10. kadencja, 42. posiedzenie, 2. dzień (08-10-2025)

11. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Robert Kropiwnicki:

    Dziękuję.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Bardzo się cieszę z tego pytania. Chciałbym, żeby ono było podyktowane troską o Śląsk i Jastrzębską Spółkę Węglową, bo naprawdę martwimy się o to, w jakiej sytuacji zastaliśmy tę firmę. Wszystko byłoby piękne w tym, co pan poseł przed chwilą powiedział, gdyby nie to, że wszyscy eksperci, wszyscy zarządzający tym podmiotem od zawsze mają świadomość, że działa on na rynku koniunkturalnym, że są wzrosty i spadki. Szczęśliwie czy nieszczęśliwie, bo głównie z powodu wojny, w latach 2021-2022 były gigantyczne wzrosty cen węgla ogółem, w tym węgla koksującego. Może warto przytoczyć, jakie były ceny w roku 2021. Była to kwota 619 zł za 1 t, w roku 2022 - 1510 zł za 1 t, czyli ponad dwukrotny wzrost, w roku 2023 - 1124 zł za 1 t, a w roku 2024 - już 899 zł za 1 t węgla koksującego, czyli gwałtowny spadek. I to jest kluczem. Każdy dobry gospodarz wie, że jak jest dobry moment, to trzeba się szykować na ten gorszy moment. Niestety wasi zarządzający w tej firmie zachowywali się jak w powiedzeniu: hulaj dusza, piekła nie ma. Nie wiem, czy oni naprawdę uważali, że zawsze będzie wzrost, że cena 1500 zł za 1 t będzie na zawsze? Tylko ktoś skrajnie nieodpowiedzialny czy wręcz wysoce niekompetentny mógłby mieć takie przekonanie. Wszyscy wiedzieli, że te ceny kiedyś spadną i na to trzeba się szykować. Dlatego spółka ma FIZ, czyli fundusz inwestycyjny zamknięty, na który odkłada pieniądze na trudne czasy. Niestety to, co odłożono, w dużej mierze wypłaciliście właśnie jako składkę solidarnościową...

    (Poseł Marek Wesoły: Nie z tego...)

    ...choć tej składki spółka nie powinna zapłacić. Przypomnę, że rozporządzenie unijne mówiło o sektorze energetycznym, a spółka nie produkuje na potrzeby energetyki, tylko na potrzeby hutnictwa. Ale tak napisaliście ustawę, zupełnie świadomie, że spółka musiała zapłacić 1,6 mld zł. Kto pisał tę ustawę? To państwo najpierw pisaliście ją w ministerstwie, a później uchwalaliście ją w Sejmie na tej sali. Nieszczęściem jest, że uważaliście, że jak macie pieniądze, to będziecie płacić. Okej, ludziom też wypłaciliście. Żeby był spokój społeczny, to wypłaciliście ludziom kilkaset milionów w dodatkowych pensjach, a do budżetu - 1,6 mld zł. Dzisiaj ten 1,6 mld zł by właśnie ratował firmę. I to jest pewne nieszczęście.

    Robimy wszystko, żeby właśnie uratować firmę, bo to jest naprawdę kluczowy podmiot. Co realizujemy? Trzeba przeprowadzić głęboką restrukturyzację firmy. Trzeba też na to zwrócić uwagę, proszę państwa, że fundusz płac wzrósł. W roku 2021 w całej grupie wynosił on 4,6 mld zł, a w roku 2023 - 7,4 mld zł. Czyli prawie o 60% wzrósł funduszu płac. Pokażcie mi inną firmę czy inną branżę, w której na stałe... Rozumiałbym, gdyby to były tzw. one-offy, czyli jednorazowe premie. Wszyscy mieli więcej, to i górnicy wtedy powinni mieć więcej. Ale wy to zrobiliście na stałe i to jest kardynalny błąd. Zwiększenie funduszu płac z 4,6 mld zł na 7,4 mld zł jest karygodne. Co jeszcze zrobiliście? Objęliście gwarancjami zatrudnienia wszystkich pracowników na 10 lat. Strona społeczna wnioskowała o 5 lat, a wasz zarząd powiedział: nie, co tam 5 lat, zróbmy 10 lat, na bogato, bo wybory się zbliżają. I tak się kończą właśnie takie harce nieodpowiedzialnych ludzi.

    Panowie Posłowie! Niestety taka jest sytuacja, że za te wasze błędy płacą dzisiaj lękiem rodziny górników, górnicy i cała społeczność powiatu jastrzębskiego i wszystkich okolicznych powiatów. To jest naprawdę ważny podmiot i robimy wszystko, żeby go uratować.

    Zmniejsza się też jednostkowy koszt wydobycia, bo w roku 2024, czyli kiedy wchodził nowy zarząd, było to 804 zł na 1 t, a teraz jest już 770 zł na 1 t. Jest plan prowadzonej restrukturyzacji, tak żeby zwiększać wydobycie opłacalnego węgla. Co jest ważne: JSW nie ma kłopotu ze sprzedażą węgla, ale ma kłopot z wydobyciem. Robimy więc wszystko, żeby rosło wydobycie tego, co jest najbardziej opłacalne, również po to, żeby ten koszt jednostkowy był coraz niższy. A więc mogę uspokoić zarówno rodziny, jak i pracowników JSW, że robimy wszystko, ale restrukturyzacja jest konieczna. Również uważam, że jest konieczne ograniczenie płac na tyle, żeby móc uratować firmę. Bo nie można robić czegoś takiego, że o 60% rośnie fundusz płac na 10 lat i zarząd właściwie nie może zrobić żadnego ruchu w tej sprawie. To był absolutnie kardynalny błąd, za który odpowiada zarząd, który był do początku roku 2024. Dziękuję bardzo.

Przebieg posiedzenia