10. kadencja, 42. posiedzenie, 1. dzień (07-10-2025)
10. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Międzynarodowym Trybunałem Karnym w sprawie wykonywania wyroków Międzynarodowego Trybunału Karnego, podpisanej w Hadze dnia 3 grudnia 2024 r. (druki nr 1679 i 1714).
Poseł Andrzej Szejna:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Międzynarodowym Trybunałem Karnym w sprawie wykonywania wyroków Międzynarodowego Trybunału Karnego, podpisanej w Hadze dnia 3 grudnia 2024 r.
Klub Lewicy popiera ratyfikację tej umowy. Uważamy, że to akt odpowiedzialności państwa, które rozumie znaczenie prawa międzynarodowego i jego instytucji, zwłaszcza w czasach gdy zasada sprawiedliwości, prawdy i odpowiedzialności bywa podważana przez brutalną siłę i powracający imperializm. Umowa z Międzynarodowym Trybunałem Karnym określa zasady wykonywania w Polsce wyroków Trybunału wobec osób skazanych za najpoważniejsze zbrodnie: zbrodnie wojenne, ludobójstwo i zbrodnie przeciwko ludzkości. W praktyce oznacza to, że Polska włącza się w globalny system odpowiedzialności karnej i wykazuje gotowość do współpracy przy egzekwowaniu wyroków Trybunału. To potwierdzenie, że Polska stoi po stronie prawa, a nie po stronie bezkarności; że nasz kraj nie tylko potępia zbrodnie wojenne słowami, ale również współtworzy system, który karze sprawców; że jesteśmy państwem, które w praktyce wspiera międzynarodowy porządek prawny, a nie jedynie się na niego powołuje. To dokument techniczny, ale jego znaczenie jest głęboko symboliczne. Zasada, że współczesny świat nie może być miejscem, w którym potężni są bezkarni, a ofiary zapomniane, leży u podstaw ładu międzynarodowego opartego na prawie, a nie na przemocy.
Wysoka Izbo! Polska ma prawo i obowiązek być częścią tej wspólnoty. Historia naszego narodu uczy, jak ważne jest, by zbrodnie nie pozostawały bezkarne. To polscy prawnicy tacy jak Rafał Lemkin współtworzyli fundamenty współczesnego prawa karnego międzynarodowego, m.in. definiując pojęcie ludobójstwa. Ta umowa to nie tylko narzędzie prawne, ale też deklaracja wartości. Pokazuje, że Polska nie jest obojętna wobec łamania prawa i że nie zgadza się na relatywizowanie zbrodni wojennych. Dzięki niej Polska może w praktyce uczestniczyć w wykonywaniu wyroków wobec sprawców, którzy dopuścili się najcięższych przestępstw, niezależnie od ich narodowości, funkcji czy pozycji.
Lewica stoi na stanowisku, że prawdziwa suwerenność państwa nie polega na odwracaniu się plecami od wspólnoty międzynarodowej, lecz na odważnym współtworzeniu reguł, które chronią życie i godność człowieka. Ratyfikacja tej umowy to dowód, że Polska traktuje te wartości poważnie, nie jako deklarację, lecz jako zobowiązanie. Klub Lewicy popiera ratyfikację umowy między rządem RP a Międzynarodowym Trybunałem Karnym. Uważamy, że to decyzja zgodna z polską racją stanu, z naszym dziedzictwem prawnym i z naszą moralną odpowiedzialnością wobec świata. Dzięki tej umowie Polska stanie się nie tylko uczestnikiem, ale także realnym filarem międzynarodowego systemu sprawiedliwości. To krok, który potwierdza, że nasz kraj stoi po stronie prawa i solidarności z ofiarami i jest przeciwko bezkarności oraz przemocy. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia