10. kadencja, 41. posiedzenie, 3. dzień (26-09-2025)

47. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1638).

Poseł Piotr Kowal (tekst niewygłoszony):

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy zabieram głos w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw, który wprowadza Portal Danych o Obrocie Mieszkaniami - DOM. To narzędzie, które pozwoli każdemu sprawdzić, ile naprawdę kosztują mieszkania i domy w danej okolicy - nie według ofert, ale według rzeczywistych cen transakcyjnych.

    Dziś wiele osób kupujących mieszkanie działa w ciemno. Oferty w Internecie są często zawyżone, a brak dostępu do wiarygodnych danych utrudnia podjęcie dobrej decyzji. Portal DOM to rozwiązanie tego problemu - zapewni bezpłatny i prosty dostęp do danych o średnich cenach mieszkań i domów, zarówno z rynku pierwotnego, jak i wtórnego. Dane będą aktualne, pochodzić będą z wiarygodnych źródeł, m.in. od deweloperów, notariuszy i Krajowej Administracji Skarbowej, i będą udostępniane w formie statystyk, które nie pozwalają na identyfikację osób czy nieruchomości.

    Kupujący będą mogli porównać oferty, lepiej negocjować i podejmować decyzje na podstawie rzeczywistych cen, a nie marketingowych obietnic. To zwiększy przejrzystość rynku i ograniczy ryzyko przepłacenia za mieszkanie. Zyska również państwo i samorządy, bo Portal DOM dostarczy danych do prowadzenia polityki mieszkaniowej, w tym oceny skutków programów wsparcia i reagowania na lokalne nierównowagi cenowe.

    Portal DOM umożliwi analizę, jak na rynek wpływają rządowe instrumenty wsparcia, takie jak kredyty preferencyjne, czy jakie grupy społeczne kupują mieszkania. Dzięki temu polityka mieszkaniowa będzie mogła być lepiej dostosowana do realnych potrzeb.

    Warto podkreślić, że projekt nie tworzy nowych obciążeń dla obywateli. Portal będzie finansowany ze środków Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego i prowadzony przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, który posiada doświadczenie w ochronie nabywców mieszkań.

    Brak takich danych to dziś problem. Ceny ofertowe, publikowane przez portale i biura nieruchomości, potrafią być nawet o kilkanaście procent wyższe od rzeczywistych cen transakcyjnych. Nabywcy podejmują decyzje w oparciu o niepełne informacje, co często prowadzi do zaciągania zbyt wysokich kredytów i zadłużania się na długie lata. Portal DOM pomoże tego uniknąć. To rozwiązanie praktyczne i potrzebne, bo każdy ma prawo wiedzieć, ile naprawdę kosztuje mieszkanie, zanim zaciągnie kredyt na całe życie. Dlatego klub Lewicy opowiada się za przyjęciem projektu ustawy.

Przebieg posiedzenia