10. kadencja, 41. posiedzenie, 3. dzień (26-09-2025)

Oświadczenia.

Poseł Tadeusz Woźniak:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W dniu wczorajszym miałem zaszczyt reprezentowania Sejmu Najjaśniejszej Rzeczypospolitej na uroczystości upamiętniającej ok. 650 Polaków zamordowanych lub zamęczonych w niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen oraz na robotach przymusowych w Berlinie i jego okolicach. Wśród upamiętnianych ofiar niemieckich zbrodni była także siostra mojego śp. taty, moja ciocia Czesława Woźniak.

    Gdy wybuchła II wojna światowa, Czesia miała jedynie 18 lat. Od 1939 r. do 1942 r. ukrywała się przed Niemcami, realizując swoje patriotyczne kredo, że dobrowolnie nie będzie służyła okupantom. Sypiała na dachach, w piwnicach, u członków rodziny lub u zaufanych znajomych. Niestety w 1942 r. została przez Niemców wytropiona i aresztowana, a następnie wywieziona do Berlina na roboty przymusowe. Tam straciła życie 3 czerwca 1943 r.

    Tej nieznanej opinii publicznej bohaterce Niemcy odebrali prawo do życia, gdy miała niespełna 22 lata. Nie pozwolono jej założyć rodziny, nie pozwolono mieć dzieci, nie pozwolono cieszyć się życiem. Jako rodzina poszukiwaliśmy miejsca pochówku Czesławy przez ponad 80 lat. Okazało się, że w tym czasie była przez Niemców ekshumowana i przenoszona z cmentarza na cmentarz. Obecnie spoczywa na cmentarzu Wilmersdorfer Waldfriedhof Güterfelde na obrzeżach Berlina. W bezimiennym grobie znajdującym się w tzw. kwaterze sowieckiej pod obeliskiem z czerwoną gwiazdą oraz z młotem i sierpem, który od dziesięcioleci upamiętnia spoczywających tam jeńców sowieckich, w tym cywili branych do niemieckiej niewoli. Od wczoraj jednak w kwaterze tej znajduje się również instalacja upamiętniająca pogrzebanych w tym miejscu Polaków.

    Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do imiennego upamiętnienia Polaków spoczywających na tym cmentarzu. Dziękuję tym, którzy wczoraj uczestniczyli w podniosłej uroczystości w Güterfelde.

    Cześć i chwała polskim bohaterom, o których nigdy nie zapomnimy. Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie, a światłość wiekuista niechaj im świeci przez wszystkie wieki wieków. Amen.

    Panie pośle, myślę, że choć jest nas niewielu, powinniśmy minutą ciszy uczcić to wydarzenie.

    (Zebrani wstają, chwila ciszy)

    Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia