10. kadencja, 39. posiedzenie, 4. dzień (25-07-2025)

46. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska:

    Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Pani Przewodnicząca! Właściwie pytanie o białe plamy to pytanie o równość szans. O to, czy w Polsce w XXI w. miejsce urodzenia dziecka przesądza o tym, czy jego mama wróci do pracy, czy tata nie musi rezygnować z aktywności zawodowej, by zająć się małym dzieckiem.

    Kiedy zaczęłam pracę w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w grudniu 2023 r., białych plam, czyli gmin, gdzie nie było żadnej dostępnej opieki wczesnodziecięcej - ani publicznej, ani prywatnej - było 1105. Za każdą z tych kropek, z tych plam, wskazań na mapie Polski stoi i stała bardzo konkretna historia. Historia wyborów, których nie powinno się narzucać żadnej rodzinie: Praca czy dziecko? Rozwój czy opieka? Równość czy rezygnacja? Każda z tych gmin to miejsce, gdzie rząd PiS zawiódł. Rodziny potrzebowały wsparcia. Rodziny potrzebowały żłobków. A co otrzymywały? Kampanię wyborczą. To nie wystarczy.

    Dziś ta mapa wygląda zupełnie inaczej, bo dzięki naszemu zaangażowaniu, dzięki pracy samorządowców, dzięki pracy przedsiębiorców mamy 229 takich miejsc mniej. To znaczy, że w 229 gminach po raz pierwszy pojawił się żłobek, klub dziecięcy, dzienny opiekun. (Oklaski) Dla rodziców to jest prawdziwy przełom, a dla nas w ministerstwie, dla całego mojego zespołu to jest dowód na to, że wysiłek naprawdę się opłaca.

    Nie każda gmina jest wystarczająco duża, żeby powstał w niej żłobek. To fakt i ja to absolutnie rozumiem jako była samorządowczyni. Dlatego tam, gdzie klasyczny żłobek jest zbyt drogi, za duży albo po prostu niedopasowany do potrzeb, uruchomiliśmy program ˝Aktywny dzienny opiekun w gminie˝. To jest elastyczne rozwiązanie, które pozwala lokalnie tworzyć małe, domowe formy opieki do pięciorga dzieci, nawet w domu opiekunki lub w wynajętym lokalu, skrojone na potrzeby lokalnej społeczności. Działamy szybko, bo od lipca 2024 r. przeprowadziliśmy już trzy edycje naboru tego programu. Powstały lub powstają 62 instytucje dziennych opiekunów, które łącznie oferują 311 miejsc opieki. Na ten cel przeznaczyliśmy już ponad 22 mln zł (Oklaski), a kolejna pula, 45 mln zł, właśnie teraz jest w grze.

    I to działa. W Wielkopolsce zniknęło 29 białych plam, w województwie lubelskim - 27, w kujawsko-pomorskim - 24, a w podkarpackim, z którego pochodzi pani przewodnicząca - 24. Tam gdzie samorządy były gotowe do często ponadpartyjnej współpracy, postęp był najszybszy.

    Prawdziwy sens tych działań nie mieści się w tabelkach. Mieści się w opowieściach mamy z okolicy Sanoka, która po 3 latach wróciła do pracy, albo w firmie z Podlasia, która zatrzymała pracownicę, bo wreszcie pojawił się w jej okolicy dzienny opiekun. (Dzwonek)

    Likwidacja 229 białych plam w 18 miesięcy to nie kosmetyka. To największy postęp w historii wczesnej opieki nad dziećmi w Polsce. I wszystkim, którzy się do tego dołożyli, bardzo serdecznie dziękuję. (Oklaski)

    (Głosy z sali: Brawo!)

Przebieg posiedzenia