10. kadencja, 41. posiedzenie, 3. dzień (26-09-2025)
47. punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1638).
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Tomasz Lewandowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Rady Ministrów mam przyjemność zaprezentować Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw.
Projekt ustawy, który roboczo nazwaliśmy projektem ustawy o Portalu DOM, Portalu Danych o Obrocie Mieszkań, ma za zadanie zrealizować dwa podstawowe cele. Pierwszy cel to zwiększenie transparentności rynku nieruchomości dla nabywców lokali mieszkaniowych. Mianowicie ma on dać przestrzeń do powstania rządowej oraz administrowanej i autoryzowanej przede wszystkim przez władze publiczne intuicyjnej wyszukiwarki, za pomocą której nabywcy lokali mieszkalnych, czy to na rynku pierwotnym, czy to na rynku wtórnym, będą mogli dzięki zadanym kryteriom wskazanej lokalizacji dowiedzieć się, jakie są ceny transakcyjne mieszkań.
Brak dostępu do informacji na temat średnich cen transakcyjnych na rynku nieruchomości w sposób oczywisty pogarsza sytuację kupujących, czyni z nich słabszą stronę umowy sprzedaży. Przez to niestety bardzo często mamy do czynienia z różnego rodzaju może nie oszustwami, ale z naciąganiem na wyższą cenę, wyższą od tej, która odpowiada wartości rynkowej danej nieruchomości. Proponowane rozwiązania dadzą możliwość wyszukania średniej ceny mieszkania na podstawie podanego kryterium: czy to liczby izb, kondygnacji, czy obecności w danym budynku windy, czy pochodzenia z rynku wtórnego lub pierwotnego. Wszystko będzie się odbywało dzięki wygodnej, interaktywnej mapie, na której będziemy mogli zaznaczać teren, który nas interesuje.
Druga funkcjonalność, która jest niezwykle ważna, a do tej pory często w dyskusji o Portalu DOM była pomijana, to funkcjonalność, która będzie dana administracji rządowej i pozwoli na właściwe sparametryzowanie narzędzi polityki mieszkaniowej państwa. Dzięki takim informacjom, szanowni państwo, jak dostęp do bazy PESEL czy NIP osób kupujących mieszkania będziemy wiedzieli, kto, w jakim wieku, jakiej płci kupuje te mieszkania, czy są one kupowane przez jedną osobę czy przez parę, czy te mieszkania są kupowane przez osoby fizyczne czy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Państwo będzie miało bardzo szczegółową wiedzę na temat tego, jakie są ruchy, jakie są działania właśnie na rynku nieruchomości. Dzięki temu będziemy mogli w sposób bardziej odpowiedzialny, bardziej celowany budować programy mieszkaniowe.
Pragnę zauważyć, że w przestrzeni publicznej bardzo często wielu ekspertów w zakresie rynku nieruchomości wypowiada się chociażby na temat flippingu i wskazuje, jaki jest rozmiar tego zjawiska. Tymczasem bez tego typu narzędzi co Portal DOM nie będziemy wiedzieli, jaka rzeczywiście jest skala tego zjawiska. Nie będziemy mogli o tym flippingu mówić w odniesieniu do określonej terytorialnie części kraju. Portal DOM takie możliwości nam da.
Podobnie w przestrzeni publicznej bardzo często mówi się o zjawisku skupywania mieszkań przez podmioty gospodarcze: czy to fundusze inwestycyjne, czy to innych przedsiębiorców. I znowu nie mamy tego typu wiarygodnych danych, danych aktualnych, danych, które mogłyby stanowić przyczynek do podejmowania jakichkolwiek działań legislacyjnych przez rząd. Portal DOM dzięki dostępowi do bazy NIP i dzięki aktualnym informacjom takie możliwości i taką wiedzę administracji rządowej da.
Wielokrotnie w trakcie przede wszystkim publicznej dyskusji na temat tego rozwiązania, tego narzędzia padały rekomendacje związane z możliwością wykorzystania innych narzędzi czy baz danych, które są już dzisiaj udostępniane. Nieco może wyprzedzając pytania czy wątpliwości, chciałbym zwrócić uwagę na to, że narzędzie, które proponujemy Wysokiej Izbie, które zostało opisane i będzie wprowadzane omawianym przeze mnie projektem ustawy, ma ten walor, że da nam możliwość sprawdzania cen transakcyjnych mieszkań w czasie rzeczywistym. Dane, które będą trafiały do Portalu DOM, będą tam trafiały bezpośrednio od notariuszy za pośrednictwem Krajowej Administracji Skarbowej, a także od deweloperów. Inne rejestry, chociażby rejestr cen nieruchomości, nie mają takich możliwości. W rejestrze cen nieruchomości mamy wyłącznie informacje na temat ceny wskazanej w umowie przeniesienia własności. Jeżeli natomiast ta umowa jest efektem wykonania zawartej wcześniej umowy deweloperskiej, to - i owszem - pokazuje ona cenę transakcji czy wartość transakcji, ale zazwyczaj jest to stan sprzed półtora roku czy 2 lat, a więc z okresu, kiedy umowa deweloperska była zawierana. Niewątpliwie Portal DOM będzie wygodnym, intuicyjnym, autoryzowanym przez państwo narzędziem do pozyskiwania informacji na temat cen transakcyjnych mieszkań. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia