wyraźny sygnał, że odchodzimy od praktyki przekładania kosztów opieki zdrowotnej z budżetu państwa do NFZ-u. Obrona narodowa - rekordowe wydatki, zakupy najnowocześniejszego sprzętu i naprawianie błędów, waszych błędów.

    Samorząd - kolejny obszar, wyraźna zmiana podejścia. Liczne zmiany, które wprowadzaliście, tak naprawdę doprowadzały do ubożenia samorządów. Mówiliśmy o tym wielokrotnie. To było praktycznie okradanie ich. Na wstępie zwiększyliśmy budżet samorządowy o 3,2 mld zł. W ramach nowelizacji dołożyliśmy kolejne 10 mld zł. Przygotowaliśmy reformę samorządową, reformę finansowania jednostek samorządów terytorialnego, która weszła w życie w 2025 r.

    Panie pośle Kuźmiuk, luka VAT jest liczona przy użyciu tej samej metody, co za waszych czasów. W 2023 r. wynosiła 13,5%. To jest obiektywna prawda. W 2024 r. wynosiła 6,9%.

    (Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Niech pan nie żartuje.)

    Jeśli popatrzymy na dochody podatkowe w relacji do poprzedniego roku, to będziemy mogli powiedzieć, że dochody z VAT w 2024 r. były o 43,5 mld zł wyższe niż w 2023 r., tj. o 17,8%. Taki był wzrost dochodów z VAT. (Gwar na sali, dzwonek)

    Dochody podatkowe - nie będę ich teraz szczegółowo omawiał. W sumie wzrosły o 9,7%, tj. o 49,5 mld zł, w stosunku do 2023 r., i to w czasie inflacji wynoszącej nie 11,4%, ale 3,6%, a realny wzrost wynosił 2,9%. Biorąc pod uwagę te parametry: czapki z głów. Można tylko gratulować efektywności, jeśli chodzi o podatki, ministrowi finansów.

    (Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Gratuluję analizy.)

    Jeśli chodzi o wydatki, mówiłem już o tym: 20%, jeśli chodzi o wynagrodzenia w całej sferze budżetowej, podwyżki dla nauczycieli. Przeciętne wynagrodzenie w Polsce wzrosło prawie o 1 tys. zł w 2024 r. 13,7% - absolutny rekord. W wydatkach przedłużaliśmy... Generalnie mogę powiedzieć, że one były podporządkowane temu, co obiecywaliśmy: że ludziom powinno się żyć lepiej, nie tylko rodzinom i znajomym PiS-u, ale wszystkim, tak na dobrą sprawę. Przedłużenie o 3 miesiące zerowej stawki na żywność. Bon energetyczny. 800+ od 1 stycznia, prawie 64 mld, 7% wydatków budżetowych, o 24 mld więcej niż w 2023 r. Rekordowa waloryzacja rent i emerytur. Trzynastki i czternastki, i to finansowane z budżetu, a nie z Funduszu Solidarnościowego, co wy robiliście kosztem osób niepełnosprawnych. ˝Aktywny rodzic˝. Program in vitro.

    Zdrowie - mówiłem już o tym.

    Subwencja oświatowa, jeśli chodzi o edukację, wzrosła o 23 mld. Na naukę i szkolnictwo wyższe w relacji do 2023 r. - o 5,5 mld więcej.

    Jeśli chodzi o zdrowie, wydatki wyższe o 26 mld niż w roku 2023, w dziale: Zdrowie rekordowe wydatki budżetu państwa. W programie, jeśli chodzi o obronę narodową, wzrost wydatków o 26 mld w stosunku do poprzedniego roku. To jest 3,78% PKB, znacznie więcej niż w 2023 r., chociaż mniej, niż zakładaliśmy. MON podpisał 130 kontraktów na ponad 150 mld zł. Mówiłem już o samorządzie, bo się tutaj chwalicie. Subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego - o 20 mld więcej. Dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego w 2024 r. w stosunku do 2023 r. - 10,8 mld więcej. Więcej dla gmin, powiatów i dla województw.

    Muszę dać też okazję swoim kolegom do wystąpienia. W związku z tym w tym momencie skończę.

    Klub Koalicji Obywatelskiej jest oczywiście za przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu państwa i udzieleniem absolutorium. To znaczy, że jesteśmy za przyjęciem uchwały zaproponowanej przez Komisję Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia