10. kadencja, 42. posiedzenie, 1. dzień (07-10-2025)

6. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych (druki nr 1678 i 1718).

Poseł Wioletta Maria Kulpa:

    Dziękuję bardzo.

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Asesor to funkcja przejściowa między aplikacją a stanowiskiem sędziego. Jego pełne wyposażenie w kompetencje orzecznicze, szczególnie w delikatnych sprawach rodzinnych, może naruszać gwarancje procesowe i zaufanie publiczne. W sprawach takich jak opieka nad dziećmi, władza rodzicielska, rozwody czy kontakty wymaga się orzeczenia przez osoby w pełni niezależne, posiadające pełne gwarancje sądowe i doświadczenie. Nie sposób na etapie dojścia do sędziowskiego statusu podejmować takie decyzje. W związku z tym jakie gwarancje procedur przewiduje projekt, by orzekanie przez asesorów w sprawach rodzinnych i nieletnich nie naruszało prawa do sądu sprawiedliwego, w tym standardów niezależności, kompetencji, a także prawa stron do profesjonalnego sądu? W jaki sposób ministerstwo zamierza rozstrzygnąć kwestię środków odwoławczych - czy orzeczenie asesora zawsze będzie traktowane jako orzeczenie sądu, czy część z nich może podlegać tylko skardze, tak jak w przypadku referendarza? Czy przewidziano okres przejściowy lub ograniczenie tematyczne, np. że asesorzy będą mogli orzekać w sprawach rodzinnych dopiero po upływie jakiegoś czasu, po uzyskaniu doświadczenia lub po szkoleniach specjalistycznych? Dziękuję bardzo.

Przebieg posiedzenia