10. kadencja, 41. posiedzenie, 3. dzień (26-09-2025)

47. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1638).

Poseł Jarosław Sachajko:

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy deweloperskiej i o utworzeniu Portalu Danych o Obrocie Mieszkaniami przedstawia się jako narzędzie służące przejrzystości rynku i ochronie konsumenta, ale w mojej ocenie niesie ze sobą zagrożenia.

    Po pierwsze, gigantyczne gromadzenie danych osobowych: PESEL-e nabywców, dane z aktów notarialnych, informacje o transakcjach. Projekt zakłada, że wszystkie te dane trafią do jednej centralnej bazy państwowej. Czy naprawdę w dobie wycieków danych z urzędów możemy mieć pewność, że bezpieczeństwo tej bazy będzie zagwarantowane? Wystarczy jeden błąd, aby ujawniono wrażliwe dane finansowe tysięcy rodzin.

    Po drugie, ryzyko fiskalnego wykorzystania portalu. Państwo zyskuje narzędzie, które może służyć nie tylko do analiz rynkowych, lecz także do masowej kontroli podatkowej obywateli. Może to działać zniechęcająco na inwestorów i nabywców mieszkań, zwłaszcza w małych gminach.

    Po trzecie, obciążenia dla deweloperów i notariuszy. Nowe obowiązki raportowe, dodatkowe sprawozdania i zasilanie systemu danymi w krótkich terminach oznaczają wyższe koszty administracyjne, które wprost przełożą się na ceny mieszkań. Rząd powinien najpierw uprościć Prawo budowlane i zmniejszyć koszty inwestycji, a nie tworzyć kolejne biurokratyczne systemy.

    Wreszcie w mniejszych miejscowościach, gdzie liczba transakcji jest niewielka, dane w ogóle nie będą publikowane, aby chronić prywatność. Oznacza to, że projekt nie zapewni równych możliwości dostępu do informacji wszystkim obywatelom, wbrew temu, co deklaruje się w uzasadnieniu ustawy.

    Wysoka Izbo! Kierunek zmian może być pozytywny, ale w obecnym kształcie projekt jest zbyt ryzykowny. Proponuję głębokie prace w komisji, poprawki zwiększające ochronę prywatności, ograniczenie zakresu gromadzonych danych i wprowadzenie realnego nadzoru nad tym, kto ma do nich dostęp, a kwestię obniżenia cen lokali trzeba rozwiązać zupełnie innymi narzędziami, czyli zwiększyć dostęp do tanich gruntów oraz taniej energii, tak aby materiały budowlane były tanie, i wtedy będziemy mieć tanie lokale. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia